Trường đua chó Vũng Tàu, một biểu tượng giải trí độc đáo và duy nhất tại Việt Nam, đã trải qua một hành trình dài gần 25 năm, thu hút hàng triệu lượt khách du lịch và người dân địa phương. Nằm tại trung tâm thành phố biển Vũng Tàu xinh đẹp, dự án này không chỉ là một điểm đến giải trí mà còn đóng góp vào kinh tế địa phương. Tuy nhiên, với việc giấy phép hoạt động không được gia hạn và yêu cầu hoàn trả mặt bằng, tương lai của trường đua chó Vũng Tàu đang đứng trước những thay đổi lớn, mở ra một chương mới cho sự phát triển thể thao và du lịch của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Lịch Sử Hình Thành và Phát Triển Của Trường Đua Chó Vũng Tàu
Dự án trường đua chó Vũng Tàu được cấp giấy chứng nhận đầu tư vào năm 1998, đánh dấu sự ra đời của một loại hình giải trí mới lạ và hấp dẫn tại Việt Nam. Công ty TNHH Dịch vụ Thể thao Thi đấu Giải trí, một liên doanh giữa Hemlock Services Corporation từ quần đảo Virgin (Anh quốc) và Công ty Du lịch tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, là đơn vị chủ đầu tư. Với vốn đầu tư ban đầu lên đến 4,95 triệu USD, dự án được kỳ vọng sẽ trở thành điểm nhấn du lịch quan trọng, thu hút du khách trong và ngoài nước.
Thời hạn hoạt động của dự án được cấp phép trong 25 năm, tính từ ngày 9/3/1998. Để triển khai, công ty đã thuê hơn 2ha mặt bằng tại sân vận động Lam Sơn (15 Lê Lợi, phường 1, TP.Vũng Tàu) để tổ chức các cuộc đua. Ngoài ra, một khu đất rộng 7,9ha tại phường Long Toàn, TP.Bà Rịa cũng được sử dụng làm nơi huấn luyện chuyên biệt cho các chú chó đua. Trong suốt quá trình hoạt động, dự án đã nhận được nhiều ưu đãi từ tỉnh, bao gồm miễn thuế nhập khẩu máy móc, thiết bị và phương tiện vận tải chuyên dùng. Đặc biệt, công ty còn được miễn tiền thuê đất trong nhiều năm và chỉ phải nộp thuế khi kinh doanh có lãi, tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển ban đầu.
Qua ba lần điều chỉnh Giấy chứng nhận đầu tư, cơ cấu tổ chức của Công ty TNHH Dịch vụ Thể thao Thi đấu Giải trí đã chuyển đổi sang loại hình cổ phần. Sự thay đổi này phản ánh quá trình thích nghi và phát triển của doanh nghiệp trong bối cảnh kinh tế và pháp lý thay đổi. Việc hình thành trường đua chó Vũng Tàu không chỉ là một bước đi táo bạo trong ngành giải trí mà còn thể hiện tầm nhìn về đa dạng hóa sản phẩm du lịch của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu vào cuối thế kỷ 20.
Tháng 5/2000, dự án chính thức hoàn thành giai đoạn xây dựng và bắt đầu hoạt động thí điểm với các cuộc đua chó có thưởng. Ngay lập tức, trường đua chó Vũng Tàu đã trở thành một hiện tượng, một sản phẩm giải trí độc đáo và duy nhất tại Việt Nam, thu hút sự chú ý của đông đảo du khách. Sự kiện này đã mở ra một hướng đi mới cho ngành du lịch giải trí, mang đến những trải nghiệm khác biệt so với các loại hình du lịch truyền thống khác tại Vũng Tàu.
Cơ Chế Hoạt Động và Sức Hút Của Bộ Môn Đua Chó Giải Trí
Trong suốt 23 năm hoạt động, từ khi khai trương thí điểm vào tháng 5/2000 cho đến tháng 12/2022, trường đua chó Vũng Tàu đã tổ chức hơn 3.500 kỳ đua, tương đương với khoảng 43.000 trận đua. Đây là một con số ấn tượng, cho thấy tần suất hoạt động liên tục và quy mô lớn của sân vận động này. Mỗi kỳ đua thường bao gồm nhiều trận đấu, nơi các chú chó Greyhound được huấn luyện bài bản thể hiện tốc độ và sự nhanh nhẹn của mình. Khán giả đến xem không chỉ để chứng kiến những màn rượt đuổi kịch tính mà còn để tham gia vào hoạt động đặt cược, yếu tố chính tạo nên sức hấp dẫn đặc biệt của loại hình giải trí này.
Theo báo cáo của chủ đầu tư, trường đua chó Vũng Tàu đã tiếp đón tổng cộng hơn 3,5 triệu lượt người vào xem, một minh chứng rõ ràng cho sức hút mạnh mẽ của nó. Đáng chú ý, khoảng 80% trong số đó là du khách đến từ TP.Hồ Chí Minh và các tỉnh lân cận. Điều này cho thấy vai trò của trường đua như một điểm đến cuối tuần lý tưởng, thu hút lượng lớn khách du lịch nội địa, góp phần kích cầu du lịch cho thành phố Vũng Tàu. Sự tò mò về một loại hình giải trí độc đáo, kết hợp với cơ hội thử vận may qua việc đặt cược, đã tạo nên một sức hút khó cưỡng đối với du khách.
Hình ảnh trường đua chó Vũng Tàu tấp nập khán giả theo dõi cuộc đua kịch tính.
Hệ thống đặt cược tại trường đua chó Vũng Tàu là một phần không thể thiếu, biến các cuộc đua trở thành một trò chơi may rủi đầy kịch tính. Ban đầu, hoạt động bán vé đặt cược được giới hạn trong khuôn viên trường đua. Tuy nhiên, từ năm 2021, công ty đã được Bộ Tài chính cấp phép mở rộng kinh doanh đặt cược trên phạm vi toàn quốc thông qua tin nhắn SMS và các điểm bán vé ngoài trường đua. Sự mở rộng này hứa hẹn sẽ tăng cường doanh thu và mở rộng đối tượng người chơi, tạo ra tiềm năng phát triển lớn hơn cho loại hình giải trí này.
Về mặt kinh tế, chủ đầu tư báo cáo rằng tính đến tháng 12/2022, công ty đã đóng góp vào ngân sách tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu khoảng 45,3 tỷ đồng. Ngoài ra, dự án còn tạo việc làm thường xuyên cho hơn 100 lao động, góp phần giải quyết vấn đề an sinh xã hội tại địa phương. Tuy nhiên, một điểm đáng chú ý là trong suốt 23 năm hoạt động, công ty đã báo cáo mức lỗ lên tới 205 tỷ đồng. Con số “lỗ khủng” này đặt ra nhiều câu hỏi về hiệu quả kinh doanh thực tế của dự án, mặc dù vẫn duy trì được sức hút về mặt giải trí và đóng góp cho ngân sách tỉnh.
Trường Đua Chó Vũng Tàu và Vấn Đề Quy Hoạch Đất Đai
Vấn đề quy hoạch và sử dụng đất đai là một trong những nguyên nhân cốt lõi dẫn đến quyết định không gia hạn hoạt động của trường đua chó Vũng Tàu tại sân vận động Lam Sơn. Tại thời điểm cấp phép đầu tư vào năm 1998, sân vận động Lam Sơn đang thuộc quyền quản lý của Trung tâm Huấn luyện và Thi đấu TDTT, trực thuộc Sở Văn hóa – Thể thao – Du lịch (nay là Sở VH-TT) tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Theo hợp đồng liên kết cho thuê và sử dụng mặt bằng, công ty đã phải trả 200 triệu đồng mỗi năm tiền thuê mặt bằng, tương đương khoảng 18 triệu đồng mỗi tháng.
Mặc dù sân vận động Lam Sơn được cho thuê để tổ chức hoạt động giải trí, nhưng theo đánh giá của Sở VH-TT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, các sự kiện quy mô lớn phục vụ cộng đồng và du khách của địa phương ít được chủ đầu tư tạo điều kiện phối hợp tổ chức. Thay vào đó, sân vận động chủ yếu chỉ “sáng đèn” vào các tối cuối tuần, lễ, tết để phục vụ riêng cho hoạt động kinh doanh đua chó. Điều này gây ra sự lãng phí nguồn lực và không tối ưu hóa hiệu quả sử dụng một mặt bằng công cộng có vị trí đắc địa ngay tại trung tâm thành phố.
Trong bối cảnh tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đang đẩy mạnh triển khai Đề án phát triển thể thao thành tích cao giai đoạn 2021-2026, với mục tiêu đào tạo 26 môn thể thao và hàng ngàn vận động viên, nhu cầu về cơ sở vật chất phục vụ tập luyện và thi đấu trở nên cấp thiết hơn bao giờ hết. Tuy nhiên, thực tế hiện tại là tỉnh vẫn còn thiếu thốn nghiêm trọng các cơ sở vật chất chuyên nghiệp cho hoạt động thể thao. Các bộ môn thành tích cao thường phải tập luyện phân tán, tận dụng các góc nhỏ của nhà thi đấu đa năng tỉnh hoặc các khu tập luyện của cơ quan, ban ngành.
Sân vận động Lam Sơn, với mặt bằng rộng rãi và vị trí trung tâm thành phố, được xem là địa điểm lý tưởng để giải quyết bài toán thiếu hụt cơ sở vật chất này. Không chỉ thuận tiện cho vận động viên tập luyện, nơi đây còn có thể tổ chức được những sự kiện văn hóa, chính trị lớn khi địa phương cần. Ông Huỳnh Đức Dũng, Phó Giám đốc Sở VH-TT tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, đã kiến nghị tỉnh không tiếp tục gia hạn dự án tại sân vận động Lam Sơn. Mục đích là để dành lại mặt bằng này phục vụ trực tiếp cho mục đích huấn luyện thể thao, trong khi chờ đợi Trung tâm huấn luyện đào tạo vận động viên của tỉnh được xây dựng. Kiến nghị này thể hiện rõ ưu tiên của tỉnh trong việc phát triển thể thao công cộng và đào tạo tài năng, thay vì duy trì một hoạt động giải trí thương mại trên đất công.
Quyết Định Chấm Dứt Hoạt Động và Kế Hoạch Di Dời Trường Đua Chó Vũng Tàu
Với việc giấy phép hoạt động 25 năm kết thúc vào ngày 9/3/2023, tương lai của trường đua chó Vũng Tàu tại sân vận động Lam Sơn đã được định đoạt. Trước yêu cầu hoàn trả mặt bằng từ phía tỉnh, Công ty CP Dịch vụ Thể thao Thi đấu Giải trí đã có những động thái và đề xuất riêng của mình. Mặc dù báo cáo “lỗ khủng” lên đến 205 tỷ đồng trong suốt quá trình hoạt động, công ty vẫn đề nghị được gia hạn giấy phép thêm 25 năm nữa. Động thái này cho thấy, bất chấp những con số thua lỗ, chủ đầu tư vẫn nhìn thấy tiềm năng và muốn tiếp tục phát triển loại hình kinh doanh này tại Bà Rịa – Vũng Tàu.
Lý do đằng sau đề xuất gia hạn này có thể liên quan đến những thay đổi gần đây trong cơ chế hoạt động của công ty. Cụ thể, vào năm 2020, công ty đã được Bộ Tài chính cấp phép bán vé đặt cược trong khuôn viên trường đua. Đến năm 2021, phạm vi kinh doanh đặt cược được mở rộng đáng kể, cho phép thực hiện trên toàn quốc thông qua tin nhắn SMS và các điểm bán vé ngoài trường đua. Những sự thay đổi này mở ra cơ hội tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận đáng kể, có thể giúp bù đắp những khoản lỗ lũy kế trước đó. Do đó, việc phải dừng hoạt động và di dời địa điểm vào thời điểm này được xem là làm “lỡ kế hoạch đầu tư” và “tiêu tốn thời gian, tiền của, tâm sức” của doanh nghiệp.
Để giải quyết vấn đề, Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã tích cực đề xuất tham mưu UBND tỉnh ba vị trí tiềm năng để nghiên cứu dời trường đua chó Vũng Tàu đến. Các vị trí này được xem xét dựa trên các yếu tố về quy hoạch, giao thông, và tiềm năng phát triển du lịch. Việc này thể hiện sự thiện chí của tỉnh trong việc hỗ trợ doanh nghiệp tìm kiếm giải pháp thay thế, đồng thời đảm bảo lợi ích công cộng và phát triển thể thao.
Các phương án địa điểm mới được đưa ra đã cho thấy nỗ lực của tỉnh để cân bằng giữa lợi ích phát triển kinh tế và nhu cầu sử dụng đất công. Tuy nhiên, việc di dời sẽ không chỉ là thách thức tài chính mà còn là một quy trình pháp lý phức tạp. Nó đòi hỏi công ty phải lập lại quy trình thủ tục đầu tư, xin giấy chứng nhận đầu tư mới và đối mặt với nhiều công đoạn hành chính khác, gây ra sự gián đoạn trong hoạt động kinh doanh.
Các Phương Án Địa Điểm Mới Cho Trường Đua Chó Vũng Tàu
Trước yêu cầu di dời, Sở Xây dựng tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu đã nghiên cứu và đề xuất ba vị trí tiềm năng làm địa điểm mới cho trường đua chó Vũng Tàu. Mỗi vị trí đều có những ưu và nhược điểm riêng, cần được xem xét kỹ lưỡng để đảm bảo phù hợp với mục tiêu phát triển của cả tỉnh và doanh nghiệp.
Thứ nhất, khu đất rộng 7,9ha tại phường Long Toàn, TP.Bà Rịa, nơi hiện hữu trại nuôi và huấn luyện chó của công ty. Ưu điểm lớn nhất của vị trí này là công ty đã có sẵn cơ sở hạ tầng và kinh nghiệm vận hành tại đây, giảm thiểu chi phí di chuyển và xây dựng ban đầu. Việc tích hợp trường đua vào khu huấn luyện hiện có có thể tạo ra một tổ hợp khép kín, tối ưu hóa hoạt động. Tuy nhiên, vị trí này có thể không nằm ở khu vực trung tâm du lịch như sân vận động Lam Sơn, tiềm năng thu hút khách du lịch trực tiếp có thể bị hạn chế.
Thứ hai, khu vực công viên Hồ Mặt Trời, có tổng diện tích 8,69ha, nằm trên đường Cầu Cháy, thuộc các phường 11 và 12, TP.Vũng Tàu. Vị trí này có quy hoạch là sân vận động 10.000 chỗ, kết nối với khu liên hiệp thể thao tại đây. Ưu điểm nổi bật của Hồ Mặt Trời là khả năng kết nối với hạ tầng thể thao hiện có và tương lai, tạo ra một khu vực giải trí và thể thao tổng hợp. Vị trí này cũng nằm tiếp giáp các trục đường cửa ngõ ra vào TP.Vũng Tàu như 51B và 51C, rất thuận tiện cho người dân địa phương và đặc biệt thu hút khách du lịch. Nhược điểm có thể là cần phải điều chỉnh quy hoạch hiện tại và phát triển hạ tầng mới hoàn toàn cho trường đua.
Thứ ba, khu đất gần 4,2ha tại góc đường Hoàng Hoa Thám – Thùy Vân. Đây là một vị trí khá trung tâm, gần các khu du lịch sầm uất và các bãi biển của Vũng Tàu. Ưu điểm của vị trí này là khả năng tiếp cận cao đối với du khách và người dân, tận dụng lợi thế về lưu lượng giao thông và độ nhận diện. Tuy nhiên, với diện tích nhỏ hơn so với hai phương án còn lại, khu đất này có thể hạn chế quy mô phát triển của trường đua chó Vũng Tàu, đặc biệt nếu công ty muốn mở rộng các dịch vụ hoặc cơ sở vật chất phụ trợ. Ngoài ra, việc xây dựng tại khu vực trung tâm có thể gặp phải các thách thức về mật độ xây dựng và tác động môi trường.
Đại diện chủ đầu tư cho biết, công ty đã nghiên cứu các vị trí được tỉnh giới thiệu và đã có định hướng riêng. Họ khẳng định mong muốn tiếp tục phát triển kinh doanh loại hình đua chó tại Bà Rịa – Vũng Tàu và bày tỏ hy vọng các sở, ngành của tỉnh sẽ “cùng thiện chí lắng nghe, đồng hành theo hướng cùng phối hợp tháo gỡ” khó khăn. Điều này cho thấy sự quyết tâm của doanh nghiệp trong việc duy trì hoạt động và mong muốn tìm được một giải pháp khả thi, bền vững cho Mochi Cat.
Tầm Ảnh Hưởng Của Việc Đóng Cửa Trường Đua Chó Vũng Tàu
Quyết định đóng cửa và di dời trường đua chó Vũng Tàu tại sân vận động Lam Sơn mang theo những tầm ảnh hưởng sâu rộng đến nhiều khía cạnh của đời sống kinh tế – xã hội tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu.
Đối với ngành du lịch, việc mất đi một “sản phẩm giải trí mới lạ, hấp dẫn, độc đáo và duy nhất” như trường đua chó có thể làm giảm sự đa dạng của các loại hình giải trí mà Vũng Tàu cung cấp. Mặc dù có những tranh cãi về mặt đạo đức và hiệu quả kinh tế, không thể phủ nhận rằng trường đua chó Vũng Tàu đã từng là một điểm đến thu hút một lượng lớn du khách, đặc biệt là vào các dịp cuối tuần và lễ tết. Việc thiếu vắng loại hình này có thể đòi hỏi ngành du lịch địa phương phải nhanh chóng tìm kiếm và phát triển các sản phẩm mới để bù đắp, duy trì sức hấp dẫn của thành phố biển.
Ngược lại, đối với ngành thể thao địa phương, đây lại là một “cơ hội vàng” để phát triển thể thao thành tích cao. Sân vận động Lam Sơn, với vị trí trung tâm và mặt bằng rộng rãi, giờ đây có thể được sử dụng đúng mục đích ban đầu là trung tâm huấn luyện và thi đấu thể thao. Điều này sẽ giải quyết được tình trạng thiếu thốn cơ sở vật chất trầm trọng mà các vận động viên và đội tuyển của tỉnh đang phải đối mặt. Việc tập trung phát triển thể thao không chỉ nâng cao thành tích mà còn khuyến khích phong trào thể dục thể thao trong cộng đồng, góp phần nâng cao sức khỏe và chất lượng cuộc sống cho người dân.
Đối với doanh nghiệp là Công ty CP Dịch vụ Thể thao Thi đấu Giải trí, quyết định này đặt ra một thách thức lớn. Việc phải di dời địa điểm đồng nghĩa với việc phải đối mặt với các chi phí tái đầu tư khổng lồ, thời gian xin cấp phép và xây dựng mới, cũng như nguy cơ gián đoạn hoạt động kinh doanh. Mặc dù đã có những kế hoạch mở rộng hoạt động đặt cược trên toàn quốc, nhưng việc phải thay đổi địa điểm vào thời điểm này có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến chiến lược phát triển dài hạn của công ty. Sự linh hoạt và khả năng thích nghi sẽ là chìa khóa để doanh nghiệp vượt qua giai đoạn khó khăn này và tìm kiếm một mô hình kinh doanh bền vững hơn.
Cuối cùng, đối với cộng đồng địa phương, việc thay đổi mục đích sử dụng đất tại sân vận động Lam Sơn sẽ mang lại một không gian công cộng mới, phục vụ trực tiếp cho nhu cầu thể thao và văn hóa của người dân. Tuy nhiên, cũng cần tính đến tác động đến những người lao động đã gắn bó với trường đua chó Vũng Tàu, cũng như sự thay đổi trong thói quen giải trí của một bộ phận người dân và du khách. Việc quy hoạch và sử dụng hiệu quả mặt bằng này sẽ cần sự đồng thuận và hợp tác từ nhiều phía để mang lại lợi ích tốt nhất cho toàn xã hội.
Kết Luận
Hành trình gần 25 năm của trường đua chó Vũng Tàu tại sân vận động Lam Sơn là một phần đáng kể trong lịch sử phát triển du lịch và giải trí của tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu. Mặc dù đã tạo ra một sản phẩm độc đáo và thu hút hàng triệu lượt khách, đồng thời đóng góp vào ngân sách và tạo việc làm, dự án cũng đối mặt với những thách thức về hiệu quả kinh doanh và sự phù hợp với quy hoạch sử dụng đất công. Quyết định không gia hạn giấy phép hoạt động và yêu cầu di dời trường đua chó là một bước đi chiến lược của tỉnh nhằm ưu tiên phát triển thể thao thành tích cao và tối ưu hóa tài nguyên đất công. Dù doanh nghiệp đang đứng trước nhiều khó khăn trong việc tìm kiếm địa điểm mới và tái cấu trúc hoạt động, hy vọng rằng với sự hợp tác giữa các bên, một giải pháp bền vững sẽ được tìm thấy, vừa đảm bảo lợi ích của doanh nghiệp, vừa phục vụ mục tiêu phát triển chung của tỉnh.