Mèo Anh lông ngắn, hay British Shorthair, là một trong những giống mèo cảnh được yêu thích nhất trên thế giới hiện nay. Với ngoại hình đáng yêu như gấu bông, tính cách điềm tĩnh và bộ lông ngắn dày mượt, chúng dễ dàng chinh phục trái tim của những người yêu mèo. Tuy nhiên, ít ai biết rằng giống mèo này đã trải qua một chặng đường lịch sử đầy thăng trầm để có được vị trí như ngày hôm nay. Hành trình của Mèo Anh Lông Ngắn Qua Từng Thời Kì là một câu chuyện thú vị về sự kiên trì của những người yêu mèo và sự thích nghi đáng kinh ngạc của bản thân loài vật này. Bài viết này sẽ đi sâu vào khám phá lịch sử hình thành, những giai đoạn phát triển quan trọng và sự biến đổi của mèo Anh lông ngắn theo dòng thời gian.
Nguồn Gốc Sơ Khai: Từ Mèo Nhà Bình Thường Đến Biểu Tượng Nước Anh
Để hiểu về mèo Anh lông ngắn qua từng thời kì, chúng ta cần quay ngược lại hàng nghìn năm lịch sử. Nguồn gốc của những chú mèo lông ngắn ở Anh Quốc được cho là bắt nguồn từ những chú mèo nhà được người La Mã mang đến trong cuộc chinh phục và chiếm đóng đảo quốc này vào khoảng thế kỷ 1 sau Công nguyên. Người La Mã mang mèo theo để kiểm soát số lượng chuột và các loài gặm nhấm khác trong các trại lính và khu định cư của họ. Những chú mèo này đã thích nghi tốt với khí hậu ôn hòa của Anh và dần phát triển mạnh mẽ.
Qua nhiều thế kỷ, những chú mèo này sống chủ yếu như những con vật lao động, làm nhiệm vụ bắt chuột trong các nông trại, nhà kho và đường phố. Chúng không được coi là thú cưng hay giống loài đặc biệt, chỉ đơn thuần là những con vật hữu ích. Tuy nhiên, sự chọn lọc tự nhiên đã giúp chúng phát triển bộ lông ngắn, dày và khả năng chống chịu tốt với điều kiện môi trường. Đây là nền tảng cho sự hình thành của giống mèo Anh lông ngắn sau này.
Đến thế kỷ 19, khi thú chơi mèo cảnh bắt đầu phổ biến ở châu Âu, sự quan tâm đến việc nhân giống và phát triển các giống mèo thuần chủng ngày càng tăng. Những chú mèo nhà lông ngắn ở Anh bắt đầu thu hút sự chú ý nhờ vóc dáng chắc nịch, khuôn mặt tròn trịa và tính cách thân thiện. Những người yêu mèo bắt đầu nhận ra tiềm năng của chúng như một giống mèo cảnh độc đáo mang đậm bản sắc Anh.
Thời Kỳ Định Hình Giống (Thế Kỷ 19)
Thời kỳ quan trọng nhất trong lịch sử mèo Anh lông ngắn qua từng thời kì chính là cuối thế kỷ 19, đặc biệt là nhờ công lao của ông Harrison Weir. Harrison Weir (1824-1906) là một nghệ sĩ, nhà văn và người yêu mèo cuồng nhiệt. Ông được mệnh danh là “cha đẻ của các cuộc thi mèo” và cũng là một trong những người tiên phong trong việc thiết lập tiêu chuẩn giống cho nhiều loài mèo, bao gồm cả mèo Anh lông ngắn.
Weir đã dành nhiều năm để quan sát và lựa chọn những chú mèo nhà lông ngắn có đặc điểm nổi bật nhất ở Anh. Ông đã tìm kiếm những con mèo có vóc dáng mạnh mẽ, đầu tròn, tai nhỏ và bộ lông dày, ngắn. Mục tiêu của ông là tạo ra một giống mèo thuần chủng có ngoại hình và tính cách ổn định, đại diện cho mèo nhà truyền thống của Anh.
Năm 1871, Harrison Weir đã tổ chức cuộc thi mèo đầu tiên trên thế giới tại Cung điện Pha lê (Crystal Palace) ở London. Sự kiện này là một cột mốc lịch sử, thu hút sự chú ý của công chúng và thúc đẩy phong trào nuôi mèo cảnh. Tại cuộc thi này, mèo Anh lông ngắn đã được giới thiệu như một giống mèo riêng biệt và được đánh giá dựa trên các tiêu chuẩn sơ khai do Weir đề xuất.
Các tiêu chuẩn ban đầu tập trung vào vóc dáng chắc nịch, cơ bắp, đầu tròn lớn, má phúng phính, mắt tròn và bộ lông ngắn, dày, mịn màng. Màu sắc phổ biến nhất trong giai đoạn này là màu xám xanh (blue), đây cũng là màu lông được coi là biểu tượng của giống mèo này trong nhiều thập kỷ. Nhờ cuộc thi và sự quảng bá của Weir, mèo Anh lông ngắn nhanh chóng trở nên phổ biến trong giới thượng lưu và trung lưu ở Anh. Chúng được công nhận là một giống mèo thuần chủng và bắt đầu được nhân giống một cách có hệ thống.
Thách Thức và Sự Sụt Giảm (Đầu Thế Kỷ 20)
Hành trình của mèo Anh lông ngắn qua từng thời kì không phải lúc nào cũng suôn sẻ. Đầu thế kỷ 20 mang đến những thử thách nghiêm trọng, đe dọa sự tồn vong của giống mèo này. Hai cuộc Chiến tranh Thế giới (Thế chiến I và Thế chiến II) đã gây ra những tổn thất nặng nề cho ngành chăn nuôi, bao gồm cả việc nuôi và nhân giống mèo cảnh.
Trong thời kỳ chiến tranh, nguồn thức ăn trở nên khan hiếm, việc đi lại khó khăn và nhiều trại nhân giống bị đóng cửa. Số lượng mèo Anh lông ngắn thuần chủng giảm sút đáng kể. Sau Thế chiến I, số lượng giống mèo này đã suy giảm nghiêm trọng, đến mức có nguy cơ tuyệt chủng. Các nhà nhân giống còn lại phải đối mặt với việc tìm kiếm những cá thể mèo đủ tiêu chuẩn để duy trì dòng máu.
Để cứu vãn tình hình, một số nhà nhân giống đã quyết định lai tạo mèo Anh lông ngắn với các giống mèo khác. Phổ biến nhất là lai với mèo Ba Tư (Persian), mèo Xiêm (Siamese), và một số giống mèo lông ngắn khác như Russian Blue và French Chartreux. Việc lai tạo với mèo Ba Tư đã giúp tăng kích thước và độ dày của xương, cũng như làm bộ lông trở nên dày hơn (đôi khi xuất hiện cả lông dài). Tuy nhiên, điều này cũng gây ra tranh cãi trong cộng đồng những người yêu mèo Anh lông ngắn, vì nó làm thay đổi một số đặc điểm truyền thống của giống. Một số cơ quan đăng ký giống mèo thậm chí còn từ chối công nhận những cá thể có nguồn gốc lai tạo này là mèo Anh lông ngắn thuần chủng.
Sau Thế chiến II, tình hình còn tệ hơn. Số lượng mèo Anh lông ngắn thuần chủng còn lại rất ít ỏi. Việc lai tạo trở thành một biện pháp cấp bách để duy trì nguồn gen. Sự pha trộn này đã giúp tăng số lượng cá thể, nhưng cũng làm xuất hiện nhiều biến thể về ngoại hình, bao gồm cả những chú mèo có bộ lông không hoàn toàn ngắn và dày như mong đợi.
Phục Hồi và Phát Triển Sau Thế Chiến II
Bất chấp những khó khăn trong chiến tranh, những người yêu mèo Anh lông ngắn vẫn không bỏ cuộc. Giai đoạn sau Thế chiến II là thời kỳ phục hồi và tái thiết cho giống mèo này. Các nhà nhân giống tận tâm đã làm việc không mệt mỏi để khôi phục lại các đặc điểm chuẩn mực của mèo Anh lông ngắn. Họ tập trung vào việc nhân giống chọn lọc, ưu tiên những cá thể có vóc dáng chắc nịch, đầu tròn lớn, bộ lông ngắn và dày đặc trưng.
Quá trình này đòi hỏi sự kiên nhẫn và tỉ mỉ. Những chú mèo được lai tạo với mèo Ba Tư được lựa chọn cẩn thận để giữ lại những đặc điểm mong muốn (như vóc dáng và khuôn mặt tròn) và loại bỏ những đặc điểm không mong muốn (như mũi quá tẹt hoặc bộ lông dài). Mục tiêu là đưa giống mèo trở lại với hình ảnh “gấu bông” tròn trịa, khỏe mạnh như ban đầu.
Các câu lạc bộ và hiệp hội mèo bắt đầu hoạt động tích cực hơn, thiết lập lại và điều chỉnh các tiêu chuẩn giống để đảm bảo sự đồng nhất và chất lượng của mèo Anh lông ngắn. Sự công nhận từ các tổ chức uy tín như Governing Council of the Cat Fancy (GCCF) ở Anh và các hiệp hội quốc tế khác (như CFA và TICA ở Mỹ) đã đóng vai trò quan trọng trong việc củng cố vị thế của giống mèo này.
Nhờ những nỗ lực không ngừng nghỉ này, số lượng mèo Anh lông ngắn thuần chủng đã dần tăng lên. Giống mèo này bắt đầu lấy lại được sự phổ biến ở quê nhà và dần lan rộng ra các quốc gia khác. Sự phục hồi này chứng tỏ sức sống bền bỉ của giống mèo và tình yêu sâu sắc của những người đã cống hiến để bảo tồn nó.
Thời Kỳ Hiện Đại: Sự Phổ Biến Toàn Cầu và Đa Dạng Màu Sắc
Bước sang cuối thế kỷ 20 và đầu thế kỷ 21, mèo Anh lông ngắn đã hoàn toàn phục hồi và trở thành một trong những giống mèo cảnh được ưa chuộng nhất trên thế giới. Ngoại hình đáng yêu, tính cách dễ chịu và khả năng thích nghi tốt với cuộc sống trong nhà đã giúp chúng chiếm được cảm tình của đông đảo người nuôi mèo.
Trong thời kỳ hiện đại, tiêu chuẩn giống của mèo Anh lông ngắn đã được củng cố và thống nhất hơn trên phạm vi quốc tế. Chúng được mô tả là những chú mèo có vóc dáng từ trung bình đến lớn, cơ bắp săn chắc, ngực rộng, chân ngắn khỏe khoắn và đuôi ngắn, dày. Đầu tròn lớn, má phúng phính, mũi ngắn thẳng và tai nhỏ, tròn ở chóp là những đặc điểm ngoại hình nổi bật nhất. Mắt thường có màu vàng đồng, xanh lục hoặc xanh lam, tùy thuộc vào màu lông.
Một trong những sự phát triển đáng chú ý nhất của mèo Anh lông ngắn qua từng thời kì trong giai đoạn này là sự đa dạng về màu sắc và hoa văn bộ lông. Trong khi màu xám xanh (blue) vẫn là màu cổ điển và phổ biến nhất, các nhà nhân giống đã thành công trong việc phát triển và công nhận hàng trăm màu sắc và hoa văn khác nhau.
Các màu lông phổ biến hiện nay bao gồm đen, trắng, kem, đỏ, sô cô la, lilac (tím hoa cà). Bên cạnh đó là các hoa văn phức tạp như tabby (mằn ri), tortie (đồi mồi), bi-color (hai màu), colorpoint (khoang màu ở điểm cuối), smoke (khói), shaded (phủ bóng). Sự đa dạng này mang đến nhiều lựa chọn hấp dẫn cho người nuôi, đồng thời thể hiện sự phong phú về mặt di truyền của giống mèo này sau quá trình phục hồi.
Trong cuộc sống hiện đại, mèo Anh lông ngắn được biết đến với tính cách điềm đạm, độc lập và tình cảm một cách kín đáo. Chúng thường không quá năng động hay đòi hỏi sự chú ý liên tục. Mặc dù thích được vuốt ve và ở gần chủ, chúng cũng cảm thấy thoải mái khi ở một mình trong thời gian ngắn. Tính cách này rất phù hợp với những người sống trong căn hộ hoặc có lối sống bận rộn.
Tại MochiCat.vn, chúng tôi luôn cung cấp thông tin hữu ích về sức khỏe và hành vi của các giống mèo, bao gồm cả cách chăm sóc đặc thù cho Mèo Anh Lông Ngắn qua từng giai đoạn phát triển, giúp bạn hiểu rõ hơn về người bạn bốn chân của mình. Việc hiểu về lịch sử và sự phát triển của chúng cũng giúp chúng ta đánh giá cao những đặc điểm độc đáo mà chúng sở hữu ngày nay.
Mặc dù là một giống mèo khỏe mạnh và ít gặp vấn đề sức khỏe nghiêm trọng so với một số giống thuần chủng khác, mèo Anh lông ngắn vẫn có thể mắc phải một số bệnh di truyền như bệnh cơ tim phì đại (HCM) hoặc bệnh thận đa nang (PKD). Các nhà nhân giống uy tín luôn sàng lọc các bệnh này để đảm bảo sức khỏe cho thế hệ mèo con.
Sự phổ biến toàn cầu của mèo Anh lông ngắn trong thời kỳ hiện đại là minh chứng cho sức hấp dẫn lâu dài của chúng. Từ những chú mèo nhà bắt chuột khiêm tốn, trải qua những khó khăn của chiến tranh và sự nỗ lực phục hồi của con người, chúng đã trở thành một biểu tượng của vẻ đẹp và sự điềm tĩnh trong thế giới mèo cảnh.
Đặc Điểm Nổi Bật Của Mèo Anh Lông Ngắn Qua Các Thế Hệ
Nhìn lại hành trình của mèo Anh lông ngắn qua từng thời kì, chúng ta có thể thấy sự duy trì và tinh chỉnh các đặc điểm cốt lõi của giống.
Vóc dáng: Từ những chú mèo nhà khỏe mạnh, mèo Anh lông ngắn được định hình thành giống mèo có thân hình chắc nịch, cơ bắp, ngực rộng và vai to. Đặc điểm này được duy trì qua các thế hệ, nhấn mạnh sự mạnh mẽ và vững chãi.
Đầu và Mặt: Đặc điểm “đầu tròn như quả bóng bowling” và má phúng phính là thương hiệu của mèo Anh lông ngắn. Mặc dù có giai đoạn bị ảnh hưởng bởi lai tạo với mèo Ba Tư (đôi khi có mũi tẹt hơn), các nhà nhân giống đã cố gắng đưa mũi trở lại dạng ngắn và thẳng hơn, giữ được vẻ tròn trịa đặc trưng của khuôn mặt. Tai nhỏ, tròn ở chóp cũng là một đặc điểm được bảo tồn.
Bộ Lông: Bộ lông ngắn, dày đặc, không thấm nước và không có lớp lông tơ quá nhiều là đặc trưng nổi bật từ ban đầu. Trong thời kỳ khó khăn, việc lai với mèo Ba Tư suýt làm mất đi đặc điểm này, nhưng nỗ lực phục hồi đã thành công trong việc tái tạo bộ lông chuẩn mực: dày, mượt như nhung và dựng đứng khỏi cơ thể.
Màu Mắt: Màu mắt phổ biến nhất là màu vàng đồng (hoặc cam đậm), đặc biệt ở những chú mèo lông xám xanh. Tuy nhiên, khi sự đa dạng màu lông phát triển, màu mắt xanh lục xuất hiện ở mèo vằn bạc và màu xanh lam xuất hiện ở mèo colorpoint. Màu mắt phải to, tròn và phù hợp với màu lông theo tiêu chuẩn giống.
Tính Cách: Qua các thời kỳ, tính cách của mèo Anh lông ngắn được mô tả là điềm tĩnh, hiền lành và không phá phách. Đây là một yếu tố quan trọng góp phần vào sự yêu thích của chúng. Chúng không quá phụ thuộc hay “nịnh bợ” nhưng lại rất gắn bó và trung thành với chủ. Tính cách này dường như được giữ vững và thậm chí là được củng cố qua quá trình chọn lọc nhân giống.
Lý Do Mèo Anh Lông Ngắn Được Yêu Thích Bền Vững
Sự yêu thích bền vững của mèo Anh lông ngắn không chỉ đến từ ngoại hình đáng yêu mà còn là kết quả của sự phát triển và hoàn thiện tính cách qua từng thời kì. Tính cách điềm tĩnh, dễ thích nghi và không quá năng động khiến chúng trở thành lựa chọn lý tưởng cho nhiều gia đình, kể cả những người sống trong không gian nhỏ như căn hộ.
Bộ lông ngắn, dày của chúng cũng tương đối dễ chăm sóc, chỉ cần chải lông định kỳ để loại bỏ lông chết. Sức khỏe tương đối tốt và tuổi thọ trung bình cao cũng là những yếu tố khiến nhiều người quyết định nuôi giống mèo này.
Hơn nữa, lịch sử phục hồi đầy nỗ lực của mèo Anh lông ngắn cũng làm tăng thêm giá trị và sự ngưỡng mộ dành cho giống mèo này. Chúng là biểu tượng của sự kiên cường và là minh chứng cho việc con người có thể bảo tồn và phát triển các giống vật nuôi quý giá.
Từ vai trò là những người bạn đồng hành bắt chuột hiệu quả, mèo Anh lông ngắn đã vươn lên thành những thành viên đáng yêu trong gia đình, mang lại niềm vui và sự bầu bạn cho hàng triệu người trên khắp thế giới. Sự phát triển của chúng qua từng thời kì phản ánh sự thay đổi trong mối quan hệ giữa con người và mèo, từ chức năng lao động sang tình bạn và sự trân trọng.
Kết thúc hành trình tìm hiểu về mèo Anh lông ngắn qua từng thời kì, chúng ta thấy được sự kiên cường của giống mèo này và sự tận tâm của những người đã cống hiến để bảo tồn và phát triển nó. Từ khởi đầu khiêm tốn ở Anh, vượt qua hai cuộc chiến tranh tàn khốc và những thách thức về mặt di truyền, mèo Anh lông ngắn đã vươn lên thành một biểu tượng của vẻ đẹp, sự điềm tĩnh và sức sống bền bỉ trong thế giới mèo cảnh hiện đại.