Khi nhiệt độ chó bị sốt, đây là một dấu hiệu rõ ràng cho thấy cơ thể chúng đang phản ứng với một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn. Việc nhận biết sớm và hiểu đúng về mức độ nghiêm trọng của tình trạng này là cực kỳ quan trọng để chủ nuôi có thể đưa ra những biện pháp hỗ trợ kịp thời, đảm bảo an toàn và sức khỏe cho người bạn bốn chân của mình. Bài viết này sẽ đi sâu vào việc xác định ngưỡng nhiệt độ bất thường, các triệu chứng đi kèm, nguyên nhân phổ biến và hướng dẫn chi tiết cách xử lý khi chó cưng của bạn không may bị sốt. Từ cách đo nhiệt độ chính xác đến những lời khuyên phòng ngừa hiệu quả, tất cả sẽ được trình bày một cách khoa học và dễ hiểu, giúp bạn trở thành một chủ nuôi thông thái.
Nhiệt độ cơ thể bình thường của chó là bao nhiêu?
nhiệt độ chó bị sốtTrước khi tìm hiểu về nhiệt độ chó bị sốt, điều quan trọng là phải biết nhiệt độ cơ thể bình thường của chó. Không giống như con người với nhiệt độ trung bình là 37°C, chó có thân nhiệt cao hơn một chút do sự khác biệt về quá trình trao đổi chất và sinh lý. Nhiệt độ cơ thể bình thường của một chú chó khỏe mạnh thường dao động trong khoảng từ 37.5°C đến 39.2°C. Đây là một phạm vi tự nhiên và có thể thay đổi nhẹ tùy thuộc vào nhiều yếu tố như giống chó, mức độ hoạt động, hoặc thậm chí là thời điểm trong ngày.
Ví dụ, các giống chó lớn hơn như Alaska hoặc Golden Retriever có thể có thân nhiệt ổn định hơn so với các giống chó nhỏ hơn hoặc chó con, vốn có hệ thống điều hòa nhiệt độ chưa hoàn thiện. Sau khi chạy nhảy, vui đùa hoặc trong môi trường nóng ẩm, nhiệt độ của chó có thể hơi tăng lên trong giới hạn bình thường. Tương tự, một chú chó vừa mới ngủ dậy hoặc đang thư giãn có thể có nhiệt độ ở mức thấp hơn trong phạm vi này. Ngược lại, những chú chó đang trong giai đoạn căng thẳng, lo lắng cũng có thể có thân nhiệt tăng nhẹ do phản ứng sinh lý.
Việc hiểu rõ ngưỡng nhiệt độ chuẩn này giúp chủ nuôi phân biệt được đâu là sự thay đổi sinh lý bình thường và đâu là dấu hiệu của bệnh lý cần được quan tâm. Bất kỳ sự tăng hoặc giảm đáng kể nào ngoài phạm vi này đều cần được chú ý một cách nghiêm túc, đặc biệt là khi đi kèm với các triệu chứng khác lạ. Nắm vững thông tin này sẽ là nền tảng vững chắc để bạn nhận diện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn ở thú cưng của mình.
Nhiệt độ chó bị sốt là bao nhiêu? Các cấp độ sốt và nguy hiểm tiềm ẩn
nhiệt độ chó bị sốtKhi nói đến nhiệt độ chó bị sốt, ngưỡng mà các chuyên gia thú y coi là sốt là khi thân nhiệt của chó đạt từ 39.4°C trở lên. Tuy nhiên, đây là một con số cần được xem xét cẩn thận và phân loại theo mức độ nghiêm trọng. Mức độ sốt có thể từ nhẹ đến nguy hiểm, và ngay cả một sự tăng nhiệt độ nhỏ trên 39.2°C cũng có thể là dấu hiệu ban đầu của một vấn đề cần theo dõi chặt chẽ.
Các cấp độ sốt ở chó và nguy hiểm tiềm ẩn:
- Sốt nhẹ (39.4°C – 40°C): Ở mức nhiệt độ này, chó có thể chỉ biểu hiện các triệu chứng nhẹ như hơi lờ đờ, kém ăn một chút. Chủ nuôi có thể thử áp dụng các biện pháp hạ sốt tại nhà nhưng luôn dưới sự giám sát và hướng dẫn của bác sĩ thú y. Sốt nhẹ kéo dài cũng cần được chú ý vì nó có thể là dấu hiệu của một nhiễm trùng mãn tính hoặc bệnh lý đang phát triển.
- Sốt vừa (40°C – 40.5°C): Đây là mức nhiệt độ đáng lo ngại hơn và đòi hỏi sự can thiệp nhanh chóng. Khi thân nhiệt ở ngưỡng này, chó thường sẽ biểu hiện các triệu chứng rõ ràng hơn như chán ăn hoàn toàn, run rẩy, thở hổn hển. Các chức năng cơ thể bắt đầu chịu ảnh hưởng, và nguy cơ mất nước tăng cao.
- Sốt cao và nguy hiểm (Trên 40.5°C): Mức nhiệt độ này cực kỳ nguy hiểm và có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng, thậm chí không thể hồi phục cho các cơ quan nội tạng của chó, bao gồm não, thận, gan và hệ thống tim mạch. Sốt cao kéo dài có thể dẫn đến các biến chứng thần kinh như co giật, mất phương hướng, hôn mê và trong trường hợp xấu nhất là tử vong nếu không được điều trị khẩn cấp. Ở ngưỡng này, các tế bào protein trong cơ thể có thể bị biến đổi cấu trúc, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chức năng sống.
Điều quan trọng là không chỉ dựa vào con số tuyệt đối mà còn phải quan sát tổng thể tình trạng của chó. Một chú chó có thể có nhiệt độ hơi cao nhưng vẫn tỉnh táo và ăn uống bình thường, trong khi một chú chó khác có nhiệt độ tương tự nhưng lại lờ đờ, bỏ ăn, cần được thăm khám ngay lập tức. Đây là yếu tố then chốt để xác định mức độ nguy hiểm và quyết định hành động tiếp theo. Sốt, dù ở mức độ nào, cũng là tín hiệu cơ thể đang báo động, và sự chủ động của chủ nuôi sẽ là yếu tố quyết định để bảo vệ sức khỏe cho thú cưng.
Cách cặp nhiệt độ cho chó chính xác và an toàn
nhiệt độ chó bị sốtĐể biết chính xác nhiệt độ chó bị sốt hay không, việc cặp nhiệt độ đúng cách là rất quan trọng. Có hai phương pháp chính mà bạn có thể áp dụng tại nhà, mỗi phương pháp có ưu và nhược điểm riêng. Tuy nhiên, phương pháp đo nhiệt độ qua đường trực tràng luôn được ưu tiên vì độ chính xác cao nhất.
1. Cặp nhiệt độ qua đường trực tràng (Phổ biến và chính xác nhất)
Đây là phương pháp được khuyến nghị nhiều nhất vì nó cho kết quả chính xác nhất về nhiệt độ cơ thể bên trong của chó.
- Chuẩn bị:
- Nhiệt kế kỹ thuật số chuyên dụng cho động vật: Loại này đo nhanh, có thể linh hoạt ở đầu và dễ đọc. Nếu không có, nhiệt kế kỹ thuật số dùng cho trẻ em cũng có thể sử dụng được. Tránh dùng nhiệt kế thủy ngân vì nguy cơ vỡ và độc hại.
- Chất bôi trơn: Dầu khoáng (mineral oil), vaseline, hoặc gel bôi trơn gốc nước. Chất này giúp việc đưa nhiệt kế vào dễ dàng và không gây khó chịu cho chó.
- Khăn giấy hoặc bông gòn: Để làm sạch nhiệt kế và khu vực xung quanh sau khi đo.
- Găng tay dùng một lần: Để đảm bảo vệ sinh cho bạn.
- Miếng bánh thưởng hoặc đồ chơi yêu thích: Để đánh lạc hướng và thưởng cho chó sau khi hoàn thành.
- Một người hỗ trợ: Đặc biệt quan trọng với những chú chó lớn, hiếu động hoặc không hợp tác, giúp giữ chó bình tĩnh và an toàn.
- Các bước thực hiện:
- Làm quen và trấn an chó: Nói chuyện nhẹ nhàng với chó, vuốt ve chúng để tạo cảm giác an toàn và bình tĩnh. Hãy để chúng ngửi nhiệt kế trước khi bạn bôi trơn.
- Bôi trơn nhiệt kế: Bôi một lượng nhỏ chất bôi trơn (khoảng 2-3 cm từ đầu nhiệt kế). Đảm bảo bôi đều để giảm ma sát.
- Định vị chó: Yêu cầu người hỗ trợ giữ chó đứng yên hoặc nằm nghiêng một cách thoải mái trên một bề mặt ổn định. Nâng nhẹ nhàng gốc đuôi chó lên cao để lộ rõ vùng trực tràng.
- Cắm nhiệt kế: Từ từ và nhẹ nhàng đưa đầu nhiệt kế đã bôi trơn vào trực tràng của chó. Độ sâu khoảng 1-2.5 cm (tùy thuộc vào kích thước của chó; chó nhỏ 1cm, chó lớn hơn 2-2.5cm). Không bao giờ cố gắng đẩy mạnh nếu bạn cảm thấy có sự kháng cự hoặc chó có dấu hiệu đau đớn.
- Giữ yên và chờ đợi: Giữ nhiệt kế ở vị trí đó cho đến khi nghe tiếng “bíp” (nếu là nhiệt kế kỹ thuật số, thường mất khoảng 10-30 giây). Nếu là nhiệt kế thủy ngân (không khuyến khích), giữ khoảng 1-2 phút.
- Rút nhiệt kế và đọc kết quả: Rút nhiệt kế ra nhẹ nhàng và nhanh chóng đọc kết quả hiển thị trên màn hình.
- Vệ sinh và khen thưởng: Lau sạch nhiệt kế bằng cồn hoặc xà phòng sát khuẩn, sau đó rửa sạch và cất giữ ở nơi khô ráo, sạch sẽ. Khen ngợi và thưởng cho chó của bạn ngay lập tức để tạo trải nghiệm tích cực cho lần sau.
2. Cặp nhiệt độ tai (Tiện lợi nhưng kém chính xác hơn)
Phương pháp này ít xâm lấn hơn nhưng có thể kém chính xác hơn do khó đưa nhiệt kế vào đúng vị trí để đo nhiệt độ lõi cơ thể.
- Chuẩn bị: Nhiệt kế tai hồng ngoại chuyên dụng cho động vật. Loại nhiệt kế này được thiết kế để đo nhiệt độ từ màng nhĩ của chó.
- Các bước thực hiện:
- Làm quen và trấn an chó: Giữ chó bình tĩnh, vuốt ve đầu và tai chúng.
- Đưa nhiệt kế vào tai: Nhẹ nhàng kéo vành tai của chó thẳng lên để mở rộng ống tai. Sau đó, đưa đầu nhiệt kế vào ống tai của chó. Đảm bảo nó được đặt sâu đủ để tiếp xúc với màng nhĩ (nơi nhiệt độ lõi cơ thể được phản ánh tốt nhất).
- Đo nhiệt độ: Bấm nút đo và giữ cho đến khi nhiệt kế báo kết quả (thường có tiếng bíp).
- Đọc kết quả và vệ sinh: Đọc kết quả hiển thị trên màn hình và làm sạch nhiệt kế theo hướng dẫn của nhà sản xuất.
Lưu ý quan trọng khi đo nhiệt độ cho chó:
- Sử dụng riêng nhiệt kế: Luôn sử dụng nhiệt kế riêng cho chó và không dùng chung với người để tránh lây nhiễm chéo.
- Không hoảng loạn: Giữ bình tĩnh trong suốt quá trình để chó của bạn cảm thấy thoải mái hơn. Nếu bạn căng thẳng, chó cũng sẽ cảm nhận được và có thể trở nên lo lắng hoặc hung dữ.
- Tìm sự trợ giúp chuyên nghiệp: Nếu chó quá hung dữ, sợ hãi hoặc có dấu hiệu đau đớn khi bạn cố gắng đo nhiệt độ, hãy tìm sự giúp đỡ từ bác sĩ thú y. Họ có kinh nghiệm và kỹ năng để thực hiện việc này một cách an toàn nhất.
- Ghi lại kết quả: Luôn ghi lại nhiệt độ đo được cùng với thời gian để cung cấp cho bác sĩ thú y khi cần thiết.
Việc nắm vững cách đo nhiệt độ giúp bạn có được thông tin quan trọng để chia sẻ với bác sĩ thú y, giúp họ đưa ra chẩn đoán và phác đồ điều trị chính xác hơn cho tình trạng nhiệt độ chó bị sốt.
Dấu hiệu chó bị sốt ngoài nhiệt độ mà chủ nuôi cần lưu ý
Ngoài việc đo được nhiệt độ chó bị sốt trên 39.4°C, có nhiều dấu hiệu lâm sàng khác mà chủ nuôi có thể quan sát để nhận biết tình trạng sốt ở chó. Những dấu hiệu này thường xuất hiện đồng thời và cảnh báo về một vấn đề sức khỏe cần được giải quyết kịp thời. Việc nhận biết sớm các triệu chứng này sẽ giúp bạn hành động nhanh chóng, bảo vệ sức khỏe cho người bạn bốn chân của mình.
Dưới đây là các dấu hiệu phổ biến mà bạn cần đặc biệt chú ý:
- Lờ đờ, uể oải, giảm hoạt động: Chó sẽ trở nên kém hoạt bát, ít vận động hơn hẳn so với bình thường. Chúng có thể nằm dài cả ngày, không có hứng thú chơi đùa, đi dạo hoặc phản ứng chậm chạp với lời gọi của chủ. Đây là một trong những dấu hiệu đầu tiên và dễ nhận thấy nhất.
- Chán ăn hoặc bỏ ăn hoàn toàn: Đây là một trong những triệu chứng phổ biến nhất khi chó bị ốm. Chó có thể từ chối những món ăn yêu thích, không chịu ăn hạt, hoặc thậm chí không động đến bát thức ăn. Kèm theo đó là việc chúng có thể ít uống nước hơn bình thường.
- Run rẩy hoặc co giật: Trong trường hợp sốt cao, chó có thể bị run rẩy toàn thân hoặc từng phần cơ thể. Đặc biệt, khi nhiệt độ vượt quá 40.5°C, chó có nguy cơ bị co giật, đây là một tình trạng khẩn cấp cần được can thiệp ngay lập tức.
- Mũi khô và nóng: Mũi chó bình thường thường ẩm ướt và mát mẻ. Khi bị sốt, mũi có thể trở nên khô ráo và ấm nóng. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng mũi chó có thể khô vì nhiều lý do khác nhau (ví dụ: vừa ngủ dậy, mất nước nhẹ), nên đây không phải là dấu hiệu tuyệt đối để xác định sốt.
- Nướu răng đỏ tươi hoặc tái nhợt: Kiểm tra màu sắc nướu răng có thể cung cấp thông tin quý giá về lưu thông máu và tình trạng sức khỏe tổng thể. Nướu đỏ tươi có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm hoặc sốt, trong khi nướu tái nhợt hoặc trắng bệch có thể chỉ ra thiếu máu, mất máu nghiêm trọng hoặc sốc.
- Thở hổn hển nhanh, nhịp tim nhanh: Cơ thể chó sẽ cố gắng tản nhiệt khi bị sốt, dẫn đến việc chúng thở hổn hển nhiều hơn bình thường, ngay cả khi không vận động. Nhịp tim cũng có thể tăng lên đáng kể, cho thấy hệ thống tim mạch đang hoạt động quá mức để đối phó với tình trạng viêm.
- Ho hoặc hắt hơi: Nếu nguyên nhân gây sốt là nhiễm trùng đường hô hấp, chó có thể ho khan hoặc ho có đờm, hắt hơi liên tục, và có thể có dịch mũi chảy ra (trong hoặc lỏng, tùy theo loại nhiễm trùng). Đây là một trong các bệnh thường gặp ở chó.
- Nôn mửa hoặc tiêu chảy: Các vấn đề về tiêu hóa thường đi kèm với các bệnh nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm gây sốt. Chó có thể nôn ra thức ăn chưa tiêu, dịch vàng hoặc tiêu chảy phân lỏng, thậm chí có máu. Đặc biệt, nếu bạn thấy chó con 1 tháng tuổi bị tiêu chảy, cần đặc biệt lưu ý và thăm khám thú y kịp thời.
- Khó chịu, cáu kỉnh hoặc hung dữ: Chó bị bệnh thường trở nên khó chịu, cáu kỉnh hơn bình thường. Chúng có thể tránh tiếp xúc, gầm gừ khi bạn cố gắng chạm vào, hoặc biểu hiện hung dữ do cảm giác đau đớn và không khỏe.
- Giảm uống nước: Mặc dù sốt có thể gây mất nước, một số chú chó bị bệnh lại từ chối uống nước, làm tình trạng mất nước trở nên trầm trọng hơn và kéo dài thời gian hồi phục.
- Mắt lờ đờ, đỏ hoặc chảy nước: Mắt của chó có thể trông mệt mỏi, thiếu sức sống, đỏ lên do viêm kết mạc hoặc có dấu hiệu chảy nước mắt bất thường.
Việc quan sát kết hợp các dấu hiệu này với kết quả đo nhiệt độ sẽ giúp chủ nuôi có cái nhìn toàn diện hơn về tình trạng sức khỏe của chó và đưa ra quyết định thăm khám thú y kịp thời. Luôn ghi chép lại các triệu chứng và thời gian xuất hiện để cung cấp thông tin chính xác nhất cho bác sĩ.
Nguyên nhân chó bị sốt phổ biến: Khi nào cần lo lắng?
Khi nhiệt độ chó bị sốt tăng cao, điều này thường là dấu hiệu cảnh báo rằng cơ thể chúng đang chống lại một tác nhân gây bệnh hoặc một tình trạng viêm nhiễm. Có rất nhiều nguyên nhân có thể dẫn đến sốt ở chó, từ những vấn đề nhỏ cho đến các bệnh lý nghiêm trọng cần được can thiệp y tế ngay lập tức. Hiểu rõ các nguyên nhân này sẽ giúp bạn chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều trị.
1. Nhiễm trùng (Vi khuẩn, Virus, Nấm, Ký sinh trùng)
Đây là nguyên nhân phổ biến nhất gây sốt ở chó và có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ cơ quan khác nhau trong cơ thể:
- Nhiễm trùng đường hô hấp: Các bệnh như viêm phế quản, viêm phổi, cúm chó, hoặc các bệnh virus nguy hiểm như bệnh Care (Distemper) có thể gây sốt cao, ho, hắt hơi và khó thở.
- Nhiễm trùng đường tiết niệu: Viêm bàng quang (cystitis), nhiễm trùng niệu đạo hoặc nhiễm trùng thận có thể gây sốt, tiểu tiện khó khăn hoặc tiểu ra máu.
- Nhiễm trùng đường tiêu hóa: Viêm dạ dày ruột do vi khuẩn hoặc virus (như Parvovirus, Coronavirus) là nguyên nhân phổ biến gây sốt, nôn mửa và tiêu chảy nặng.
- Nhiễm trùng da hoặc vết thương: Các vết thương hở bị nhiễm trùng, áp xe (tụ mủ dưới da) hoặc viêm da sâu có thể khiến cơ thể phản ứng bằng cách tăng thân nhiệt.
- Nhiễm trùng do ký sinh trùng: Các bệnh do ve, bọ chét truyền (ví dụ: bệnh Lyme, Ehrlichiosis, Anaplasmosis) thường gây sốt, lờ đờ và đau khớp. Nhiễm ký sinh trùng đường ruột nặng cũng có thể dẫn đến viêm và sốt. Đặc biệt, cần chú ý đến các loại ghẻ ở chó, vì chúng có thể gây viêm nhiễm da và sốt nếu không được điều trị.
- Nhiễm trùng răng miệng: Áp xe răng, viêm nướu hoặc các bệnh lý răng miệng nghiêm trọng khác cũng có thể là nguồn gốc của sốt.
2. Viêm nhiễm không do nhiễm trùng
Sốt cũng có thể là phản ứng viêm của cơ thể mà không nhất thiết do vi khuẩn hay virus gây ra:
- Viêm khớp: Các bệnh viêm khớp mãn tính hoặc chấn thương khớp cấp tính có thể kích hoạt phản ứng viêm toàn thân, gây sốt.
- Viêm tụy: Tình trạng viêm tuyến tụy cấp tính, thường liên quan đến chế độ ăn uống quá nhiều chất béo, có thể gây đau bụng dữ dội, nôn mửa và sốt.
- Rối loạn tự miễn: Khi hệ thống miễn dịch của chó tấn công nhầm vào các tế bào khỏe mạnh của chính nó (ví dụ: Lupus, viêm khớp tự miễn), gây ra tình trạng viêm và sốt tái phát.
3. Phản ứng với thuốc hoặc vắc-xin
- Phản ứng sau tiêm vắc-xin: Một số chú chó có thể bị sốt nhẹ, lờ đờ hoặc sưng tấy nhẹ tại vị trí tiêm trong vòng 24-48 giờ sau khi tiêm vắc-xin. Đây thường là phản ứng bình thường và tự khỏi, nhưng cần theo dõi.
- Phản ứng phụ của thuốc: Một số loại thuốc, đặc biệt là thuốc kháng sinh hoặc thuốc chống viêm, có thể gây sốt như một tác dụng phụ ở một số cá thể chó nhạy cảm.
4. Nuốt phải chất độc hoặc hóa chất
Khi chó nuốt phải một số loại hóa chất gia dụng (chất tẩy rửa, thuốc diệt chuột), thuốc trừ sâu, cây cảnh độc (như cây trúc đào, hoa ly), hoặc thực phẩm độc hại (như chocolate, hành tỏi, nho), cơ thể chúng có thể phản ứng bằng cách sốt, nôn mửa và các triệu chứng ngộ độc khác.
5. Khối u hoặc ung thư
Một số loại ung thư ở chó có thể gây sốt không rõ nguyên nhân (thường được gọi là sốt do ung thư hoặc sốt cận ung thư), đặc biệt khi khối u đã di căn hoặc gây viêm nhiễm nghiêm trọng trong cơ thể.
6. Say nắng (Heatstroke)
Mặc dù không phải là sốt theo nghĩa bệnh lý do phản ứng viêm với tác nhân gây bệnh, say nắng là tình trạng tăng nhiệt độ cơ thể nguy hiểm do tiếp xúc quá lâu với nhiệt độ môi trường cao hoặc gắng sức quá mức trong điều kiện nóng ẩm. Nhiệt độ cơ thể có thể tăng vọt lên trên 41°C, đe dọa tính mạng và cần được hạ nhiệt khẩn cấp.
7. Các tình trạng khác
- Chấn thương nghiêm trọng: Chấn thương nội tạng, gãy xương nghiêm trọng hoặc các vết thương lớn có thể kích hoạt phản ứng viêm toàn thân và gây sốt.
- Stress: Trong một số trường hợp hiếm gặp, stress cực độ do thay đổi môi trường đột ngột, sợ hãi hoặc lo lắng kéo dài cũng có thể gây tăng nhẹ nhiệt độ cơ thể.
Do có rất nhiều nguyên nhân tiềm ẩn, việc xác định chính xác lý do nhiệt độ chó bị sốt tăng cao là điều cần thiết để có phác đồ điều trị hiệu quả. Đây là lý do tại sao việc thăm khám bác sĩ thú y là bước không thể thiếu khi chó có dấu hiệu sốt, đặc biệt nếu kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng hoặc sốt kéo dài.
Khi nào cần đưa chó đi gặp bác sĩ thú y khẩn cấp?
Việc nhận biết khi nào nhiệt độ chó bị sốt trở nên nguy hiểm và cần sự can thiệp y tế ngay lập tức là một kỹ năng quan trọng đối với mỗi chủ nuôi. Không phải mọi cơn sốt đều đòi hỏi chuyến thăm bác sĩ thú y khẩn cấp, nhưng có những trường hợp mà sự chậm trễ có thể gây hậu quả nghiêm trọng và đe dọa tính mạng của thú cưng.
Bạn nên đưa chó cưng đi gặp bác sĩ thú y khẩn cấp nếu:
- Nhiệt độ trên 40.5°C: Đây là một ngưỡng cực kỳ nguy hiểm. Nhiệt độ cơ thể cao kéo dài có thể gây tổn thương không thể hồi phục cho các cơ quan quan trọng như não (dẫn đến phù não, tổn thương thần kinh vĩnh viễn), thận, gan và hệ thống tim mạch. Cấp cứu ngay lập tức là bắt buộc để ngăn ngừa các biến chứng này.
- Nhiệt độ trên 39.4°C kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng: Ngay cả khi nhiệt độ chưa quá cao, sự xuất hiện của các triệu chứng sau đây cùng với sốt cho thấy tình trạng sức khỏe đang xấu đi và cần được thăm khám khẩn cấp:
- Lờ đờ cực độ hoặc mất ý thức: Chó gần như không phản ứng với môi trường xung quanh, không thể đứng dậy hoặc đi lại, có dấu hiệu hôn mê.
- Nôn mửa hoặc tiêu chảy liên tục: Đặc biệt nếu có máu trong chất nôn hoặc phân, hoặc nếu chó có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng như mắt trũng, da kém đàn hồi.
- Khó thở, thở hổn hển dữ dội: Hoặc các dấu hiệu suy hô hấp khác như môi và nướu xanh tím, thở khò khè, ho liên tục.
- Co giật hoặc run rẩy không kiểm soát: Đây là dấu hiệu của sự tổn thương thần kinh nghiêm trọng do sốt cao hoặc các bệnh lý thần kinh khác.
- Đau đớn rõ rệt: Chó kêu rên, gầm gừ khi chạm vào bất kỳ bộ phận nào của cơ thể, hoặc biểu hiện sự khó chịu rõ ràng.
- Nướu tái nhợt hoặc vàng: Nướu tái nhợt có thể là dấu hiệu của thiếu máu hoặc sốc. Nướu vàng (vàng da) là dấu hiệu của bệnh gan nghiêm trọng.
- Bụng sưng to và cứng: Có thể là dấu hiệu của viêm nhiễm nội tạng, xoắn dạ dày (Bloat), hoặc các vấn đề tiêu hóa cấp tính khác đe dọa tính mạng.
- Sốt kéo dài: Dù ở mức độ nhẹ, nếu sốt kéo dài hơn 24-48 giờ mà không có dấu hiệu cải thiện hoặc các biện pháp hỗ trợ tại nhà không hiệu quả, bạn cần đưa chó đến bác sĩ thú y để chẩn đoán nguyên nhân.
- Chó con hoặc chó già yếu: Hệ miễn dịch của chó con chưa hoàn thiện và chó già yếu hơn, nên chúng dễ bị ảnh hưởng nghiêm trọng hơn bởi sốt và cần được điều trị nhanh chóng hơn.
- Chó có bệnh mãn tính: Nếu chó của bạn đang mắc các bệnh lý nền như bệnh tim, bệnh thận, tiểu đường, hoặc các rối loạn miễn dịch, thì sốt có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh và cần sự can thiệp y tế kịp thời.
- Nghi ngờ nuốt phải chất độc: Nếu bạn nghi ngờ chó đã ăn phải thuốc, hóa chất, thực phẩm độc hại hoặc bất cứ vật gì nguy hiểm, hãy đưa chúng đến bác sĩ thú y ngay lập tức, ngay cả khi chưa có dấu hiệu sốt rõ ràng.
Trong những trường hợp này, mỗi phút giây đều quý giá. Đừng chần chừ mà hãy liên hệ ngay với phòng khám thú y gần nhất hoặc dịch vụ cấp cứu thú y để nhận được sự hỗ trợ chuyên nghiệp. Việc mô tả rõ ràng các triệu chứng và cung cấp nhiệt độ đo được sẽ giúp bác sĩ thú y có thông tin cần thiết để xử lý kịp thời và cứu sống thú cưng của bạn.
Hướng dẫn chăm sóc chó bị sốt tại nhà (trong khi chờ đợi bác sĩ thú y)
Khi bạn nhận thấy nhiệt độ chó bị sốt và đã quyết định đưa chó đi khám thú y, bạn có thể thực hiện một số biện pháp chăm sóc tại nhà để giúp chó cảm thấy thoải mái hơn và ngăn chặn tình trạng trở nên tồi tệ hơn trong lúc chờ đợi. Tuy nhiên, luôn nhớ rằng những biện pháp này chỉ mang tính hỗ trợ tạm thời và không thay thế cho sự thăm khám và điều trị của bác sĩ thú y. Mục tiêu là làm dịu cơn sốt và giảm bớt sự khó chịu trong khi chờ đợi chẩn đoán chính xác.
1. Hạ nhiệt độ cơ thể (nếu nhiệt độ trên 40°C)
Nếu nhiệt độ của chó đạt hoặc vượt quá 40°C, bạn có thể giúp hạ nhiệt một cách từ từ và nhẹ nhàng để tránh gây sốc cho cơ thể chó:
- Lau bằng khăn ẩm: Dùng khăn sạch hoặc miếng bông gạc lớn thấm nước mát (nhiệt độ phòng, không phải nước lạnh hoặc nước đá). Nhẹ nhàng lau lên vùng nách, bẹn, bàn chân (đệm chân) và tai của chó. Những khu vực này có nhiều mạch máu gần bề mặt da, giúp tản nhiệt hiệu quả. Tiếp tục lau cho đến khi nhiệt độ giảm xuống một chút.
- Quạt và lưu thông không khí: Bật quạt hoặc điều hòa ở chế độ vừa phải để giúp không khí lưu thông tốt hơn trong phòng và làm mát môi trường xung quanh chó. Tránh để luồng gió trực tiếp thổi mạnh vào chó, chỉ cần tạo ra sự lưu thông nhẹ nhàng.
- Không nhúng nước lạnh: Tuyệt đối không nhúng chó vào nước lạnh hoặc nước đá. Điều này có thể gây sốc nhiệt đột ngột, làm co mạch máu ngoại vi (vasoconstriction) và cản trở quá trình tản nhiệt của cơ thể, thậm chí làm nhiệt độ lõi cơ thể tăng cao hơn do cơ thể phải cố gắng giữ ấm.
2. Khuyến khích uống nước để tránh mất nước
Sốt có thể gây mất nước nhanh chóng và nghiêm trọng, làm suy yếu chó. Đảm bảo chó có đủ nước sạch và tươi để uống là ưu tiên hàng đầu:
- Nước sạch luôn có sẵn: Luôn đặt một bát nước sạch và tươi ở gần chó để chúng dễ dàng tiếp cận. Thay nước thường xuyên để giữ cho nước mát và sạch.
- Nước điện giải hoặc nước luộc gà: Nếu chó từ chối uống nước thông thường, bạn có thể thử cho chúng uống một ít nước điện giải không đường dành cho chó (loại thường dùng cho trẻ em cũng được, nhưng cần đảm bảo không có hương liệu hoặc chất tạo ngọt độc hại cho chó) hoặc nước luộc gà không muối. Các chất này giúp bổ sung chất điện giải bị mất và khuyến khích chó uống nhiều hơn.
- Dùng ống tiêm không kim: Nếu chó quá yếu không thể tự uống, bạn có thể dùng ống tiêm không kim tiêm nhỏ một lượng nhỏ nước (hoặc nước điện giải) vào khóe miệng chó một cách từ từ, từng chút một. Cực kỳ cẩn thận để tránh chó bị sặc nước vào đường hô hấp.
3. Tạo môi trường nghỉ ngơi yên tĩnh, thoải mái và mát mẻ
Giúp chó nghỉ ngơi tốt sẽ hỗ trợ quá trình hồi phục của chúng:
- Giường thoải mái và sạch sẽ: Cung cấp một chỗ nằm êm ái, sạch sẽ, khô ráo và thoáng mát. Tránh những nơi có ánh nắng trực tiếp hoặc luồng gió lùa mạnh.
- Nhiệt độ phòng dễ chịu: Giữ nhiệt độ phòng ở mức dễ chịu (khoảng 22-24°C), tránh quá nóng hoặc quá lạnh. Sử dụng quạt hoặc điều hòa nếu cần.
- Yên tĩnh: Hạn chế tiếng ồn, sự xáo trộn hoặc việc có quá nhiều người vây quanh chó. Để chó có không gian riêng để nghỉ ngơi mà không bị làm phiền.
4. Không tự ý dùng thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh của người
- TUYỆT ĐỐI KHÔNG SỬ DỤNG các loại thuốc hạ sốt dành cho người như Paracetamol (Acetaminophen), Ibuprofen, hoặc Aspirin cho chó. Những loại thuốc này cực kỳ độc đối với chó, có thể gây tổn thương gan nghiêm trọng, suy thận, loét dạ dày hoặc tử vong chỉ với liều lượng nhỏ.
- Chỉ sử dụng thuốc theo chỉ định của bác sĩ thú y: Chỉ sử dụng thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh theo đúng chỉ định và liều lượng mà bác sĩ thú y đã kê đơn. Việc dùng sai thuốc hoặc sai liều có thể gây hậu quả nghiêm trọng.
5. Theo dõi sát sao và ghi chép chi tiết
- Đo nhiệt độ định kỳ: Tiếp tục đo nhiệt độ chó sau mỗi 1-2 giờ để theo dõi sự thay đổi và hiệu quả của các biện pháp hỗ trợ.
- Ghi lại triệu chứng: Ghi lại bất kỳ triệu chứng mới nào xuất hiện hoặc sự thay đổi trong hành vi, mức độ hoạt động, lượng thức ăn/nước uống của chó. Thông tin này sẽ rất hữu ích cho bác sĩ thú y trong quá trình chẩn đoán.
- Dinh dưỡng nhẹ và dễ tiêu: Nếu chó có thể ăn, hãy cung cấp một lượng nhỏ thức ăn mềm, dễ tiêu hóa như cơm trắng nấu với thịt gà luộc không xương, không da. Chế độ dinh dưỡng tối ưu cho chó con đặc biệt quan trọng khi chúng đang ốm.
Bằng cách thực hiện các bước này một cách cẩn thận và có trách nhiệm, bạn không chỉ giúp chó giảm bớt sự khó chịu mà còn cung cấp cho bác sĩ thú y những thông tin cần thiết để chẩn đoán và điều trị hiệu quả khi chúng đến phòng khám.
Phòng ngừa chó bị sốt: Bảo vệ người bạn bốn chân của bạn
Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh, và việc ngăn chặn nhiệt độ chó bị sốt tăng cao là một phần quan trọng trong việc giữ cho chú chó của bạn khỏe mạnh và hạnh phúc. Một lối sống lành mạnh, kết hợp với sự chăm sóc chu đáo và kiến thức đúng đắn, có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh và sốt ở thú cưng.
1. Tiêm phòng đầy đủ và tẩy giun định kỳ
- Vắc-xin: Đảm bảo chó của bạn được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin cần thiết theo lịch tiêm phòng cho chó toàn diện do bác sĩ thú y khuyến nghị. Các loại vắc-xin này giúp bảo vệ chó khỏi nhiều bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây sốt như bệnh Care (Distemper), Parvovirus, Lepto, Cúm chó và bệnh Dại. Việc tiêm phòng là lá chắn miễn dịch quan trọng nhất cho chó.
- Tẩy giun: Thực hiện tẩy giun định kỳ (thường là 3-6 tháng một lần, tùy theo lứa tuổi và lối sống của chó) để ngăn ngừa các bệnh do ký sinh trùng đường ruột gây ra. Nhiễm giun sán nặng không chỉ gây suy yếu cơ thể mà còn có thể dẫn đến viêm nhiễm và sốt.
2. Kiểm soát ve, bọ chét và các loại ký sinh trùng ngoại bào
- Sản phẩm phòng ngừa: Sử dụng các sản phẩm kiểm soát ve, bọ chét hiệu quả và phù hợp với chó của bạn, bao gồm thuốc nhỏ gáy, vòng cổ chống ve, viên uống hoặc xịt. Ve và bọ chét không chỉ gây ngứa ngáy khó chịu mà còn là vật chủ trung gian truyền nhiều bệnh nguy hiểm có thể gây sốt cao và ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe chó.
- Kiểm tra thường xuyên: Thường xuyên kiểm tra lông và da của chó, đặc biệt sau khi đi dạo ở những nơi có cỏ rậm, bụi cây hoặc môi trường nhiều côn trùng. Chú ý các khu vực kín như tai, kẽ ngón chân, nách và bẹn.
3. Chế độ dinh dưỡng cân bằng và chất lượng
- Thức ăn chất lượng cao: Cung cấp cho chó một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, cân bằng và phù hợp với độ tuổi, giống loài, mức độ hoạt động của chúng. Thức ăn kém chất lượng hoặc không phù hợp có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, khiến chó dễ mắc bệnh hơn.
- Nước sạch và tươi: Luôn đảm bảo chó có đủ nước sạch và tươi để uống. Mất nước có thể làm suy yếu cơ thể, cản trở các chức năng sinh lý quan trọng và tăng nguy cơ nhiễm bệnh.
4. Môi trường sống sạch sẽ và an toàn
- Vệ sinh định kỳ: Giữ chuồng, chỗ ngủ, bát ăn và bát uống của chó luôn sạch sẽ. Thường xuyên dọn dẹp và khử trùng khu vực chó sinh hoạt để loại bỏ vi khuẩn, virus, nấm mốc và các tác nhân gây bệnh khác.
- Tránh xa chất độc hại: Đảm bảo chó không tiếp cận được với các hóa chất gia dụng (chất tẩy rửa, thuốc diệt côn trùng), thuốc men của người, thực phẩm độc hại (chocolate, hành, tỏi, nho, bơ), cây cảnh độc, và các vật dụng nhỏ có thể nuốt phải gây tắc nghẽn hoặc ngộ độc.
- Kiểm soát nhiệt độ môi trường: Tránh để chó ở ngoài trời quá lâu dưới trời nắng nóng gay gắt hoặc trong xe ô tô đóng kín, đặc biệt vào mùa hè. Tình trạng này có thể dẫn đến say nắng (heatstroke), một tình trạng tăng nhiệt độ cơ thể cực kỳ nguy hiểm, đe dọa tính mạng. Đảm bảo chó có nơi trú ẩn mát mẻ và thông thoáng.
5. Vận động đều đặn và phù hợp
- Tăng cường sức đề kháng: Vận động đều đặn, phù hợp giúp chó duy trì cân nặng khỏe mạnh, tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện lưu thông máu và khả năng chống chọi với bệnh tật.
- Phù hợp với thể trạng: Lựa chọn hình thức và cường độ vận động phù hợp với từng cá thể chó, dựa trên giống, tuổi, và tình trạng sức khỏe để tránh kiệt sức, chấn thương hoặc căng thẳng quá mức.
6. Chăm sóc vệ sinh cá nhân đúng cách
- Tắm rửa hợp lý: Tắm cho chó bằng sữa tắm chuyên dụng cho chó, với tần suất phù hợp để giữ vệ sinh da lông, tránh các bệnh ngoài da.
- Vệ sinh tai, mắt, răng miệng: Thường xuyên kiểm tra và vệ sinh tai để tránh viêm nhiễm, làm sạch mắt và đánh răng định kỳ để phòng ngừa các bệnh về răng miệng.
7. Thăm khám thú y định kỳ
- Kiểm tra sức khỏe tổng quát: Đưa chó đi khám sức khỏe tổng quát ít nhất mỗi năm một lần (hoặc thường xuyên hơn đối với chó con, chó già và những chú chó có tiền sử bệnh lý). Việc này giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn trước khi chúng trở nên nghiêm trọng và dễ điều trị hơn.
- Thảo luận với bác sĩ: Chia sẻ mọi lo ngại hoặc thay đổi bất thường trong hành vi của chó với bác sĩ thú y để nhận được lời khuyên và hướng dẫn chăm sóc tốt nhất, đảm bảo thú cưng của bạn luôn khỏe mạnh.
Bằng cách tuân thủ những nguyên tắc phòng ngừa này một cách kiên trì và khoa học, bạn sẽ xây dựng một lá chắn vững chắc cho sức khỏe của chú chó, giảm thiểu nguy cơ nhiệt độ chó bị sốt và giúp chúng có một cuộc sống khỏe mạnh, vui vẻ và chất lượng.
Các câu hỏi thường gặp về nhiệt độ chó bị sốt
Để cung cấp thêm thông tin hữu ích và giải đáp các thắc mắc phổ biến, dưới đây là một số câu hỏi thường gặp liên quan đến tình trạng nhiệt độ chó bị sốt.
1. Có phải mũi khô và nóng luôn có nghĩa là chó bị sốt không?
Không hẳn. Mũi khô và nóng không phải là dấu hiệu tuyệt đối của sốt. Mũi chó có thể khô vì nhiều lý do khác như vừa ngủ dậy, mất nước nhẹ, hoặc đơn giản là do thời tiết hanh khô. Mặc dù nó là một dấu hiệu có thể đi kèm với sốt, nhưng không phải là một phương pháp chẩn đoán đáng tin cậy. Cách chính xác nhất để xác định chó có sốt hay không vẫn là đo nhiệt độ trực tràng bằng nhiệt kế.
2. Có thể dùng tay để kiểm tra nhiệt độ chó không?
Không nên. Dùng tay sờ vào tai, mũi, hoặc bụng chó chỉ có thể cho bạn cảm giác chung chung về nhiệt độ bề mặt và không thể xác định chính xác nhiệt độ chó bị sốt hay không. Nhiệt độ cơ thể bên trong của chó có thể khác biệt đáng kể so với cảm nhận bên ngoài. Để có kết quả chính xác, bạn cần sử dụng nhiệt kế kỹ thuật số chuyên dụng qua đường trực tràng.
3. Chó con bị sốt có nguy hiểm hơn chó trưởng thành không?
Có. Chó con có hệ miễn dịch chưa hoàn thiện và khả năng điều hòa thân nhiệt kém hơn chó trưởng thành. Do đó, sốt ở chó con, dù là sốt nhẹ, cũng có thể tiến triển nhanh chóng và gây ra các biến chứng nghiêm trọng hơn, thậm chí đe dọa tính mạng. Khi chó con bị sốt, cần được thăm khám thú y càng sớm càng tốt để tránh các biến chứng nguy hiểm. Việc chăm sóc chó con khi ốm rất cần được quan tâm, ví dụ như cần có bình sữa cho chó sơ sinh nếu chúng không tự bú được.
4. Sốt kéo dài bao lâu thì nên lo lắng?
Nếu chó của bạn bị sốt (nhiệt độ trên 39.4°C) và không có dấu hiệu cải thiện trong vòng 12-24 giờ, hoặc nếu sốt kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng khác (như lờ đờ, bỏ ăn, nôn mửa, tiêu chảy, khó thở, co giật), bạn nên đưa chó đi khám thú y ngay lập tức. Sốt cao kéo dài hoặc sốt mà không rõ nguyên nhân cần được chẩn đoán và điều trị bởi chuyên gia.
5. Tôi có thể tự cho chó uống thuốc hạ sốt của người không?
TUYỆT ĐỐI KHÔNG. Như đã đề cập ở trên, các loại thuốc hạ sốt dành cho người như Paracetamol (Acetaminophen), Ibuprofen, Aspirin là rất độc đối với chó, ngay cả với liều lượng nhỏ. Chúng có thể gây suy gan, suy thận, loét dạ dày và các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng khác, thậm chí tử vong. Chỉ sử dụng thuốc hạ sốt hoặc kháng sinh theo đúng chỉ định và liều lượng của bác sĩ thú y.
6. Chó bị sốt có cần nhịn ăn không?
Nếu chó vẫn còn ý thức và không nôn mửa liên tục, bạn không nên bắt chúng nhịn ăn hoàn toàn. Việc nhịn ăn có thể làm chúng yếu hơn. Tuy nhiên, nên cho chúng ăn thức ăn mềm, dễ tiêu hóa với lượng nhỏ hơn bình thường. Cơm trắng nấu với thịt gà luộc không xương, không da là một lựa chọn tốt. Điều quan trọng hơn là đảm bảo chó uống đủ nước để tránh mất nước.
7. Phải làm gì nếu chó bị sốt nhưng không có triệu chứng nào khác?
Nếu bạn đo được nhiệt độ chó bị sốt nhưng chó vẫn ăn uống bình thường, tỉnh táo và không có bất kỳ triệu chứng đáng lo ngại nào khác, bạn có thể theo dõi sát sao trong vài giờ. Tiếp tục đo nhiệt độ định kỳ (mỗi 1-2 giờ) và đảm bảo chó được nghỉ ngơi đầy đủ, uống đủ nước. Tuy nhiên, nếu nhiệt độ không hạ xuống hoặc tăng lên, hoặc nếu bất kỳ triệu chứng nào khác xuất hiện, hãy liên hệ với bác sĩ thú y để được tư vấn. Đôi khi, sốt nhẹ có thể là phản ứng tạm thời với căng thẳng hoặc thay đổi môi trường.
8. Chó bị sốt có được tắm không?
Tuyệt đối không nên tắm cho chó khi chúng đang bị sốt. Việc tắm có thể làm thân nhiệt của chó giảm đột ngột hoặc tăng lên do phản ứng của cơ thể, gây sốc và làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn. Ngoài ra, nước có thể làm nhiễm trùng các vết thương hở nếu có. Thay vào đó, bạn có thể dùng khăn ẩm lau nhẹ nhàng để làm sạch và làm mát cơ thể cho chó.
Sức khỏe của thú cưng là ưu tiên hàng đầu của mỗi chủ nuôi, và việc nhận biết sớm nhiệt độ chó bị sốt cùng các dấu hiệu đi kèm là bước đầu tiên để bảo vệ chúng. Sốt không phải là một căn bệnh mà là triệu chứng của một vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, có thể từ những nhiễm trùng thông thường đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn. Bằng cách trang bị kiến thức về cách đo nhiệt độ chính xác, nhận diện các dấu hiệu cảnh báo, hiểu về các nguyên nhân có thể và biết khi nào cần tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ thú y, bạn có thể hành động kịp thời và hiệu quả. Đừng bao giờ ngần ngại liên hệ với chuyên gia khi có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe của chó cưng. Việc chủ động phòng ngừa, chăm sóc dinh dưỡng và vệ sinh đúng cách cũng sẽ giúp giảm thiểu nguy cơ mắc bệnh, đảm bảo người bạn bốn chân của bạn luôn khỏe mạnh và tràn đầy năng lượng trên mochicat.vn.
Ngày Cập Nhật: Tháng 10 5, 2025 by Trần Thanh Tâm Ni
