Mèo Bị Mèo Khác Cắn: Nguy Hiểm & Cách Xử Lý Chi Tiết

Trang Chủ / Bệnh Ở Mèo

Khi chú mèo cưng của bạn không may bị mèo khác cắn, đó là lúc người nuôi cần đặc biệt chú ý. Vết thương do mèo cắn tưởng chừng đơn giản nhưng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ sức khỏe nghiêm trọng, từ nhiễm trùng cục bộ gây áp xe đến lây truyền các bệnh nguy hiểm. Việc hiểu rõ mức độ nguy hiểm, cách nhận biết vết thương và xử lý kịp thời, đúng cách là điều vô cùng quan trọng để bảo vệ sức khỏe và tính mạng cho bạn mèo. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về vấn đề này, giúp bạn trang bị kiến thức cần thiết để đối phó hiệu quả khi mèo bị mèo khác cắn.

Tại Sao Mèo Lại Cắn Nhau?

Hành vi mèo cắn nhau là một phần tự nhiên trong đời sống xã hội của loài mèo, đặc biệt là những cá thể chưa được triệt sản hoặc sống trong môi trường có sự cạnh tranh cao. Có nhiều lý do dẫn đến các cuộc ẩu đả này:

Tranh Giành Lãnh Thổ

Mèo là loài có tính lãnh thổ rất cao. Chúng đánh dấu lãnh thổ bằng cách cọ xát, phun nước tiểu hoặc cào móng. Khi một chú mèo lạ xâm nhập vào lãnh thổ của chúng, hoặc khi hai chú mèo sống chung cảm thấy không gian sống bị thu hẹp hoặc tài nguyên bị đe dọa, xung đột là điều khó tránh khỏi. Các cuộc chiến tranh giành lãnh thổ thường rất dữ dội, dẫn đến các vết thương sâu và nghiêm trọng.

Tranh Giành Tài Nguyên

Tài nguyên bao gồm thức ăn, nước uống, chỗ ngủ ấm áp, khay vệ sinh, đồ chơi và sự chú ý từ con người. Trong một ngôi nhà có nhiều mèo, nếu số lượng tài nguyên không đủ (ví dụ: chỉ có một bát thức ăn cho hai mèo, hay không đủ số lượng khay cát), mèo có thể cắn nhau để giành quyền tiếp cận. Đây là một nguyên nhân phổ biến của các cuộc xô xát giữa các cá thể mèo sống chung.

Xung Đột Về Hệ Thống Phân Cấp Xã Hội

Trong các nhóm mèo sống cùng nhau, thường có một hệ thống phân cấp không chính thức. Các cuộc mèo cắn nhau có thể xảy ra khi một cá thể cố gắng thiết lập sự thống trị, hoặc khi một cá thể khác thách thức vị trí của mèo đầu đàn. Những cuộc chiến này giúp xác định và duy trì trật tự xã hội trong đàn.

Sợ Hãi Hoặc Căng Thẳng

Mèo có thể trở nên hung hăng khi cảm thấy sợ hãi, bị đe dọa hoặc căng thẳng tột độ. Một chú mèo nhút nhát bị dồn vào đường cùng có thể phản ứng bằng cách cắn để tự vệ. Căng thẳng do thay đổi môi trường sống, sự xuất hiện của thành viên mới (người hoặc vật nuôi khác), hoặc các yếu tố khác cũng có thể khiến mèo dễ cáu kỉnh và gây chiến.

Hung Hăng Hướng Đối Tượng Khác (Redirected Aggression)

Đây là một hiện tượng khá phổ biến khi mèo không thể tấn công trực tiếp đối tượng gây khó chịu cho chúng (ví dụ: một chú mèo khác bên ngoài cửa sổ, một con chó). Sự kích động bị dồn nén sẽ được giải tỏa bằng cách tấn công một đối tượng ở gần, thường là chú mèo khác trong nhà hoặc thậm chí là con người. Vết mèo cắn nhau do nguyên nhân này thường xảy ra đột ngột và bất ngờ.

Lỗi Trong Giao Tiếp Xã Hội

Mèo học cách giao tiếp và tương tác lành mạnh thông qua việc chơi đùa và tương tác với mèo mẹ và anh chị em từ khi còn nhỏ. Những chú mèo bị tách khỏi mẹ và đàn quá sớm (trước 8-12 tuần tuổi) có thể gặp khó khăn trong việc đọc hiểu tín hiệu của mèo khác, dẫn đến hiểu lầm và các cuộc mèo cắn nhau.

Nguy Cơ Khi Mèo Bị Mèo Khác Cắn

Vết thương do mèo cắn ẩn chứa nhiều nguy hiểm hơn vẻ ngoài của chúng. Răng nanh của mèo rất dài và sắc nhọn, có thể tạo ra những vết thương đâm sâu nhưng lại rất nhỏ ở bề mặt da. Điều này khiến vết thương dễ bị bỏ sót hoặc đánh giá thấp mức độ nghiêm trọng. Tuy nhiên, chính cấu trúc này lại tạo điều kiện lý tưởng cho vi khuẩn từ miệng mèo gây bệnh phát triển.

Nhiễm Trùng Cục Bộ (Áp Xe)

Đây là hậu quả phổ biến nhất và thường gặp nhất khi Mèo Bị Mèo Khác Cắn. Khi răng nanh đâm thủng da, vi khuẩn (như Pasteurella, Streptococcus, Staphylococcus) từ khoang miệng của mèo tấn công sẽ theo đó đi sâu vào mô bên dưới. Lỗ thủng nhỏ trên bề mặt da nhanh chóng đóng lại, “nhốt” vi khuẩn bên trong. Môi trường ấm và thiếu oxy bên dưới da rất thuận lợi cho vi khuẩn phát triển mạnh.

Trong vòng 24-48 giờ, cơ thể mèo phản ứng bằng cách tạo ra mủ (hỗn hợp của bạch cầu, mô chết và vi khuẩn) tại vị trí bị thương. Khu vực này sẽ trở nên sưng, nóng, đỏ, và rất đau. Đây chính là sự hình thành của áp xe. Áp xe là một túi chứa mủ. Nếu không được điều trị, áp xe sẽ tiếp tục lớn lên và có thể vỡ ra, gây đau đớn tột cùng cho mèo và làm lây lan nhiễm trùng. Ngay cả khi áp xe vỡ, vết thương vẫn cần được làm sạch và chăm sóc để tránh nhiễm trùng tái phát.

Nhiễm Trùng Lan Rộng (Cellulitis)

Trong một số trường hợp, vi khuẩn không chỉ tập trung tại một điểm mà lan rộng ra các mô xung quanh dưới da. Tình trạng này gọi là cellulitis. Cellulitis thường gây sưng lan tỏa, đỏ, và đau ở vùng bị ảnh hưởng, có thể không hình thành túi mủ rõ ràng như áp xe. Nhiễm trùng này có thể lan nhanh hơn và gây ra các triệu chứng toàn thân nghiêm trọng hơn.

Nhiễm Trùng Toàn Thân (Sepsis)

Đây là biến chứng nguy hiểm nhất của vết thương do mèo cắn không được điều trị kịp thời. Nếu vi khuẩn từ vết thương xâm nhập vào máu, chúng có thể lan ra khắp cơ thể, gây nhiễm trùng máu (sepsis). Sepsis là một tình trạng y tế khẩn cấp, đe dọa tính mạng, gây sốt cao, suy nhược, bỏ ăn, nôn mửa, tiêu chảy, nhịp tim nhanh, thở gấp, và cuối cùng là suy đa tạng.

Lây Truyền Bệnh Truyền Nhiễm Nguy Hiểm

Một nguy cơ cực kỳ nghiêm trọng khi mèo bị mèo khác cắn là khả năng lây truyền các bệnh virus nguy hiểm, đặc biệt là Virus Gây Suy Giảm Miễn Dịch Mèo (FIV) và Virus Gây Bệnh Bạch Cầu Mèo (FeLV).

Virus Gây Suy Giảm Miễn Dịch Mèo (FIV): FIV lây truyền chủ yếu qua vết cắn sâu, khi virus trong nước bọt của mèo bệnh xâm nhập vào máu của mèo khỏe mạnh. FIV tấn công hệ miễn dịch của mèo, làm suy yếu khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng khác. Mèo bị FIV có thể sống nhiều năm mà không có triệu chứng, nhưng cuối cùng hệ miễn dịch sẽ suy sụp, khiến chúng dễ mắc các bệnh nhiễm trùng thứ phát và các vấn đề sức khỏe khác. FIV không lây sang người.
Virus Gây Bệnh Bạch Cầu Mèo (FeLV): FeLV lây truyền qua nước bọt, nước mũi, nước tiểu, phân và sữa của mèo bệnh. Dù vết cắn là một đường lây truyền, nhưng FeLV cũng có thể lây qua việc chia sẻ bát ăn, chải chuốt cho nhau hoặc qua nhau thai. FeLV có thể gây ra nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, bao gồm ung thư (bạch cầu, lymphoma), suy tủy xương, suy giảm miễn dịch, và các bệnh khác. Tiên lượng cho mèo bị FeLV thường dè dặt hơn so với FIV. FeLV không lây sang người.

Việc mèo bị mèo khác cắn là một trong những nguyên nhân hàng đầu dẫn đến lây nhiễm FIV và FeLV, đặc biệt là ở mèo đực chưa triệt sản thường xuyên đánh nhau và mèo sống ngoài trời.

Tổn Thương Mô Và Cấu Trúc Xung Quanh

Ngoài nhiễm trùng, vết cắn có thể gây tổn thương trực tiếp đến mô mềm, cơ, dây thần kinh hoặc khớp nếu vết cắn ở gần các cấu trúc này. Điều này có thể dẫn đến đau đớn kéo dài, khập khiễng hoặc hạn chế vận động.

Cách Nhận Biết Mèo Bị Mèo Khác Cắn

Không phải lúc nào bạn cũng chứng kiến cảnh mèo nhà mình bị mèo khác cắn. Thường thì bạn chỉ phát hiện ra vấn đề sau đó. Do đó, việc nhận biết các dấu hiệu mèo bị thương là rất quan trọng.

Các dấu hiệu có thể xuất hiện ngay sau khi bị cắn hoặc vài ngày sau, khi nhiễm trùng bắt đầu phát triển:

Dấu hiệu trực tiếp trên da: Tìm kiếm các vết thương nhỏ, dường như chỉ là lỗ thủng trên da. Những vết thương này có thể khó thấy, đặc biệt là ở mèo lông dài. Chúng thường tập trung ở vùng đầu, cổ, trước chân, gốc đuôi – những vị trí thường bị tấn công trong các cuộc chiến. Có thể có một ít máu khô hoặc vón cục xung quanh vết thương.
Sưng tấy: Vùng da xung quanh vết cắn có thể bị sưng nhẹ ban đầu, nhưng sẽ sưng to lên đáng kể trong 24-48 giờ nếu hình thành áp xe. Vùng sưng thường mềm hoặc hơi cứng khi chạm vào.
Đau đớn: Mèo có thể tỏ ra đau khi bạn chạm vào vùng bị thương. Chúng có thể phản ứng dữ dội, rít lên hoặc cố gắng cắn bạn nếu bạn cố gắng kiểm tra vết thương.
Khập khiễng hoặc khó khăn khi di chuyển: Nếu vết cắn ở chân hoặc gần khớp, mèo có thể đi lại khó khăn, khập khiễng hoặc né tránh sử dụng chân đó.
Liếm hoặc chải chuốt quá mức tại một vị trí: Mèo thường liếm hoặc chải lông liên tục ở vùng bị đau hoặc khó chịu. Nếu bạn thấy mèo liên tục liếm một điểm cụ thể trên cơ thể, hãy kiểm tra kỹ khu vực đó.
Thay đổi hành vi: Mèo có thể trở nên trầm lặng hơn bình thường, lẩn trốn, ít vận động, hoặc cáu kỉnh, hung hăng hơn khi bị động vào. Chúng có thể mất hứng thú với việc chơi đùa hoặc tương tác.
Triệu chứng toàn thân: Khi nhiễm trùng lan rộng hoặc hình thành áp xe lớn, mèo có thể có các triệu chứng toàn thân như sốt (tai nóng, mũi khô, lờ đờ), bỏ ăn, sụt cân, nôn mửa hoặc tiêu chảy. Sốt là một dấu hiệu cho thấy cơ thể đang chống lại nhiễm trùng.
Mùi hôi hoặc dịch tiết từ vết thương: Nếu áp xe đã vỡ hoặc vết thương bị nhiễm trùng nặng, bạn có thể nhận thấy mùi hôi thối từ vùng bị thương hoặc thấy dịch mủ chảy ra.

Kiểm tra toàn bộ cơ thể mèo sau một cuộc ẩu đả, đặc biệt là các vùng ẩn dưới lớp lông dày, là bước quan trọng để phát hiện sớm các vết thương do mèo cắn.

Sơ Cứu Ban Đầu Khi Mèo Bị Mèo Khác Cắn Tại Nhà

Khi phát hiện mèo bị mèo khác cắn, việc sơ cứu ban đầu có thể giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng, nhưng điều quan trọng nhất là không trì hoãn việc đưa mèo đến bác sĩ thú y. Sơ cứu chỉ là biện pháp tạm thời.

Các bước sơ cứu cần thực hiện cẩn thận:

Đảm Bảo An Toàn Cho Bạn: Một chú mèo đang bị đau hoặc sợ hãi có thể cắn hoặc cào cả chủ. Hãy tiếp cận mèo một cách nhẹ nhàng, nói chuyện trấn an. Có thể cần quấn mèo trong một chiếc khăn dày hoặc sử dụng vòng cổ chống liếm (Elizabethan collar) để đề phòng bị cắn khi kiểm tra hoặc làm sạch vết thương. Nếu mèo quá hung dữ và bạn không thể tiếp cận an toàn, tuyệt đối không cố gắng, hãy đưa mèo đến bác sĩ thú y ngay lập tức.
Kiểm Tra Vết Thương: Nếu mèo cho phép, nhẹ nhàng vén lông để lộ vết thương. Tìm kiếm các lỗ thủng nhỏ do răng nanh. Ghi nhận vị trí, kích thước và số lượng vết thương có thể nhìn thấy. Đừng ngại kiểm tra kỹ các vùng như cổ, đầu, hai bên sườn, chân và gốc đuôi.
Làm Sạch Vết Thương (Nếu Có Thể): Nếu vết thương còn mới và không quá sâu, bạn có thể nhẹ nhàng làm sạch.
- Sử dụng nước ấm sạch (nước muối sinh lý là tốt nhất) để rửa trôi bụi bẩn và vi khuẩn trên bề mặt.
- Có thể dùng dung dịch sát trùng loãng dành riêng cho vật nuôi (ví dụ: Chlorhexidine hoặc Povidone-iodine pha loãng theo hướng dẫn của bác sĩ thú y hoặc trên bao bì). Tránh sử dụng cồn hoặc Hydrogen peroxide (oxy già) vì chúng có thể làm tổn thương mô lành và làm chậm quá trình lành vết thương ở mèo.
- Sử dụng bông gòn hoặc gạc mềm thấm dung dịch sát trùng và nhẹ nhàng lau xung quanh vết thương. Không chà xát mạnh.
- Tuyệt đối không cố gắng bơm chất lỏng vào sâu bên trong lỗ thủng nhỏ, vì điều này có thể đẩy vi khuẩn vào sâu hơn.
Cầm Máu (Nếu Cần): Nếu vết thương chảy máu nhẹ, áp lực trực tiếp bằng gạc sạch trong vài phút thường đủ để cầm máu. Nếu chảy máu nhiều hoặc không cầm được, đây là trường hợp khẩn cấp cần đến bác sĩ thú y ngay.
Không Bôi Thuốc Mỡ Hoặc Băng Kín: Tránh bôi các loại thuốc mỡ kháng sinh tự ý hoặc băng kín vết thương. Băng bó có thể giữ ẩm và tạo môi trường kỵ khí thuận lợi cho vi khuẩn phát triển, đặc biệt là các vi khuẩn gây áp xe. Bác sĩ thú y sẽ quyết định loại thuốc bôi hoặc băng gạc phù hợp nếu cần thiết.
Theo Dõi Mèo: Đặt mèo ở nơi yên tĩnh, thoải mái. Theo dõi các dấu hiệu bất thường như lờ đờ, bỏ ăn, sốt, sưng tấy tăng lên, hoặc khập khiễng nặng hơn.

Sau khi sơ cứu, hãy liên hệ với bác sĩ thú y càng sớm càng tốt để được thăm khám và điều trị chuyên nghiệp. Ngay cả khi vết thương có vẻ nhỏ, nguy cơ nhiễm trùng vẫn rất cao.

Khi Nào Cần Đưa Mèo Bị Mèo Khác Cắn Đến Bác Sĩ Thú Y Ngay Lập Tức?

Như đã đề cập, vết thương do mèo cắn luôn tiềm ẩn nguy cơ, và việc chậm trễ đưa mèo đến bác sĩ thú y có thể dẫn đến những biến chứng nghiêm trọng, khó điều trị và tốn kém hơn.

Bạn cần đưa mèo đến phòng khám thú y ngay lập tức hoặc trong vòng vài giờ nếu:

Vết thương chảy máu nhiều và không cầm được.
Vết thương rất sâu hoặc rộng, có thể nhìn thấy cơ hoặc xương.
Mèo có vẻ rất đau đớn, rên rỉ hoặc không cho chạm vào.
Mèo bị khập khiễng nghiêm trọng hoặc không thể đứng dậy.
Mèo có các triệu chứng toàn thân như lờ đờ, suy nhược, bỏ ăn hoàn toàn, nôn mửa, hoặc thở gấp.
Bạn nghi ngờ mèo có thể đã bị cắn ở vùng nhạy cảm như mắt, tai, miệng hoặc gần các khớp lớn.
Mèo của bạn chưa được tiêm phòng đầy đủ.
Bạn không chắc chắn về mức độ nghiêm trọng của vết thương hoặc cách sơ cứu.

Ngay cả khi vết thương có vẻ nhỏ và mèo vẫn bình thường, việc khám thú y trong vòng 24 giờ đầu tiên là lý tưởng. Điều trị dự phòng bằng kháng sinh sớm có thể ngăn chặn sự hình thành của áp xe và các biến chứng khác.

Điều Trị Tại Phòng Khám Thú Y

Khi bạn đưa mèo bị mèo khác cắn đến phòng khám, bác sĩ thú y sẽ tiến hành các bước sau:

Thăm Khám Toàn Diện: Bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng sức khỏe tổng thể của mèo, đo nhiệt độ, kiểm tra tim mạch, hô hấp. Sau đó, bác sĩ sẽ cạo lông xung quanh khu vực bị thương để tìm kiếm và đánh giá tất cả các vết cắn, không chỉ những vết dễ thấy. Có thể cần an thần nhẹ cho mèo để kiểm tra kỹ lưỡng nếu mèo quá đau hoặc sợ hãi.
Làm Sạch Và Sát Trùng Vết Thương: Bác sĩ sẽ rửa và làm sạch sâu các vết thương bằng dung dịch sát trùng y tế. Nếu vết thương còn mới và nhỏ, việc này có thể đủ để ngăn nhiễm trùng.
Điều Trị Áp Xe (Nếu Có): Nếu đã hình thành áp xe, bác sĩ sẽ cần dẫn lưu mủ ra ngoài. Điều này thường bao gồm việc rạch một đường nhỏ trên áp xe để mủ thoát ra, sau đó rửa sạch túi áp xe bên trong bằng dung dịch sát trùng. Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể đặt một ống dẫn lưu nhỏ (gọi là drain) vào vết thương để mủ tiếp tục thoát ra ngoài trong vài ngày, sau đó sẽ được tháo bỏ.
Sử Dụng Kháng Sinh: Kháng sinh là một phần không thể thiếu trong điều trị vết thương do mèo cắn vì nguy cơ nhiễm trùng cao. Bác sĩ thú y sẽ kê đơn kháng sinh đường uống hoặc tiêm, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của nhiễm trùng. Liệu trình kháng sinh thường kéo dài 7-14 ngày hoặc lâu hơn. Điều quan trọng là bạn phải cho mèo uống thuốc đúng liều và đủ thời gian theo chỉ định của bác sĩ, ngay cả khi mèo có vẻ đã khỏe hơn.
Giảm Đau: Mèo bị cắn thường rất đau. Bác sĩ thú y sẽ kê đơn thuốc giảm đau phù hợp để giúp mèo cảm thấy thoải mái hơn và phục hồi nhanh hơn. Tuyệt đối không sử dụng các loại thuốc giảm đau dành cho người (như Paracetamol hoặc Ibuprofen) vì chúng rất độc đối với mèo.
Kiểm Tra Và Tư Vấn Về Bệnh Truyền Nhiễm: Bác sĩ thú y có thể đề nghị xét nghiệm máu cho mèo để kiểm tra FIV và FeLV, đặc biệt nếu mèo thường xuyên ra ngoài, chưa được xét nghiệm trước đó hoặc không rõ lịch sử tiêm phòng của chú mèo đã cắn. Xét nghiệm ban đầu có thể cho kết quả âm tính giả nếu được thực hiện quá sớm sau khi phơi nhiễm. Bác sĩ sẽ tư vấn về thời điểm xét nghiệm lại nếu cần (thường là sau 60 ngày đối với FIV).
Vòng Cổ Chống Liếm (Elizabethan Collar): Bác sĩ thú y sẽ cung cấp vòng cổ chống liếm để ngăn mèo liếm, cắn hoặc gãi vào vết thương, điều này có thể làm chậm lành vết thương, gây nhiễm trùng hoặc làm tuột chỉ khâu/ống dẫn lưu (nếu có). Mèo cần đeo vòng cổ này cho đến khi vết thương lành hẳn.
Chăm Sóc Tại Nhà Sau Điều Trị: Bác sĩ sẽ hướng dẫn bạn cách chăm sóc mèo tại nhà, bao gồm cách cho thuốc, cách theo dõi vết thương, khi nào cần tái khám và các dấu hiệu cần đưa mèo trở lại phòng khám ngay lập tức.

Chi phí điều trị vết thương do mèo cắn có thể dao động tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương, sự có mặt của áp xe, cần gây mê hay không, loại kháng sinh, thuốc giảm đau và các xét nghiệm cần thiết (như FIV/FeLV). Điều trị áp xe có thể tốn kém hơn đáng kể so với việc xử lý vết thương nhỏ sớm.

Chăm Sóc Mèo Trong Giai Đoạn Hồi Phục

Sau khi mèo bị mèo khác cắn và được điều trị tại phòng khám, quá trình hồi phục tại nhà đóng vai trò quan trọng.

Cho Thuốc Đúng Cách: Tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và lịch trình dùng thuốc kháng sinh, thuốc giảm đau theo chỉ định của bác sĩ. Nếu gặp khó khăn khi cho mèo uống thuốc, hãy hỏi bác sĩ thú y về các mẹo hoặc dụng cụ hỗ trợ (ví dụ: thuốc dạng lỏng, viên nhai, dụng cụ cho thuốc, hoặc cách giấu thuốc trong thức ăn phù hợp).
Theo Dõi Vết Thương: Kiểm tra vết thương hàng ngày (nếu mèo cho phép). Quan sát các dấu hiệu nhiễm trùng trở lại như sưng, đỏ, nóng, chảy mủ có mùi hôi, hoặc vết thương không có dấu hiệu cải thiện. Nếu có ống dẫn lưu, theo dõi lượng dịch chảy ra và đảm bảo ống không bị tuột.
Đeo Vòng Cổ Chống Liếm: Đảm bảo mèo đeo vòng cổ chống liếm liên tục theo chỉ định của bác sĩ. Mặc dù mèo có thể không thích, nhưng điều này cực kỳ cần thiết để vết thương lành đúng cách và tránh nhiễm trùng.
Hạn Chế Vận Động: Giữ mèo trong môi trường yên tĩnh và hạn chế cho chúng chạy nhảy quá nhiều, đặc biệt nếu vết thương ở chân hoặc gần khớp. Điều này giúp vết thương mau lành hơn.
Đảm Bảo Mèo Ăn Uống Đủ: Khuyến khích mèo ăn uống đầy đủ để có đủ năng lượng cho quá trình hồi phục. Nếu mèo bỏ ăn, hãy liên hệ với bác sĩ thú y.
Tái Khám: Đưa mèo đi tái khám theo lịch hẹn của bác sĩ để kiểm tra tiến độ lành vết thương, tháo chỉ khâu (nếu có) và đánh giá lại tình trạng sức khỏe tổng thể.
Quan Sát Thay Đổi Hành Vi: Tiếp tục theo dõi hành vi của mèo. Sự thay đổi hành vi có thể là dấu hiệu của đau hoặc các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn khác.

Quá trình lành vết thương do mèo cắn có thể mất vài ngày đến vài tuần, tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của vết thương ban đầu và có biến chứng (áp xe) hay không. Sự chăm sóc tận tình và tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ thú y là chìa khóa để mèo hồi phục hoàn toàn.

Phòng Tránh Việc Mèo Bị Mèo Khác Cắn

Phòng bệnh luôn tốt hơn chữa bệnh. Để giảm thiểu nguy cơ mèo cưng của bạn bị mèo khác cắn, hãy xem xét các biện pháp sau:

Triệt Sản Cho Mèo: Triệt sản (thiến/triệt sản) là biện pháp hiệu quả nhất để giảm hành vi gây hấn liên quan đến hormone, đặc biệt là ở mèo đực. Mèo đã triệt sản thường ít có xu hướng lang thang, đánh nhau và tranh giành lãnh thổ hơn.
Hạn Chế Tiếp Xúc Với Mèo Lạ: Cách tốt nhất để tránh mèo bị mèo khác cắn là giữ chúng ở trong nhà. Mèo sống trong nhà có tuổi thọ trung bình cao hơn, ít mắc bệnh truyền nhiễm (bao gồm FIV và FeLV) và ít bị tai nạn hơn đáng kể so với mèo sống ngoài trời. Nếu bạn muốn cho mèo ra ngoài, hãy cân nhắc sử dụng dây dắt, tạo khu vực an toàn trong sân (catio), hoặc chỉ cho ra ngoài dưới sự giám sát chặt chẽ.
Giới Thiệu Mèo Mới Một Cách Cẩn Thận: Nếu bạn muốn thêm một chú mèo mới vào nhà, hãy làm quen từ từ và đúng quy trình. Bắt đầu bằng việc cách ly mèo mới ở một phòng riêng, cho chúng làm quen với mùi của nhau qua cánh cửa đóng, trao đổi đồ dùng có mùi, cho ăn ở hai bên cửa, và chỉ cho gặp mặt trực tiếp dưới sự giám sát khi cả hai đều có dấu hiệu tích cực. Cung cấp đủ tài nguyên riêng cho mỗi mèo (bát ăn, bát nước, khay cát, chỗ ngủ).
Cung Cấp Đủ Tài Nguyên Cho Tất Cả Mèo: Đảm bảo rằng mỗi chú mèo trong nhà đều có đủ tài nguyên riêng của mình và có không gian riêng tư nếu cần. Quy tắc N+1 (số lượng mèo + 1) cho khay cát là một nguyên tắc chung được khuyến nghị. Cung cấp nhiều cây cào móng, chỗ ngủ ở độ cao khác nhau, và đồ chơi để giảm căng thẳng và sự cạnh tranh.
Hiểu Rõ Dấu Hiệu Căng Thẳng Và Gây Hấn: Học cách nhận biết các dấu hiệu sớm của căng thẳng hoặc sắp xảy ra xung đột ở mèo (ví dụ: tai cụp, đồng tử giãn, lưng cong, lông dựng, gầm gừ, rít lên, đuôi quất mạnh). Can thiệp kịp thời (ví dụ: đánh lạc hướng bằng đồ chơi, tách riêng) có thể ngăn chặn cuộc chiến trước khi nó bắt đầu.
Tìm Kiếm Lời Khuyên Từ Chuyên Gia: Nếu mèo nhà bạn thường xuyên đánh nhau hoặc có hành vi gây hấn nghiêm trọng, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y hoặc chuyên gia hành vi động vật. Họ có thể giúp xác định nguyên nhân gốc rễ của vấn đề và đưa ra kế hoạch quản lý hoặc điều chỉnh hành vi phù hợp.
Tiêm Phòng Đầy Đủ: Đảm bảo mèo cưng của bạn được tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin cần thiết theo khuyến cáo của bác sĩ thú y, bao gồm cả vắc-xin phòng bệnh Dại (bắt buộc ở nhiều nơi) và các vắc-xin cốt lõi khác. Việc tiêm phòng không ngăn mèo bị cắn, nhưng giúp bảo vệ mèo khỏi một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể lây qua vết cắn hoặc tiếp xúc.

Mặc dù không thể loại bỏ hoàn toàn nguy cơ mèo bị mèo khác cắn, nhưng việc thực hiện các biện pháp phòng ngừa này có thể giảm đáng kể khả năng xảy ra các cuộc ẩu đả và mức độ nghiêm trọng của chúng.

Các Bệnh Truyền Nhiễm Khác Cần Quan Tâm

Ngoài FIV và FeLV, vết thương do mèo cắn cũng có thể tiềm ẩn nguy cơ lây truyền các bệnh khác, mặc dù ít phổ biến hơn qua đường này:

Bệnh Dại (Rabies): Đây là một bệnh virus chết người ảnh hưởng đến hệ thần kinh của động vật có vú, bao gồm cả mèo và con người. Bệnh dại lây truyền qua nước bọt, thường qua vết cắn. Tiêm phòng dại là biện pháp phòng ngừa hiệu quả và thường được pháp luật quy định bắt buộc đối với mèo. Nếu mèo nhà bạn bị một chú mèo lạ không rõ tình trạng tiêm phòng cắn, hãy liên hệ với bác sĩ thú y và cơ quan kiểm soát động vật tại địa phương để được tư vấn về các biện pháp phòng ngừa cần thiết (bao gồm việc cách ly mèo và tiêm phòng nhắc lại nếu cần).
Viêm Màng Bụng Truyền Nhiễm Mèo (FIP): Mặc dù FIP chủ yếu lây truyền qua đường phân-miệng (tiếp xúc với phân nhiễm virus), một số nghiên cứu cho thấy virus có thể tồn tại trong nước bọt. Tuy nhiên, việc lây truyền FIP qua vết cắn không phổ biến như FIV hay FeLV.
Nhiễm trùng do vi khuẩn Bartonella (Bệnh Mèo Cào): Mặc dù thường liên quan đến vết cào, vi khuẩn Bartonella hensellae cũng có thể lây truyền qua vết cắn. Mèo thường bị nhiễm vi khuẩn này do bọ chét hoặc tiếp xúc với phân bọ chét. Mèo bị nhiễm Bartonella thường không có triệu chứng lâm sàng, nhưng có thể lây truyền sang người qua vết cào hoặc cắn, gây ra “bệnh mèo cào” ở người (thường là sưng hạch bạch huyết, sốt).

Xét nghiệm và phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm là một phần quan trọng trong chăm sóc sức khỏe định kỳ cho mèo, đặc biệt là những chú mèo có nguy cơ cao (như mèo ra ngoài trời hoặc sống chung với nhiều mèo khác). Thảo luận với bác sĩ thú y về lịch trình tiêm phòng và xét nghiệm phù hợp cho chú mèo của bạn. Thông tin chi tiết về sức khỏe mèo cưng có thể tìm thấy tại MochiCat.vn.

Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Mức Độ Nghiêm Trọng Của Vết Cắn

Không phải tất cả các vết mèo bị mèo khác cắn đều có mức độ nguy hiểm như nhau. Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến tiên lượng:

Vị trí vết cắn: Vết cắn ở các vùng có mạch máu lớn, dây thần kinh, hoặc gần khớp, mắt, tai, miệng có nguy cơ biến chứng cao hơn. Vết cắn ở vùng da dày (như gáy) có thể ít nguy hiểm hơn vết cắn ở vùng da mỏng manh.
Độ sâu và số lượng vết cắn: Vết cắn sâu và nhiều vết cắn làm tăng nguy cơ nhiễm trùng do đưa một lượng lớn vi khuẩn vào sâu trong mô.
Tình trạng sức khỏe của mèo bị cắn: Mèo con, mèo già, hoặc mèo có hệ miễn dịch suy yếu (do bệnh tật, suy dinh dưỡng) có nguy cơ nhiễm trùng nặng và biến chứng cao hơn. Mèo chưa được tiêm phòng đầy đủ cũng dễ mắc các bệnh truyền nhiễm hơn.
Tình trạng sức khỏe của mèo gây cắn: Nếu chú mèo gây cắn mang theo lượng lớn vi khuẩn trong miệng hoặc đang mắc các bệnh truyền nhiễm (đặc biệt là FIV hoặc FeLV), nguy cơ lây nhiễm cho chú mèo bị cắn sẽ tăng lên đáng kể.
Thời gian từ lúc bị cắn đến lúc được điều trị: Việc xử lý vết thương và bắt đầu dùng kháng sinh càng sớm thì khả năng ngăn ngừa nhiễm trùng và áp xe càng cao. Chậm trễ trong việc điều trị là nguyên nhân chính dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng.
Môi trường sống của mèo: Mèo sống ngoài trời thường xuyên tiếp xúc với môi trường bẩn và các cá thể mèo khác không rõ tình trạng sức khỏe, do đó có nguy cơ bị cắn và mắc bệnh truyền nhiễm cao hơn.

Hiểu rõ các yếu tố này có thể giúp bạn đánh giá ban đầu về mức độ rủi ro và quyết định tốc độ cần thiết để đưa mèo đến bác sĩ thú y.

Phục Hồi Tâm Lý Sau Cuộc Chiến

Ngoài các tổn thương về thể chất, việc bị mèo khác cắn cũng có thể gây ảnh hưởng tâm lý đến chú mèo. Mèo có thể trở nên sợ hãi hơn, nhút nhát hơn, hoặc ngược lại, hung hăng hơn đối với các chú mèo khác hoặc thậm chí với con người.

Dấu hiệu stress sau khi bị cắn: Mèo có thể lẩn trốn nhiều hơn, ăn ít đi, hoặc có các hành vi căng thẳng khác (ví dụ: liếm lông quá mức, đi lại bồn chồn).
Đối với mèo sống chung nhà: Nếu cuộc chiến xảy ra giữa các cá thể sống cùng, cần phải giới thiệu lại chúng từ từ và cẩn thận như khi giới thiệu một chú mèo mới. Không nên ép buộc chúng phải hòa hợp ngay lập tức. Cung cấp đủ không gian và tài nguyên riêng để giảm bớt căng thẳng.
Đối với mèo ra ngoài trời: Nếu mèo nhà bạn bị một chú mèo hàng xóm cắn, có thể cần hạn chế hoặc thay đổi thời gian cho mèo ra ngoài để tránh chạm trán lặp lại với cá thể mèo kia.
Tìm kiếm sự hỗ trợ: Nếu hành vi sợ hãi hoặc hung hăng kéo dài sau khi mèo đã hồi phục về thể chất, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ thú y hoặc chuyên gia hành vi động vật. Họ có thể đưa ra các lời khuyên về điều chỉnh môi trường, liệu pháp pheromone, hoặc các kỹ thuật huấn luyện để giúp mèo lấy lại sự tự tin và bình tĩnh.

Sự kiên nhẫn và thấu hiểu từ phía chủ nuôi là rất quan trọng trong việc giúp mèo phục hồi cả về thể chất lẫn tinh thần sau khi trải qua một cuộc chiến và bị mèo khác cắn.

Khi chú mèo của bạn bị mèo khác cắn, đừng bao giờ coi thường mức độ nguy hiểm của vết thương do mèo cắn. Dù vết thương có vẻ nhỏ, nguy cơ nhiễm trùng, hình thành áp xe và lây truyền các bệnh virus chết người như FIV/FeLV là rất cao. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu, thực hiện sơ cứu an toàn và quan trọng nhất là đưa mèo đến gặp bác sĩ thú y kịp thời là các bước bắt buộc để đảm bảo sức khỏe và sự an toàn cho bạn mèo. Bác sĩ thú y sẽ đánh giá chính xác tình trạng, xử lý vết thương, kê đơn thuốc kháng sinh và giảm đau, đồng thời tư vấn về xét nghiệm bệnh truyền nhiễm và chăm sóc tại nhà. Bằng cách chủ động phòng ngừa thông qua việc triệt sản, hạn chế cho mèo ra ngoài unsupervised, giới thiệu mèo mới đúng cách và cung cấp đủ tài nguyên, bạn có thể giảm thiểu đáng kể nguy cơ mèo cưng bị mèo khác cắn trong tương lai và bảo vệ chúng khỏi những hậu quả đáng tiếc.