Nguyên nhân tử cung mèo bị nhiễm trùng

Tử cung mèo bị nhiễm trùng, hay còn gọi là Pyometra, là một tình trạng sức khỏe nghiêm trọng và đe dọa tính mạng ở mèo cái chưa triệt sản. Đây là một bệnh lý thường gặp nhưng lại dễ bị bỏ sót ở giai đoạn đầu, gây nguy hiểm cho thú cưng nếu không được phát hiện và can thiệp kịp thời. Việc nắm rõ nguyên nhân gây bệnh là bước đầu tiên quan trọng để chủ nuôi có thể phòng ngừa và nhận biết dấu hiệu bất thường ở mèo của mình.

Pyometra ở mèo là gì?

Pyometra là thuật ngữ y học dùng để chỉ tình trạng nhiễm trùng nặng ở tử cung, nơi có sự tích tụ mủ bên trong. Bệnh lý này chủ yếu xảy ra ở những con mèo cái chưa được triệt sản, đặc biệt là sau chu kỳ động dục (chu kỳ “salơ” hoặc “lên giống”) hoặc sau khi được sử dụng các loại thuốc nội tiết tố để ngăn ngừa động dục. Mủ tích tụ trong tử cung chứa đầy vi khuẩn, tế bào viêm và các sản phẩm phụ của quá trình nhiễm trùng, gây ra tình trạng nhiễm độc toàn thân cho mèo. Tùy thuộc vào việc cổ tử cung mở hay đóng, biểu hiện bệnh có thể khác nhau, nhưng đều cần được xem xét là tình trạng khẩn cấp.

Hiểu đơn giản, tử cung của mèo trở thành một “túi mủ” đầy độc tố. Cơ thể mèo phải chiến đấu với sự nhiễm trùng này, dẫn đến suy giảm chức năng của các cơ quan quan trọng như thận. Nếu không được điều trị, tử cung có thể vỡ ra, gây viêm phúc mạc (nhiễm trùng khoang bụng) và dẫn đến tử vong nhanh chóng. Mặc dù đáng sợ, Pyometra hoàn toàn có thể phòng ngừa được trong hầu hết các trường hợp.

Tử cung mèo bị nhiễm trùng là do đâu? Cơ chế bệnh sinh

Nguyên nhân chính và phổ biến nhất khiến tử cung mèo bị nhiễm trùng là sự kết hợp của yếu tố nội tiết tố (hormone) và vi khuẩn. Chu kỳ sinh sản của mèo cái đóng vai trò trung tâm trong quá trình phát triển của Pyometra. Sau mỗi chu kỳ động dục (salơ), dù có mang thai hay không, nồng độ hormone Progesterone trong cơ thể mèo sẽ tăng cao và duy trì trong một thời gian. Hormone này có tác dụng chuẩn bị niêm mạc tử cung cho việc làm tổ của phôi thai.

Tuy nhiên, sự tăng cao và kéo dài của Progesterone cũng tạo ra những thay đổi không mong muốn trong tử cung. Niêm mạc tử cung dày lên (tăng sản nội mạc tử cung dạng nang – Cystic Endometrial Hyperplasia) và các tuyến trong niêm mạc tiết ra dịch lỏng. Môi trường giàu dịch lỏng này cùng với lớp niêm mạc dày tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn phát triển. Đồng thời, Progesterone cũng ức chế khả năng co bóp của cơ tử cung và làm suy yếu hệ miễn dịch tại chỗ trong tử cung, khiến vi khuẩn dễ dàng xâm nhập và nhân lên mà không bị đào thải hiệu quả.

Vi khuẩn gây bệnh thường là những loại vi khuẩn thông thường sống trong đường ruột và khu vực âm đạo của mèo, chẳng hạn như Escherichia coli (E. coli). Trong điều kiện bình thường, những vi khuẩn này khó có thể gây nhiễm trùng nặng ở tử cung khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi môi trường tử cung bị thay đổi do ảnh hưởng của Progesterone, vi khuẩn có thể dễ dàng di chuyển từ âm đạo lên tử cung (đặc biệt là khi cổ tử cung mở trong chu kỳ động dục) và bắt đầu gây nhiễm trùng. Vi khuẩn E. coli là tác nhân phổ biến nhất được tìm thấy trong các trường hợp Pyometra ở mèo.

Các yếu tố làm tăng nguy cơ nhiễm trùng tử cung

Ngoài cơ chế bệnh sinh cơ bản liên quan đến Progesterone và vi khuẩn, một số yếu tố khác có thể làm tăng đáng kể nguy cơ mèo cái phát triển bệnh Pyometra. Những yếu tố này bao gồm:

• Mèo cái chưa triệt sản: Đây là yếu tố nguy cơ quan trọng nhất. Mèo đã được triệt sản (cắt bỏ tử cung và buồng trứng) không còn tử cung, do đó không thể mắc bệnh Pyometra. Nguy cơ mắc bệnh tăng dần theo tuổi ở mèo chưa triệt sản, thường gặp nhất ở mèo trên 5 tuổi, nhưng vẫn có thể xảy ra ở mèo trẻ hơn.
• Lịch sử chu kỳ động dục: Mèo trải qua nhiều chu kỳ động dục mà không mang thai có nguy cơ cao hơn. Mỗi lần tiếp xúc với Progesterone trong thời gian dài sau động dục đều có thể làm tăng nguy cơ phát triển tăng sản nội mạc tử cung và tạo điều kiện cho nhiễm trùng.
• Sử dụng thuốc nội tiết tố: Việc sử dụng các loại thuốc chứa Progesterone (như megestrol acetate hoặc medroxyprogesterone acetate) để ngăn ngừa hoặc trì hoãn động dục ở mèo là một nguyên nhân phổ biến gây ra Pyometra do chúng trực tiếp mô phỏng tác dụng của Progesterone tự nhiên lên tử cung. Việc sử dụng các loại thuốc này cần được cân nhắc rất kỹ lưỡng và chỉ thực hiện dưới sự giám sát chặt chẽ của bác sĩ thú y.
• Sau sinh: Mặc dù ít phổ biến hơn so với sau chu kỳ động dục, mèo sau khi sinh con vẫn có thể bị nhiễm trùng tử cung (thường gọi là viêm tử cung sau sinh hoặc metritis), do vi khuẩn xâm nhập vào tử cung trong hoặc sau quá trình sinh nở. Tuy nhiên, Pyometra kinh điển thường liên quan đến chu kỳ Progesterone kéo dài.
• Yếu tố di truyền (khả năng): Mặc dù chưa được chứng minh rõ ràng như ở chó, nhưng khả năng có yếu tố di truyền hoặc sự nhạy cảm cá thể đối với Pyometra ở mèo vẫn có thể tồn tại.

Sự kết hợp của một hoặc nhiều yếu tố trên tạo nên môi trường thuận lợi cho vi khuẩn tấn công và gây nhiễm trùng nghiêm trọng trong tử cung của mèo, dẫn đến bệnh cảnh lâm sàng của Pyometra.

Dấu hiệu nhận biết tử cung mèo bị nhiễm trùng

Việc nhận biết sớm các dấu hiệu của Pyometra là cực kỳ quan trọng vì bệnh tiến triển nhanh và có thể gây nguy hiểm tính mạng. Các triệu chứng có thể thay đổi tùy thuộc vào việc cổ tử cung của mèo đang mở hay đóng.

Pyometra thể mở (Open Pyometra)

Đây là trường hợp mà cổ tử cung của mèo vẫn mở, cho phép mủ thoát ra ngoài. Các dấu hiệu thường dễ nhận biết hơn:

• Tiết dịch âm đạo: Đây là dấu hiệu đặc trưng nhất. Dịch tiết có thể có màu vàng, xanh lục, nâu hoặc đỏ, thường có mùi hôi khó chịu. Lượng dịch có thể nhiều hoặc ít. Chủ nuôi có thể thấy mèo tự liếm vùng sinh dục nhiều hơn hoặc để lại vết dịch trên sàn, thảm.
• Liếm vùng sinh dục thường xuyên: Mèo cảm thấy khó chịu và cố gắng làm sạch khu vực bị ảnh hưởng.

Pyometra thể đóng (Closed Pyometra)

Đây là trường hợp nguy hiểm hơn vì cổ tử cung đóng kín, giữ toàn bộ mủ và độc tố bên trong tử cung. Dấu hiệu bệnh thường không đặc trưng cho hệ sinh sản và dễ bị nhầm lẫn với các bệnh lý khác:

• Bụng sưng to hoặc căng phồng: Do lượng mủ tích tụ lớn bên trong tử cung.
• Các triệu chứng toàn thân: Đây là những dấu hiệu phổ biến nhất ở cả hai thể, nhưng đặc biệt rõ rệt và nghiêm trọng hơn ở thể đóng do độc tố không thoát ra ngoài được:
  • Mệt mỏi, lờ đờ: Mèo kém hoạt bát, ngủ nhiều, không muốn vận động.
  • Chán ăn hoặc bỏ ăn: Mèo mất hứng thú với thức ăn.
  • Uống nhiều nước và đi tiểu nhiều: Cơ thể cố gắng đào thải độc tố qua thận, gây khát nước và tăng lượng nước tiểu.
  • Nôn mửa: Do nhiễm độc toàn thân.
  • Sốt: Nhiệt độ cơ thể tăng cao do phản ứng viêm.
  • Giảm cân: Do chán ăn và tình trạng bệnh kéo dài.
  • Lông xơ xác: Tình trạng sức khỏe kém thể hiện qua bộ lông.

Quan trọng là, Pyometra thường xảy ra trong vòng vài tuần đến vài tháng sau chu kỳ động dục gần nhất của mèo cái chưa triệt sản. Nếu mèo của bạn có bất kỳ dấu hiệu trên, đặc biệt là sau một kỳ động dục, hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y ngay lập tức. Đừng chờ đợi các triệu chứng nghiêm trọng hơn xuất hiện.

Chẩn đoán bệnh Pyometra ở mèo

Chẩn đoán Pyometra đòi hỏi sự kết hợp của thăm khám lâm sàng, khai thác tiền sử bệnh và các xét nghiệm cận lâm sàng. Bác sĩ thú y sẽ dựa vào thông tin chủ nuôi cung cấp (mèo chưa triệt sản, thời gian gần đây có động dục hay dùng thuốc nội tiết không, các triệu chứng quan sát được) và kết quả thăm khám để định hướng chẩn đoán.

Các phương pháp chẩn đoán cụ thể bao gồm:

• Thăm khám lâm sàng: Bác sĩ kiểm tra tình trạng tổng thể của mèo, sờ nắn vùng bụng để cảm nhận kích thước tử cung (nếu sưng to), kiểm tra vùng âm hộ xem có dịch tiết bất thường không.
• Xét nghiệm máu:
  • Tổng phân tích tế bào máu (CBC): Thường cho thấy sự tăng cao của bạch cầu hạt trung tính (neutrophils), dấu hiệu đặc trưng của tình trạng nhiễm trùng. Có thể thấy thiếu máu ở các trường hợp mãn tính.
  • Xét nghiệm sinh hóa máu: Có thể cho thấy sự thay đổi chức năng thận (tăng BUN, Creatinine) do độc tố từ tử cung ảnh hưởng.
• Chụp X-quang bụng: Hình ảnh X-quang có thể cho thấy tử cung sưng to chứa dịch (mủ). Tuy nhiên, X-quang có thể khó phân biệt giữa tử cung chứa mủ và tử cung đang mang thai ở giai đoạn đầu.
• Siêu âm bụng: Đây là phương pháp chẩn đoán hình ảnh hiệu quả và chính xác nhất để xác định Pyometra. Siêu âm cho phép bác sĩ quan sát rõ ràng cấu trúc tử cung, xác định sự hiện diện của dịch (mủ) bên trong lòng tử cung, đo kích thước và đánh giá thành tử cung. Siêu âm cũng giúp phân biệt rõ ràng Pyometra với thai kỳ hoặc các bệnh lý khác ở bụng.
• Xét nghiệm dịch âm đạo (nếu có): Lấy mẫu dịch tiết từ âm đạo (nếu có) để soi dưới kính hiển vi hoặc nuôi cấy vi khuẩn có thể giúp xác định loại vi khuẩn gây nhiễm trùng và độ nhạy cảm với kháng sinh, tuy nhiên việc điều trị thường không chờ kết quả nuôi cấy.

Dựa trên kết quả của các phương pháp chẩn đoán này, bác sĩ thú y có thể đưa ra chẩn đoán xác định Pyometra và lập kế hoạch điều trị phù hợp và kịp thời.

Điều trị Pyometra ở mèo

Pyometra là một cấp cứu y tế và đòi hỏi sự can thiệp khẩn cấp. Phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn nhất cho Pyometra ở mèo là phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng (Ovariohysterectomy), giống như quy trình triệt sản thông thường nhưng phức tạp và có nguy cơ cao hơn do tình trạng nhiễm trùng toàn thân.

Phẫu thuật (Ovariohysterectomy)

• Mục tiêu: Loại bỏ hoàn toàn nguồn gốc gây nhiễm trùng (tử cung chứa mủ) và ngăn ngừa tái phát bệnh trong tương lai (bằng cách loại bỏ buồng trứng, loại bỏ nguồn Progesterone gây ra vấn đề ban đầu).
• Quy trình: Mèo sẽ được gây mê toàn thân, sau đó bác sĩ phẫu thuật sẽ rạch một đường ở bụng để tiếp cận và cẩn thận bóc tách, thắt các mạch máu và dây chằng nuôi dưỡng tử cung và buồng trứng. Toàn bộ tử cung và buồng trứng bị nhiễm bệnh sẽ được loại bỏ.
• Lợi ích: Đây là phương pháp điều trị dứt điểm, loại bỏ nguy cơ vỡ tử cung và nhiễm độc do mủ. Tỷ lệ thành công cao nếu được thực hiện kịp thời trước khi biến chứng xảy ra.
• Rủi ro: Do mèo bị nhiễm trùng và có thể bị suy nhược hoặc ảnh hưởng chức năng các cơ quan (nhất là thận), nguy cơ gây mê và phẫu thuật cao hơn so với triệt sản thông thường ở mèo khỏe mạnh. Có nguy cơ biến chứng như chảy máu, nhiễm trùng vết mổ hoặc các vấn đề liên quan đến gây mê. Cần truyền dịch, dùng kháng sinh và thuốc hỗ trợ trước, trong và sau phẫu thuật.

Điều trị nội khoa (Medical Management)

• Mục tiêu: Cố gắng làm tử cung co bóp để đẩy mủ ra ngoài và kiểm soát nhiễm trùng bằng kháng sinh.
• Phương pháp: Sử dụng thuốc kháng sinh phổ rộng kết hợp với các loại thuốc có tác dụng làm co bóp cơ tử cung (như Prostaglandins).
• Hạn chế: Phương pháp này rất ít được khuyến khích và áp dụng ở mèo, chủ yếu chỉ được cân nhắc trong những trường hợp đặc biệt (ví dụ: mèo có giá trị giống, chủ sở hữu thực sự muốn giữ khả năng sinh sản và chấp nhận rủi ro cực cao) hoặc khi phẫu thuật là không khả thi.
• Rủi ro cao:
  • Hiệu quả không chắc chắn: Khó có thể đẩy hết mủ ra ngoài, nhiễm trùng có thể vẫn còn.
  • Nguy cơ vỡ tử cung: Việc sử dụng thuốc co bóp tử cung có thể làm tăng áp lực bên trong và gây vỡ tử cung, đặc biệt là ở thể đóng.
  • Tái phát cao: Nếu tử cung và buồng trứng không bị loại bỏ, nguy cơ Pyometra tái phát sau đó là rất cao.
  • Tác dụng phụ: Prostaglandins có thể gây ra các tác dụng phụ nghiêm trọng ở mèo (nôn, tiêu chảy, đau bụng, khó thở).
  • Mèo vẫn chịu đựng tình trạng nhiễm trùng và nhiễm độc trong quá trình điều trị.
• Kết luận: Điều trị nội khoa cho Pyometra ở mèo thường không phải là lựa chọn tốt và chỉ nên được xem xét trong những trường hợp bất khả kháng và có sự tư vấn, đồng ý chấp nhận rủi ro rất lớn từ chủ nuôi. Phẫu thuật vẫn là tiêu chuẩn vàng.

Sau phẫu thuật, mèo cần được chăm sóc hậu phẫu tích cực, bao gồm dùng kháng sinh, thuốc giảm đau, truyền dịch và theo dõi sát sao tình trạng hồi phục. Hầu hết mèo nếu được phẫu thuật kịp thời sẽ hồi phục tốt.

Phòng ngừa Pyometra: Triệt sản là chìa khóa

Hiểu rõ Tử Cung Mèo Bị Nhiễm Trùng Là Do đâu – sự kết hợp giữa hormone và vi khuẩn – chúng ta có thể thấy giải pháp phòng ngừa hiệu quả nhất nằm ở việc loại bỏ yếu tố nội tiết tố gây nguy cơ. Đó chính là lý do tại sao triệt sản (cắt bỏ tử cung và buồng trứng) được xem là biện pháp phòng ngừa Pyometra tối ưu nhất.

Khi mèo cái được triệt sản, cả tử cung và buồng trứng đều bị loại bỏ. Việc loại bỏ buồng trứng đồng nghĩa với việc loại bỏ nguồn sản xuất Progesterone chính trong cơ thể mèo. Không có Progesterone, niêm mạc tử cung sẽ không trải qua quá trình dày lên và tiết dịch bất thường sau chu kỳ động dục. Quan trọng hơn, khi tử cung không còn tồn tại, vi khuẩn không có nơi để gây nhiễm trùng và tích tụ mủ.

Triệt sản mèo cái ở độ tuổi phù hợp (thường trước chu kỳ động dục đầu tiên hoặc sau đó, theo khuyến cáo của bác sĩ thú y) mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác ngoài việc phòng ngừa Pyometra:

• Ngăn ngừa các bệnh liên quan đến tuyến vú: Triệt sản sớm làm giảm đáng kể nguy cơ ung thư tuyến vú ở mèo cái, một loại ung thư ác tính và phổ biến.
• Loại bỏ các bệnh lý khác của tử cung và buồng trứng: Bao gồm u nang buồng trứng, ung thư tử cung/buồng trứng, viêm tử cung không mủ.
• Kiểm soát hành vi: Giúp loại bỏ hành vi động dục gây khó chịu như kêu nhiều, lăn lộn, tìm cách ra ngoài, đánh dấu lãnh thổ bằng nước tiểu.
• Kiểm soát số lượng mèo: Góp phần giảm thiểu tình trạng mèo hoang, mèo không có chủ.

Việc triệt sản là một thủ thuật an toàn và phổ biến, mang lại lợi ích lâu dài cho sức khỏe và chất lượng cuộc sống của mèo cái. Đối với những người nuôi mèo không có ý định nhân giống, triệt sản là một quyết định nhân văn và có trách nhiệm, giúp mèo tránh được nhiều nguy cơ bệnh tật, trong đó có Pyometra nguy hiểm.

Sự khác biệt giữa Pyometra và các vấn đề sinh sản khác ở mèo

Đôi khi, các dấu hiệu của Pyometra có thể bị nhầm lẫn với các vấn đề khác liên quan đến hệ sinh sản hoặc tiết niệu ở mèo. Hiểu rõ sự khác biệt giúp chủ nuôi cung cấp thông tin chính xác cho bác sĩ thú y và hỗ trợ quá trình chẩn đoán.

• Mang thai: Tử cung sưng to cũng là dấu hiệu của thai kỳ. Tuy nhiên, siêu âm và X-quang có thể dễ dàng phân biệt giữa tử cung chứa mủ và tử cung chứa thai nhi. Mèo mang thai thường có các dấu hiệu khác như tăng cân, tuyến vú phát triển, và không có các dấu hiệu bệnh lý nặng như Pyometra (mệt mỏi, nôn mửa, sốt do nhiễm độc).
• Viêm âm đạo (Vaginitis): Nhiễm trùng âm đạo có thể gây tiết dịch bất thường, nhưng thường ít nghiêm trọng hơn Pyometra và không kèm theo các triệu chứng toàn thân nặng nề. Khám âm đạo và lấy mẫu dịch tiết có thể giúp phân biệt.
• Viêm đường tiết niệu (UTI): Các triệu chứng như uống nhiều nước, đi tiểu nhiều, đi tiểu khó có thể xuất hiện ở cả Pyometra và viêm đường tiết niệu. Tuy nhiên, viêm đường tiết niệu thường liên quan đến bàng quang và niệu đạo, không phải tử cung. Xét nghiệm nước tiểu và siêu âm bàng quang giúp phân biệt hai tình trạng này.
• Viêm tử cung không mủ (Hydrometra/Mucometra): Đây là tình trạng tử cung tích tụ dịch lỏng (không phải mủ) do rối loạn nội tiết hoặc bẩm sinh. Tình trạng này ít nguy hiểm hơn Pyometra vì không có nhiễm trùng nặng, nhưng tử cung vẫn sưng to. Chẩn đoán thường dựa vào siêu âm và kết quả xét nghiệm máu (thường không có tăng bạch cầu dữ dội như Pyometra).
• U nang buồng trứng hoặc khối u tử cung: Các khối u cũng có thể gây sưng vùng bụng hoặc rối loạn nội tiết. Chẩn đoán phân biệt dựa vào siêu âm và đôi khi cần sinh thiết.

Chỉ có bác sĩ thú y mới có thể đưa ra chẩn đoán chính xác dựa trên thăm khám lâm sàng và các xét nghiệm cận lâm sàng phù hợp. Do tính chất nguy hiểm của Pyometra, nếu có bất kỳ nghi ngờ nào liên quan đến hệ sinh sản của mèo cái chưa triệt sản, việc thăm khám thú y là vô cùng cần thiết. Việc tham khảo các thông tin chăm sóc sức khỏe cho mèo, bao gồm cả thông tin về bệnh lý, trên các nguồn uy tín như MochiCat.vn có thể giúp chủ nuôi trang bị kiến thức cơ bản để nhận biết sớm các dấu hiệu bất thường.

Chăm sóc mèo bị Pyometra và phục hồi sau điều trị

Quá trình chăm sóc mèo bị Pyometra không chỉ dừng lại ở việc chẩn đoán và phẫu thuật mà còn kéo dài sang giai đoạn phục hồi sau đó. Sự chăm sóc chu đáo trong giai đoạn này đóng vai trò quan trọng giúp mèo hồi phục nhanh chóng và khỏe mạnh.

Trước phẫu thuật

Nếu mèo trong tình trạng suy nhược nặng (mất nước, sốc, suy thận), bác sĩ thú y sẽ cần ổn định tình trạng của mèo trước khi tiến hành phẫu thuật. Điều này có thể bao gồm:

• Truyền dịch: Để bù nước, cân bằng điện giải và hỗ trợ chức năng thận.
• Sử dụng kháng sinh đường tiêm: Để kiểm soát nhiễm trùng trước khi loại bỏ nguồn bệnh.
• Thuốc hỗ trợ khác: Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của mèo (ví dụ: thuốc chống nôn, thuốc giảm đau).

Việc ổn định tình trạng trước mổ giúp tăng khả năng thành công của ca phẫu thuật và giảm rủi ro gây mê.

Sau phẫu thuật

Phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng là một ca đại phẫu đối với mèo bị Pyometra do tình trạng nhiễm trùng. Chăm sóc sau mổ cần tuân thủ chặt chẽ hướng dẫn của bác sĩ thú y:

• Giữ ấm và yên tĩnh: Sau khi tỉnh mê, mèo cần được giữ ấm và nghỉ ngơi ở nơi yên tĩnh, sạch sẽ. Tránh để mèo nhảy cao hoặc chạy nhảy quá sức trong vài tuần đầu.
• Giảm đau: Mèo sẽ được kê đơn thuốc giảm đau để dùng tại nhà nhằm giúp chúng thoải mái hơn và khuyến khích vận động nhẹ nhàng, ăn uống.
• Kháng sinh: Tiếp tục sử dụng kháng sinh theo đúng liều lượng và thời gian quy định của bác sĩ để kiểm soát nhiễm trùng còn sót lại trong cơ thể.
• Theo dõi vết mổ: Kiểm tra vết mổ hàng ngày xem có dấu hiệu sưng, đỏ, nóng, chảy dịch hay bục chỉ không. Đảm bảo mèo không liếm hoặc cắn vết mổ bằng cách sử dụng vòng chống liếm (cone).
• Cho ăn và uống: Bắt đầu cho mèo ăn uống trở lại từ từ theo hướng dẫn. Cung cấp thức ăn dễ tiêu hóa và đủ dinh dưỡng. Khuyến khích mèo uống nước.
• Theo dõi các dấu hiệu bất thường: Chủ nuôi cần theo dõi sát sao tình trạng tổng thể của mèo: mức độ hoạt bát, ăn uống, đi vệ sinh, nhiệt độ cơ thể. Bất kỳ dấu hiệu nào như mệt mỏi trở lại, bỏ ăn, nôn mửa, tiêu chảy nặng, hoặc vấn đề ở vết mổ đều cần báo ngay cho bác sĩ thú y.
• Tái khám: Tuân thủ lịch tái khám để bác sĩ kiểm tra vết mổ, đánh giá tình trạng hồi phục tổng thể và cắt chỉ (nếu cần).

Thời gian hồi phục hoàn toàn có thể mất vài tuần. Sự kiên nhẫn và chăm sóc đúng cách của chủ nuôi là yếu tố then chốt. Sau khi hồi phục, mèo đã được triệt sản sẽ khỏe mạnh hơn, không còn nguy cơ mắc Pyometra và giảm đáng kể nguy cơ các bệnh liên quan đến hormone khác.

Biến chứng của Pyometra nếu không được điều trị

Pyometra không được điều trị là một bản án tử hình đối với hầu hết mèo. Các biến chứng có thể xảy ra rất nhanh chóng và nghiêm trọng, bao gồm:

• Nhiễm độc huyết (Sepsis): Độc tố và vi khuẩn từ tử cung xâm nhập vào máu và lan ra khắp cơ thể, gây sốc nhiễm trùng và suy đa cơ quan. Đây là biến chứng nguy hiểm nhất.
• Vỡ tử cung: Áp lực mủ bên trong tử cung, đặc biệt ở thể đóng, có thể làm thành tử cung bị kéo căng và mỏng đi, dẫn đến vỡ. Khi tử cung vỡ, mủ tràn vào khoang bụng, gây viêm phúc mạc nhiễm trùng (Peritonitis). Viêm phúc mạc là tình trạng cực kỳ đau đớn, nhiễm trùng lan rộng và thường gây tử vong nhanh chóng ngay cả khi được phẫu thuật khẩn cấp.
• Suy thận cấp: Độc tố từ quá trình nhiễm trùng có thể gây tổn thương và suy giảm chức năng thận nghiêm trọng. Mặc dù chức năng thận có thể cải thiện sau khi loại bỏ nguồn nhiễm trùng, nhưng trong nhiều trường hợp, tổn thương có thể vĩnh viễn.
• Ức chế tủy xương: Nhiễm trùng mãn tính có thể ảnh hưởng đến khả năng sản xuất tế bào máu của tủy xương.
• Các vấn đề đông máu: Nhiễm trùng nặng có thể gây ra rối loạn đông máu nguy hiểm.

Do những biến chứng khủng khiếp này, việc chẩn đoán và điều trị Pyometra càng sớm càng tốt là điều bắt buộc. Đừng bao giờ trì hoãn việc đưa mèo đi khám nếu bạn nghi ngờ chúng có thể mắc bệnh này.

Câu hỏi thường gặp về Pyometra ở mèo

• Hỏi: Mèo triệt sản rồi có bị Pyometra không?
  Đáp: Không. Pyometra là tình trạng nhiễm trùng tử cung. Khi mèo được triệt sản, tử cung và buồng trứng đã được cắt bỏ, do đó mèo không còn cơ quan sinh sản để mắc bệnh này. Triệt sản là biện pháp phòng ngừa Pyometra 100%.

• Hỏi: Bệnh Pyometra có lây không?
  Đáp: Pyometra là bệnh nhiễm trùng xảy ra bên trong cơ thể mèo do vi khuẩn xâm nhập vào tử cung bị ảnh hưởng bởi hormone. Bệnh này không lây từ mèo này sang mèo khác.

• Hỏi: Tại sao mèo của tôi đã già nhưng chưa từng mang thai vẫn bị Pyometra?
  Đáp: Pyometra xảy ra do ảnh hưởng của hormone Progesterone sau chu kỳ động dục, không phụ thuộc vào việc mèo có mang thai hay không. Mỗi chu kỳ động dục đều tiềm ẩn nguy cơ làm thay đổi niêm mạc tử cung, tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển. Nguy cơ tăng dần theo số lần mèo trải qua chu kỳ động dục trong đời.

• Hỏi: Mèo bị Pyometra có đau không?
  Đáp: Có, Pyometra là một tình trạng rất đau đớn và gây khó chịu nghiêm trọng cho mèo. Sự tích tụ mủ gây căng tức tử cung, viêm nhiễm và nhiễm độc toàn thân gây suy nhược, đau nhức.

• Hỏi: Chi phí điều trị Pyometra có đắt không?
  Đáp: Chi phí điều trị Pyometra thường khá cao so với triệt sản thông thường. Nó bao gồm chi phí thăm khám, chẩn đoán (xét nghiệm máu, siêu âm, X-quang), phẫu thuật cấp cứu (thường phức tạp hơn và cần nhiều nhân viên hỗ trợ hơn), gây mê, thuốc men (kháng sinh, giảm đau, truyền dịch) và chăm sóc hậu phẫu tại bệnh viện. Chi phí sẽ tăng lên đáng kể nếu mèo có biến chứng.

• Hỏi: Tôi có thể dùng thuốc tại nhà để chữa Pyometra cho mèo không?
  Đáp: Tuyệt đối không. Pyometra là một cấp cứu y tế cần được chẩn đoán và điều trị bởi bác sĩ thú y có kinh nghiệm. Việc tự ý dùng thuốc tại nhà không những không hiệu quả mà còn làm chậm trễ việc điều trị cần thiết, tăng nguy cơ biến chứng nghiêm trọng và tử vong.

• Hỏi: Bao lâu sau chu kỳ động dục mèo có thể bị Pyometra?
  Đáp: Thông thường, Pyometra phát triển trong vòng 4-8 tuần sau chu kỳ động dục cuối cùng, khi nồng độ Progesterone vẫn còn cao. Tuy nhiên, nó cũng có thể xảy ra muộn hơn.

Kết luận

Tử cung mèo bị nhiễm trùng (Pyometra) là một bệnh lý nguy hiểm bắt nguồn từ sự kết hợp giữa tác động của hormone Progesterone sau chu kỳ động dục và sự xâm nhập của vi khuẩn vào tử cung. Mèo cái chưa triệt sản, đặc biệt là mèo trung niên và lớn tuổi hoặc mèo từng dùng thuốc nội tiết tố, có nguy cơ mắc bệnh cao nhất. Nhận biết sớm các dấu hiệu như mệt mỏi, chán ăn, uống nhiều, nôn mửa, và đặc biệt là tiết dịch âm đạo bất thường sau kỳ động dục là cực kỳ quan trọng để đưa mèo đi khám kịp thời. Phương pháp điều trị hiệu quả và an toàn nhất là phẫu thuật cắt bỏ tử cung và buồng trứng. Việc triệt sản cho mèo cái không có kế hoạch sinh sản là biện pháp phòng ngừa Pyometra đơn giản và hiệu quả nhất, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe khác cho thú cưng của bạn.