Việc chó cưng tìm đến giấc ngủ bên cạnh chủ nhân là một hành vi phổ biến, khiến nhiều người đặt câu hỏi tại sao chó thích ngủ với người. Hành động này không chỉ thể hiện mối gắn kết đặc biệt giữa con người và vật nuôi, mà còn bắt nguồn từ những bản năng sâu xa của loài chó, mang lại nhiều lợi ích bất ngờ cho cả hai phía. Bài viết này sẽ đi sâu khám phá các lý do khoa học, tâm lý và những lợi ích thiết thực khi chó ngủ chung, đồng thời cung cấp các lưu ý quan trọng để đảm bảo an toàn và vệ sinh, giúp bạn hiểu rõ hơn về người bạn bốn chân trung thành này.
Bản Năng Sâu Xa: Tại Sao Chó Tìm Kiếm Giấc Ngủ Bên Bạn?
Sự thật về việc tại sao chó thích ngủ với người không chỉ đơn thuần là thói quen mà còn ẩn chứa những bản năng sâu sắc và nhu cầu sinh học. Chó, với lịch sử hàng ngàn năm đồng hành cùng con người, đã phát triển một mối quan hệ độc đáo dựa trên sự tin cậy và gắn bó.
Nguồn gốc từ tổ tiên loài chó
Để hiểu tại sao chó thích ngủ với người, chúng ta cần nhìn về tổ tiên của chúng – loài sói cổ đại. Sói là loài động vật sống theo bầy đàn, và việc ngủ chung là một phần không thể thiếu trong cấu trúc xã hội của chúng. Ngủ gần nhau giúp các thành viên trong đàn giữ ấm cho nhau trong điều kiện thời tiết khắc nghiệt và tạo ra một lớp bảo vệ chống lại các mối đe dọa từ bên ngoài. Sự tiếp xúc vật lý mang lại cảm giác an toàn và sự đoàn kết.
Khi loài chó được thuần hóa, bản năng này vẫn được duy trì mạnh mẽ. Trong môi trường gia đình, con người trở thành “đầu đàn” hoặc “thành viên quan trọng” trong “bầy đàn” của chó. Do đó, việc tìm kiếm sự gần gũi với chủ nhân khi ngủ là một hành vi tự nhiên, tái hiện lại mô hình bảo vệ và sự ấm áp mà chúng đã học được từ tổ tiên. Chúng coi giường của bạn như một “tổ ấm” an toàn nhất.
Cảm giác an toàn và sự bảo vệ
Một trong những lý do hàng đầu giải thích tại sao chó thích ngủ với người là cảm giác an toàn mà chúng nhận được. Chó là loài động vật có ý thức mạnh mẽ về lãnh thổ và sự bảo vệ. Vào ban ngày, ngôi nhà là lãnh thổ cần được bảo vệ. Nhưng vào ban đêm, khi ánh sáng yếu đi và các mối nguy tiềm ẩn tăng lên, giường của chủ nhân trở thành “trung tâm an toàn”. Sự hiện diện của bạn mang lại cho chúng niềm tin rằng mọi thứ đều ổn.
Ngược lại, chó cũng muốn bảo vệ bạn. Với thính giác và khứu giác nhạy bén, chó có thể phát hiện những tiếng động hoặc mùi lạ mà con người không nhận ra. Khi ngủ gần bạn, chúng cảm thấy có trách nhiệm và sẵn sàng phản ứng nếu có bất kỳ mối đe dọa nào. Một tiếng động nhỏ bên ngoài có thể khiến chúng tỉnh giấc và cảnh báo, mang lại cảm giác được che chở cho chủ nhân. Hành vi này đặc biệt rõ rệt ở những giống chó có bản năng bảo vệ cao. Nhiều nghiên cứu chỉ ra rằng chó cảm thấy sự an toàn khi tiếp xúc vật lý với chủ, đặc biệt là vào ban đêm khi môi trường xung quanh có vẻ kém an toàn hơn.
Mối liên kết xã hội và tình cảm
Ngoài bản năng sinh tồn, mối liên hệ xã hội và tình cảm cũng là yếu tố then chốt giải thích tại sao chó thích ngủ với người. Chó là những sinh vật cực kỳ trung thành và có khả năng hình thành mối gắn kết sâu sắc với con người. Việc ngủ chung giường là một cách để chúng thể hiện tình yêu, sự âu yếm và lòng trung thành tuyệt đối.
Sự tiếp xúc vật lý khi ngủ giúp củng cố mối quan hệ giữa chó và chủ. Khi chó được phép ngủ trên giường, chúng coi đó là một dấu hiệu của sự chấp nhận và vị trí quan trọng trong gia đình. Điều này giải phóng hormone oxytocin, thường được gọi là “hormone tình yêu”, ở cả chó và người, làm tăng cảm giác gắn bó và hạnh phúc.
Đặc biệt, khi có thành viên mới trong gia đình, chẳng hạn như một em bé, nhiều chú chó tỏ ra vô cùng háo hức và có xu hướng muốn bảo vệ, âu yếm như bảo vệ chính con của mình. Đây cũng là lý do tại sao chó thích ngủ với người, đặc biệt là trẻ nhỏ, khiến nhiều gia đình ở các nước phương Tây cảm thấy yên tâm khi cho chó cưng gần gũi và ngủ chung với trẻ sơ sinh, bởi chúng được xem là một phần không thể thiếu của gia đình.
Những Lợi Ích Bất Ngờ Khi Chó Ngủ Chung Giường Với Người
Việc chó ngủ chung giường không chỉ đáp ứng nhu cầu của chúng mà còn mang lại nhiều lợi ích sức khỏe và tinh thần đáng kinh ngạc cho con người. Một cuộc khảo sát của Hiệp hội về các sản phẩm dành cho vật nuôi tại Hoa Kỳ cho thấy gần một nửa số chó được phép ngủ chung giường với chủ, trong đó có 62% chó con, 41% chó cỡ trung và 32% chó lớn.
Cải thiện sức khỏe thể chất
Việc chia sẻ giường ngủ với người bạn bốn chân có thể tác động tích cực đến nhiều khía cạnh của sức khỏe thể chất.
Giảm nguy cơ nhiễm mỡ trong máu và tăng cường sức khỏe tim mạch
Nhiều người có thể không ngờ rằng việc sở hữu một chú chó cưng có thể giúp giảm các thành phần chất béo có hại trong máu như Cholesterol và Triglycerid. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng những người nuôi chó thường có mức Cholesterol và Triglycerid thấp hơn, điều này trực tiếp làm giảm nguy cơ mắc các bệnh tim mạch. Hoạt động thường xuyên với chó, như dắt đi dạo hoặc vui đùa, kết hợp với sự tương tác gần gũi khi chúng thích ngủ với người, góp phần vào lối sống năng động hơn và từ đó cải thiện sức khỏe tổng thể.
Hơn nữa, các hành động tương tác với chó khi ngủ hoặc chơi cùng chúng như vuốt ve, ôm ấp, âu yếm… có thể tạo sự thư giãn và giảm áp lực huyết áp. Nếu bạn dành thật nhiều tình yêu thương cho chú chó của mình thì hiệu quả của sự tương tác này sẽ tăng lên. Tim mạch là nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở Hoa Kỳ và những cơn đau tim hoặc nhồi máu cơ tim có thể xuất hiện khi bạn ngủ. Ngủ cùng thú cưng sẽ giúp bạn có được một trái tim khỏe hơn cả nghĩa đen lẫn bóng, đó là một trái tim đầy tình yêu thương với nhịp đập ổn định, giảm huyết áp cao gây áp lực tim mạch.
Giữ ấm cơ thể tự nhiên
Thân nhiệt của loài chó cao hơn con người khoảng 1 – 2°C và duy trì khá ổn định. Vì thế, ngủ cùng một chú chó khi trời trở lạnh sẽ là một ý tưởng tuyệt vời để giữ ấm cơ thể một cách tự nhiên và thoải mái. Sự ấm áp từ cơ thể của chó không chỉ mang lại sự dễ chịu mà còn có thể giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn trong những đêm đông giá rét.
Tăng cường sức đề kháng chống lại dị ứng
Nhiều người lo ngại rằng việc ngủ chung với chó có thể làm tăng nguy cơ mắc các bệnh dị ứng. Tuy nhiên, nếu bạn giữ cho chú chó của mình sạch sẽ, khỏe mạnh và vệ sinh phòng ngủ thường xuyên khi ngủ cùng chó thì sẽ có lợi ích ngược lại. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc tiếp xúc sớm với chó (và mèo) có thể giúp tăng cường hệ miễn dịch và giảm khả năng mắc một số loại dị ứng ở trẻ nhỏ. Ví dụ, một nghiên cứu của Hiệp hội Nhi khoa Hoa Kỳ năm 2012 cho thấy trẻ sơ sinh sống cùng thú cưng từ sớm có ít khả năng phát triển các bệnh dị ứng và hen suyễn hơn khi lớn lên. Cơ chế có thể liên quan đến việc phơi nhiễm với một số vi khuẩn nhất định từ thú cưng, giúp “huấn luyện” hệ miễn dịch của trẻ phản ứng phù hợp hơn. Do đó, việc chó thích ngủ với người và chia sẻ không gian ngủ có thể góp phần vào một hệ miễn dịch khỏe mạnh hơn.
Lợi ích tinh thần và tâm lý sâu sắc
Bên cạnh những cải thiện về thể chất, việc chó cưng thích ngủ với người còn mang đến những giá trị tinh thần to lớn, góp phần nâng cao chất lượng cuộc sống.
Giảm căng thẳng, lo âu và cải thiện tâm trạng
Chăm sóc, âu yếm và nhận được sự yêu thương, lòng trung thành của chó là một phương pháp điều trị trầm cảm hữu ích ở người. Điều này tạo nên một hiệu ứng thú vị mang tên “Hiệu ứng thú cưng”. Hiệu ứng này được các giới chuyên gia đặt tên để thể hiện mức độ giảm thiểu sự căng thẳng, lo âu, tạo cảm giác thư giãn khi có thú cưng bên cạnh. Thống kê thực tế cho thấy khoảng 74% chủ sở hữu thú cưng cải thiện được sức khỏe tâm lý từ khi có chúng trong nhà.
Một cảm giác an toàn khi ngủ là cần thiết để cải thiện chất lượng giấc ngủ, đặc biệt ở những người có nhiều sự lo lắng, bất an trong cuộc sống. Ngủ cùng thú cưng sẽ giúp bạn cảm thấy yên tâm và được bảo vệ, thoải mái ngủ ngon, đặc biệt ở phụ nữ. Những chú chó ngoài đôi tai và chiếc mũi thính còn khá nhạy cảm và có thể hiểu được những cảm xúc tiêu cực đang thường trực trong tâm trí bạn. Vì thế, chúng sẽ cố gắng bảo vệ và giúp bạn có giấc ngủ ngon.
Khi cảm thấy mệt mỏi và áp lực, ngủ cùng một chú chó luôn thương yêu và sẵn sàng che chở mình, bạn sẽ cảm thấy được an ủi, yên tâm hơn. Quá trình phát triển những cảm xúc tích cực này sẽ làm tăng Oxytocin – một chất hóa học của tình yêu, giúp chống trầm cảm. Bên cạnh đó, ngủ cùng những chú chó có thể xóa tan những cơn ác mộng vào đêm. Ác mộng thường trực còn là dấu hiệu của chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD). Ngủ chung giường với thú cưng gián tiếp giúp bạn xoa dịu những vết thương lòng, cải thiện sức khỏe tâm lý hiệu quả.
Xóa tan cảm giác cô đơn và tăng cường an toàn
Một số nghiên cứu gần đây cho thấy những người độc thân, sống một mình thường tìm đến những chú chó như một người bạn đồng hành để chia sẻ và yêu thương trong cuộc sống. Trong bối cảnh xã hội hiện đại, tình hình lạm dụng mạng xã hội có thể khiến nhiều người thu mình lại và dần đánh mất đi sự tương tác với môi trường xung quanh, dẫn đến cảm giác cô đơn.
Nếu cảm thấy cô đơn, giấc ngủ của bạn có thể sẽ toàn màu u tối và những cơn ác mộng. Để chiếc giường ngủ bớt đi cảm giác “lạnh lẽo”, đặc biệt với những người sống một mình, một chú chó ngủ chung giường là cần thiết để có một giấc ngủ ấm áp và an tâm hơn. Sự hiện diện của chó cưng không chỉ là nguồn an ủi mà còn là một “hệ thống cảnh báo” sống, giúp bạn cảm thấy an toàn hơn khi có người bạn này ở bên cạnh.
Thúc đẩy sóng não Theta và cải thiện chất lượng giấc ngủ
Trong lúc ngủ chung với chú chó của mình, sóng não Theta của con người được thúc đẩy ở giai đoạn REM (chuyển động mắt nhanh) của giấc ngủ, hỗ trợ quá trình trao đổi chất được diễn ra thuận lợi hơn. Không chỉ riêng con người, điều này cũng tạo nên những hiệu ứng tích cực cho giấc ngủ của chó, đây cũng là một trong những lý do tại sao chó thích ngủ với người.
Các nghiên cứu cho thấy rằng một chú chó ngủ cùng giường với bạn có thể giúp giảm bớt chứng mất ngủ bằng cách giảm sự lo lắng và điều chỉnh lại Hypervigilance – một trạng thái tỉnh táo và cảnh giác cao độ của người bất an khi ngủ, giúp bạn dễ dàng đi vào giấc ngủ hơn.
Ngoài ra, một cuộc khảo sát giấc ngủ vào ban đêm được thực hiện ở những người nuôi chó thu được kết quả khả quan rằng, chất lượng giấc ngủ ổn định của họ trước khi ngủ cùng chó là khoảng 81% và sau khi ngủ cùng chó có thể tăng lên đến 84%. Việc có một chú chó bên cạnh giúp tạo ra một môi trường thư giãn và ổn định, làm giảm các yếu tố gây xao nhãng và lo lắng, từ đó cải thiện đáng kể chất lượng và độ sâu của giấc ngủ.
Những Lý Do Khác Khiến Chó Có Thể Không Muốn Ngủ Chung
Mặc dù nhiều chú chó thích ngủ với người và tìm kiếm sự gần gũi, không phải chú chó nào cũng có mong muốn này. Điều này không đồng nghĩa với việc chúng không yêu thương bạn, mà có thể xuất phát từ một số nguyên nhân khác.
Sự bất tiện về thể chất
Một trong những lý do phổ biến là sự bất tiện về thể chất. Giường ngủ của con người thường được thiết kế khá cao, điều này có thể gây khó khăn cho những chú chó nhỏ hoặc chó lớn tuổi khi leo lên hoặc trèo xuống. Đối với những chú chó có vấn đề về khớp hoặc xương, việc di chuyển lên xuống giường có thể gây đau đớn. Sự bất tiện này khiến chúng lựa chọn một không gian ngủ riêng biệt dưới sàn hoặc trên đệm riêng của chúng.
Nhiệt độ và không gian cá nhân
Nhiệt độ cơ thể của loài chó cao hơn con người, dao động từ 38°C đến 39°C. Do đó, một chiếc nệm quá nóng hoặc chăn dày có thể gây khó chịu cho chú chó của bạn, đặc biệt là vào mùa hè hoặc trong môi trường ấm áp. Chúng có thể tìm kiếm một nơi mát mẻ hơn để ngủ, chẳng hạn như sàn nhà lát gạch hoặc một góc phòng thoáng đãng.
Bên cạnh đó, giống như con người, chó cũng có nhu cầu về không gian cá nhân. Một chiếc giường quá nhỏ hoặc việc bị chủ nhân vô tình đè lên trong lúc ngủ có thể làm phiền giấc ngủ của chúng. Sự âu yếm quá mức từ chủ nhân khi ngủ cũng có thể khiến một số chú chó cảm thấy ngột ngạt hoặc bị hạn chế. Những yếu tố này khiến chúng ưu tiên một không gian riêng tư hơn để có giấc ngủ thoải mái và không bị gián đoạn.
Mức độ thoải mái và an toàn riêng
Mỗi chú chó có một tính cách và sở thích riêng. Một số chú chó có thể cảm thấy an toàn và thoải mái hơn khi ngủ trong một không gian riêng biệt, như chuồng hoặc đệm riêng của chúng, nơi chúng có toàn quyền kiểm soát môi trường xung quanh. Đối với chúng, đây là “lãnh thổ” cá nhân không bị ảnh hưởng bởi chuyển động hay nhiệt độ của chủ nhân.
Một số chú chó có bản năng tự lập cao hoặc đã quen với việc ngủ riêng từ khi còn nhỏ cũng sẽ không có nhu cầu ngủ chung. Điều quan trọng là tôn trọng sở thích của thú cưng và đảm bảo chúng có một nơi nghỉ ngơi an toàn, thoải mái, cho dù đó là trên giường của bạn hay ở một góc riêng tư khác trong nhà.
Hướng Dẫn Thực Hành: Làm Sao Để Chó Ngủ Chung An Toàn và Hợp Vệ Sinh?
Mặc dù việc chó thích ngủ với người mang lại nhiều lợi ích, nhưng để đảm bảo an toàn và vệ sinh cho cả bạn và thú cưng, việc thực hiện đúng các lưu ý là vô cùng quan trọng.
Đảm bảo vệ sinh cho chó và không gian ngủ
Vệ sinh là yếu tố hàng đầu khi cho chó ngủ chung. Bạn cần tắm rửa cho chó thường xuyên, đảm bảo bộ lông của chúng luôn sạch sẽ, không có ve, rận hoặc các ký sinh trùng khác. Việc chải lông định kỳ cũng giúp loại bỏ lông rụng và giảm thiểu bụi bẩn bám vào giường. Kiểm tra tai và móng chân của chó thường xuyên để đảm bảo chúng không mang theo bụi bẩn hoặc vi khuẩn lên giường.
Ngoài ra, vệ sinh phòng ngủ và giặt giũ chăn ga gối đệm thường xuyên là điều cần thiết. Bạn có thể sử dụng các loại ga trải giường dễ giặt hoặc vỏ bọc nệm chống thấm nước để bảo vệ nệm khỏi lông, bụi bẩn và các vết bẩn không mong muốn. Một môi trường ngủ sạch sẽ không chỉ tốt cho sức khỏe của bạn mà còn giúp chó cưng cảm thấy thoải mái hơn. Việc duy trì thói quen vệ sinh tốt sẽ giúp bạn tận hưởng những lợi ích khi chó thích ngủ với người mà không phải lo lắng về các vấn đề sức khỏe. Các sản phẩm chăm sóc thú cưng chất lượng cao từ Mochi Cat có thể hỗ trợ bạn trong việc duy trì vệ sinh cho chó cưng một cách hiệu quả.
vệ sinh cho chó và giường ngủ đảm bảo an toàn
Thiết lập giới hạn và không gian riêng
Để tránh những phiền toái không mong muốn, bạn nên vạch ra giới hạn nhất định cho chú cún của mình. Bạn có thể tạo các khu vực riêng giữa chó và chủ trên chiếc giường bằng cách sử dụng những chiếc nệm lót hoặc miếng lót riêng để xác định vị trí ngủ của chó. Điều này không chỉ giúp duy trì vệ sinh mà còn giúp chó hiểu được không gian cá nhân của từng người.
Huấn luyện chó hiểu rằng giường của bạn là một đặc quyền chứ không phải là quyền lợi. Bạn có thể dạy chúng chỉ được phép lên giường khi được mời hoặc phải nằm ở vị trí nhất định. Điều này giúp kiểm soát hành vi và đảm bảo cả bạn và chó đều có giấc ngủ thoải mái.
Cân nhắc tình trạng sức khỏe của chủ và chó
Trước khi cho chó ngủ chung, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng tình trạng sức khỏe của cả mình và thú cưng.
- Đối với chủ: Nếu bạn bị dị ứng với lông chó hoặc có các vấn đề về hô hấp như hen suyễn, việc ngủ chung có thể làm trầm trọng thêm các triệu chứng. Trong trường hợp này, tốt nhất là chó nên có không gian ngủ riêng.
- Đối với chó: Nếu chó của bạn đang gặp vấn đề về sức khỏe (ví dụ: các bệnh về da, ký sinh trùng, hoặc bệnh truyền nhiễm), tuyệt đối không nên cho chúng ngủ chung. Điều này không chỉ bảo vệ sức khỏe của bạn mà còn giúp chó có thời gian hồi phục tốt hơn trong môi trường riêng biệt. Chó con cũng cần được xem xét cẩn thận vì hệ miễn dịch của chúng chưa hoàn thiện.
Ngoài ra, nếu chó có xu hướng hung hăng, hay cắn phá, hoặc có hành vi bảo vệ lãnh thổ quá mức, việc ngủ chung có thể không an toàn. Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y hoặc chuyên gia huấn luyện chó để đánh giá hành vi của thú cưng và đưa ra quyết định phù hợp nhất.
Huấn luyện và tạo thói quen tốt
Việc tạo thói quen tốt ngay từ đầu là rất quan trọng. Nếu bạn quyết định cho chó ngủ chung, hãy bắt đầu từ từ. Dạy chúng các lệnh cơ bản như “lên” và “xuống” để kiểm soát việc chúng lên/xuống giường. Bạn cũng có thể bắt đầu bằng cách cho chúng ngủ trên một tấm thảm hoặc đệm nhỏ cạnh giường của bạn trước khi cho phép chúng lên hẳn.
Khi chó đã quen với không gian ngủ chung, hãy duy trì các quy tắc và giới hạn đã đặt ra. Thưởng cho chúng khi chúng tuân thủ để củng cố hành vi tích cực. Việc huấn luyện kiên nhẫn và nhất quán sẽ giúp cả bạn và chó cưng có một trải nghiệm ngủ chung an toàn, thoải mái và bổ ích.
Các nhân vật vĩ đại như vua Ramses II ở Vương triều Hy Lạp cổ đại, Nữ hoàng Victoria, Frederick Đại đế – vị vua vô thần của Phổ cũng đã dành một khoảng riêng trên chiếc giường để dành cho chú chó của mình. Điều này chứng tỏ mối quan hệ đặc biệt giữa con người và chó đã tồn tại từ rất lâu đời.
Tóm lại, việc chó thích ngủ với người không chỉ là một hành vi dễ thương mà còn là sự kết hợp của bản năng tự nhiên, nhu cầu an toàn, và sự gắn kết tình cảm sâu sắc. Từ việc giữ ấm cơ thể, bảo vệ chủ nhân, đến những lợi ích về sức khỏe tinh thần và thể chất như giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ, và ổn định huyết áp, sự hiện diện của chó cưng bên cạnh chúng ta trong đêm mang lại giá trị to lớn. Tuy nhiên, để tận hưởng trọn vẹn những lợi ích này, việc đảm bảo vệ sinh, thiết lập giới hạn rõ ràng và quan tâm đến sức khỏe của cả bạn và thú cưng là điều vô cùng cần thiết, tạo nên một mối quan hệ hài hòa và bền vững.
Ngày Cập Nhật: Tháng 9 22, 2025 by Trần Thanh Tâm Ni
