Nếu bạn là một người yêu mèo, hẳn bạn đã quen với hình ảnh những chú mèo cưng bị ám ảnh bởi những chiếc hộp. Dù lớn hay nhỏ, phức tạp hay đơn giản, chỉ cần có một không gian kín đáo, chúng sẽ ngay lập tức tìm cách chui vào. Hành vi này không chỉ giới hạn ở những chú mèo nhà nhỏ bé mà còn xuất hiện ở cả các loài họ mèo lớn hơn như sư tử, hổ, báo. Nhưng điều gì ẩn chứa đằng sau sự say mê kỳ lạ với hộp giấy này? Đây là câu hỏi đã khiến không ít người nuôi và cả các nhà khoa học tò mò.
Giải mã hành vi mèo bị ám ảnh bởi hộp
Sở thích chui rúc vào hộp của mèo có vẻ khó hiểu, nhưng khoa học đã bắt đầu làm sáng tỏ bí ẩn này. Một nghiên cứu từ Đại học Utrecht (Hà Lan), đứng đầu bởi tiến sĩ Claudia Vinke, đã cung cấp cái nhìn chuyên sâu về lý do tại sao mèo lại tìm đến những chiếc hộp. Kết quả nghiên cứu chỉ ra rằng những chiếc hộp đóng vai trò quan trọng trong việc giúp mèo giảm bớt cảm giác căng thẳng và stress từ môi trường xung quanh, ít nhất là trong giai đoạn ban đầu.
Tiến sĩ Vinke giải thích rằng mèo nhà (Felis sylvestris catus) rất dễ chịu cảm giác căng thẳng không đáng có. Sự căng thẳng này không chỉ làm mèo không vui mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến hệ miễn dịch, khiến chúng dễ mắc bệnh hơn.
Để kiểm chứng giả thuyết này, nhóm nghiên cứu đã tiến hành một thí nghiệm trên hai nhóm mèo: một nhóm được cung cấp hộp để ẩn náu và một nhóm thì không. Hành vi của những chú mèo này được theo dõi và đánh giá bằng thang điểm CSS (Cat-Stress-Score – điểm căng thẳng của mèo). Điểm CSS càng thấp cho thấy tâm trạng của mèo càng tốt và mức độ stress càng giảm.
Kết quả thí nghiệm cho thấy, chỉ sau 3 ngày, những chú mèo trong nhóm có hộp đã có điểm CSS thấp hơn đáng kể so với nhóm không có hộp. Điều này đặc biệt rõ rệt đối với những chú mèo mới chuyển đến môi trường lạ. Dù một số cá thể trong nhóm không có hộp vẫn thích nghi tốt, phần lớn lại thể hiện mức độ căng thẳng cao hơn.
Mặc dù quy mô nghiên cứu còn nhỏ, kết luận rút ra rất đáng chú ý: “Những chiếc hộp dường như đóng vai trò quan trọng giúp mèo xử lý các tác nhân gây căng thẳng, đặc biệt hữu ích trong tuần đầu tiên khi chuyển đến nơi ở mới.” Điều này củng cố thêm lý do tại sao mèo bị ám ảnh và tìm kiếm sự an toàn trong những không gian kín.
Những giả thuyết khác về sở thích ẩn náu của mèo
Ngoài tác dụng giảm stress đã được khoa học chứng minh, còn có một số giả thuyết khác giải thích tại sao mèo lại bị ám ảnh với hộp. Một trong số đó liên quan đến bản năng tự nhiên của loài mèo. Mèo trong tự nhiên thường là những kẻ săn mồi đơn độc và cũng là con mồi tiềm năng. Việc ẩn náu trong những không gian kín, chật hẹp giúp chúng cảm thấy an toàn, tránh khỏi sự dòm ngó của kẻ thù hoặc phục kích con mồi một cách hiệu quả hơn.
Những chiếc hộp hoặc không gian tương tự (như túi giấy, ngăn kéo trống, bồn rửa mặt…) mô phỏng lại những nơi ẩn náu an toàn trong tự nhiên. Chúng cung cấp một rào cản vật lý, tạo cảm giác được bao bọc và bảo vệ. Điều này đặc biệt quan trọng đối với mèo trong môi trường mới hoặc khi chúng cảm thấy lo sợ.
Bên cạnh đó, không gian kín còn giúp mèo giữ ấm cơ thể. Nhiệt độ cơ thể trung bình của mèo cao hơn con người, khoảng 38-39 độ C. Do đó, chúng thường tìm kiếm những nơi ấm áp để ngủ hoặc nghỉ ngơi. Những chiếc hộp, đặc biệt là hộp carton, có khả năng cách nhiệt tốt, giúp giữ nhiệt độ ổn định và thoải mái cho mèo.
Sự kết hợp giữa bản năng an toàn, nhu cầu giữ ấm và tác dụng giảm stress khiến những chiếc hộp trở thành vật dụng cực kỳ hấp dẫn đối với loài mèo, giải thích phần nào sự bị ám ảnh của chúng. Bạn có thể tìm hiểu thêm về hành vi và nhu cầu của mèo cũng như các sản phẩm hỗ trợ tại MochiCat.vn.
Áp dụng hiểu biết này như thế nào?
Hiểu được lý do sâu xa khiến mèo bị ám ảnh bởi hộp mang lại nhiều lợi ích cho người nuôi. Thay vì thắc mắc về hành vi kỳ lạ này, chúng ta có thể tận dụng nó để cải thiện đời sống cho “boss”.
Cung cấp hộp giấy hoặc các không gian ẩn náu tương tự (nhà cây cho mèo có hang, túi vải…) là một cách đơn giản và hiệu quả để giúp mèo cảm thấy an toàn và giảm stress, đặc biệt trong những trường hợp như chuyển nhà, có khách lạ, hoặc khi mèo mới về tổ ấm. Đảm bảo hộp đủ lớn để mèo có thể chui vào thoải mái, nhưng cũng đủ nhỏ để tạo cảm giác bao bọc và an toàn.
Bạn có thể đặt hộp ở những vị trí yên tĩnh trong nhà, nơi mèo thường lui tới hoặc ở những khu vực chúng có vẻ cảm thấy bất an. Quan sát cách mèo tương tác với hộp cũng giúp bạn hiểu rõ hơn về mức độ căng thẳng và nhu cầu của chúng. Hành vi tìm đến hộp thường là dấu hiệu cho thấy mèo đang cần một không gian riêng để “giải tỏa” hoặc đơn giản là cảm thấy thoải mái và an toàn nhất.
Đối với những chú mèo mới nhận nuôi hoặc đang trong quá trình làm quen với môi trường mới, một chiếc hộp có thể trở thành “vật bất ly thân”, là nơi trú ẩn an toàn cho chúng trong những ngày đầu đầy bỡ ngỡ.
Sự thật về việc mèo bị ám ảnh bởi hộp không hề ma quái hay khó hiểu như tên gọi, mà xuất phát từ những nhu cầu bản năng và tâm lý sâu sắc của chúng. Việc cung cấp cho mèo những không gian an toàn và thoải mái như hộp giấy là một cách tuyệt vời để thể hiện tình yêu và sự quan tâm của bạn, giúp chúng có một cuộc sống hạnh phúc và ít stress hơn.