Chó ngao Tây Tạng, hay còn gọi là Tibetan Mastiff, là một trong những giống chó cổ xưa và quý hiếm nhất thế giới, nổi tiếng với vẻ ngoài uy nghi, sức mạnh vượt trội và lòng trung thành tuyệt đối. Việc nuôi chó ngao Tây Tạng không chỉ mang lại một người bạn đồng hành đáng tin cậy mà còn thể hiện đẳng cấp của chủ sở hữu. Tuy nhiên, để chăm sóc một chú Ngao Tây Tạng khỏe mạnh và phát triển toàn diện, đòi hỏi sự hiểu biết sâu sắc về giống chó này cũng như cam kết về thời gian và tài chính. Bài viết này sẽ cung cấp một hướng dẫn chi tiết từ A đến Z, giúp bạn chuẩn bị tốt nhất cho hành trình đầy thử thách nhưng cũng không kém phần thú vị này.
Tưng Bừng Khai Trương
Giảm 50% Các Sản Phẩm Cho Chó Mèo Tại Đây
Nguồn Gốc Lịch Sử Của Chó Ngao Tây Tạng
Lịch sử của chó ngao Tây Tạng gắn liền với vùng núi Himalaya hùng vĩ, nơi chúng đã tồn tại và phát triển trong hàng thiên niên kỷ. Bằng chứng DNA cho thấy giống chó này có nguồn gốc từ Tây Tạng cách đây khoảng 5.000 năm. Chúng được mệnh danh là “chúa tể thảo nguyên” và đóng vai trò quan trọng trong cuộc sống của người dân địa phương.
Trong nhiều thế kỷ, chó ngao Tây Tạng là những người bảo vệ hùng mạnh cho các bộ lạc du mục trên dãy Himalaya, giúp canh gác gia súc và bảo vệ làng mạc khỏi thú dữ. Người ta tin rằng chúng là tổ tiên của tất cả các loài chó ngao hiện đại trên thế giới. Sự cô lập địa lý của Tây Tạng đã giúp giống chó này giữ được bộ gen cổ xưa thuần chủng, không bị lai tạp trong một thời gian dài, làm nên giá trị đặc biệt của chúng.
Chó ngao Tây Tạng – giống chó cổ xưa cần phương pháp nuôi chó ngao Tây Tạng đặc biệt
Vào thế kỷ 15, những nhà thám hiểm đầu tiên đến Tây Tạng đã rất ấn tượng với loài chó to lớn này tại ngôi làng Jhangihe. Khi trở về, họ đã được người dân địa phương trao tặng những chú chó ngao khổng lồ như một món quà kỷ niệm. Năm 1820, Vua Anh Quốc George IV là người đầu tiên nhận được một chú ngao Tây Tạng làm quà tặng. Đến năm 1834, Vua William IV cũng được tặng một cặp ngao Tây Tạng khác.
Vẻ uy nghi, dũng mãnh của chúng nhanh chóng được giới hoàng gia Anh ưa chuộng. Năm 1847, con chó đầu tiên từ Tây Tạng đã được nhập khẩu vào Anh và được tặng cho Nữ hoàng Victoria. Hoàng tử xứ Wales, người sau này trở thành Vua Edward VII, đã nhập khẩu thêm hai con ngao Tây Tạng vào năm 1874 và trưng bày chúng tại Triển lãm Cung điện Alexandra vào năm 1875. Dần dần, loài chó oai vệ này được ưa chuộng khắp châu Âu và lan rộng ra các nước khác trên thế giới như Mỹ, Canada. Chính vì xuất hiện từ rất sớm, chúng có thể đã được sử dụng để lai tạo ra nhiều giống chó ngao khác của Trung Đông và Châu Âu ngày nay, chứng tỏ vai trò lịch sử quan trọng trong ngành chó cảnh. Để hiểu rõ hơn về cách chúng tôi hỗ trợ cộng đồng yêu thú cưng, hãy ghé thăm Mochi Cat.
Thông Tin Tổng Quan Về Chó Ngao Tây Tạng
Chó ngao Tây Tạng, tên tiếng Anh là Tibetan Mastiff, là một giống chó có bộ gen cổ xưa nhất trên thế giới hiện nay, không bị pha tạp. Chúng được mệnh danh là “chúa tể của thảo nguyên” và được mô tả là to hơn chó sói, mạnh hơn báo hoa và nhanh hơn hươu nai. Ngao Tây Tạng sở hữu dáng vẻ oai vệ mà ít loại chó nào có được. Việc nuôi chó ngao Tây Tạng đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng về không gian và tài chính, bởi chúng có kích thước và nhu cầu đặc biệt.
- Tên khoa học: Canis lupus familiaris.
- Nguồn gốc: Tây Tạng, Nepal, Himalaya.
- Chiều cao: Trên 65cm tính từ chân đến vai đối với con đực, và thường thấp hơn một chút ở con cái. Kích thước ấn tượng này góp phần tạo nên vẻ ngoài hùng vĩ của chúng.
- Cân nặng: Từ 55kg đến 90kg đối với con đực và 40kg đến 70kg đối với con cái. Trọng lượng lớn đòi hỏi chế độ dinh dưỡng và vận động khoa học để duy trì sức khỏe.
- Tuổi thọ trung bình: 12 đến 15 năm, một con số khá cao so với các giống chó lớn khác. Điều này mang lại cho chủ nuôi một người bạn đồng hành lâu dài.
- Sinh sản: Chó ngao Tây Tạng trưởng thành rất chậm. Con cái thường từ 3-4 năm mới bắt đầu chu kỳ sinh sản đầu tiên, trong khi con đực cũng từ 3-5 năm mới phát dục và có khả năng giao phối. Sự trưởng thành chậm này cũng có nghĩa là chúng cần nhiều thời gian để hoàn thiện về thể chất và tinh thần.
- Phân loại: Ngao Tây Tạng được phân làm 2 dòng chính dựa trên môi trường sống và vai trò của chúng:
- Do-Khyi: Là những chú chó sống trong các ngôi làng hoặc đi theo chủ là những người chăn cừu du mục. Chúng đóng vai trò như những người bảo vệ bầy gia súc, canh gác chống lại kẻ săn mồi và bảo vệ chủ nhân trên những thảo nguyên rộng lớn.
- Tsang-Khyi: Lớn hơn về kích thước và thường được nuôi tại các tu viện để canh giữ, bảo vệ cho các nhà sư Phật giáo Tây Tạng. Chúng thường có bộ lông dày và rậm hơn, cùng với cấu trúc xương lớn hơn.
Hai chú chó Ngao Tây Tạng với bộ lông dày, minh họa các dòng khi nuôi chó ngao Tây Tạng
Đặc Điểm Hình Dáng Của Chó Ngao Tây Tạng
Chó ngao Tây Tạng sở hữu ngoại hình to lớn, oai vệ, thường được ví như sư tử với bộ lông bờm đặc trưng. Tuy vẻ ngoài có vẻ hung dữ, đây là giống chó cực kỳ trung thành và có những đặc điểm hình thể độc đáo. Để nuôi chó ngao Tây Tạng thành công, việc hiểu rõ đặc điểm ngoại hình giúp chủ nuôi nhận diện được các cá thể thuần chủng và đánh giá sức khỏe của chúng.
- Phần thân: Do đặc tính di chuyển và bảo vệ chủ nhân, bảo vệ gia súc trên cao nguyên rộng lớn, thân hình của ngao Tây Tạng vô cùng săn chắc và cân đối. Các phần cơ ngực, vai, hông và đùi phát triển mạnh mẽ, tạo thành hình khối bắp thịt ẩn sâu dưới lớp lông dày xù. Mặc dù có thân hình đồ sộ, ngao Tây Tạng không hề ì ạch hay chậm chạp; chúng được mệnh danh là “sư tử cao nguyên” với khả năng di chuyển nhanh nhẹn đáng kinh ngạc, thích nghi tốt với địa hình hiểm trở.
Chó Ngao Tây Tạng trưởng thành với thân hình vạm vỡ, một yếu tố quan trọng khi nuôi chó ngao Tây Tạng
- Phần đầu: Đặc điểm nổi bật nhất của giống chó này là phần đầu và đuôi. Đầu rộng, phẳng và thường không có nếp nhăn (ở các cá thể trưởng thành), với hộp sọ lớn phía sau. Đôi mắt sâu và hình quả hạnh, hơi xếch lên, tạo vẻ sắc sảo. Mõm to, hình trụ, miệng rộng và má hơi xệ. Khi còn nhỏ, khuôn mặt chúng trông khá đáng yêu nhưng khi lớn lên, vẻ mặt trở nên nghiêm nghị, có phần dữ tợn, thể hiện sự mạnh mẽ vốn có.
Khuôn mặt đặc trưng của chó ngao Tây Tạng, biểu cảm nghiêm nghị cần sự quan tâm đặc biệt khi nuôi dưỡng
- Phần đuôi: Đuôi to và dài, thường cuộn thành hình tròn, vắt trên thân lưng khi di chuyển hoặc cảnh giác. Khi đứng yên, đuôi có thể buông thõng xuống một cách tự nhiên. Hình dáng đuôi này cũng là một chỉ dấu quan trọng cho việc nhận diện giống chó thuần chủng.
- Chân: Chó ngao Tây Tạng đứng thẳng trên cổ chân, với bàn chân hình chân mèo nhưng rất chắc chắn và mạnh mẽ. Móng chân to và khỏe, giúp chúng bám chắc trên các địa hình đồi núi, đồng thời chịu được trọng lượng cơ thể lớn.
- Lông: Bộ lông chính là lớp áo bảo vệ chúng khỏi thời tiết lạnh giá khắc nghiệt của vùng cao nguyên, nơi có độ cao hàng nghìn mét so với mặt nước biển. Chó ngao Tây Tạng có bộ lông kép với lớp lông bên ngoài dài, dày, có kết cấu thô không xoăn và lớp lông tơ bên trong nặng, mềm như len, giúp giữ ấm cơ thể khi vào mùa lạnh. Một chiếc bờm hình dáng như bờm sư tử bao phủ cổ và vai là đặc điểm nổi bật, đặc biệt rõ rệt ở con đực, làm tăng vẻ uy dũng. Con đực thường có nhiều lông hơn con cái, tạo nên sự khác biệt về ngoại hình.
Chó Ngao Tây Tạng Có Mấy Màu?
Màu sắc bộ lông của chó ngao Tây Tạng rất đa dạng và phong phú, góp phần tạo nên vẻ đẹp độc đáo của từng cá thể. Dựa vào màu sắc lông, người ta đếm được có 6 màu cơ bản, mỗi màu mang một vẻ đẹp riêng biệt và được nhiều người yêu thích khi nuôi chó ngao Tây Tạng.
Các màu sắc chính bao gồm:
- Đen tuyền: Đây là một trong những màu phổ biến và được ưa chuộng nhất. Chú chó sẽ có bộ lông đen tuyền từ đầu đến chân, đôi khi có điểm nhấn trắng nhỏ ở ngực.
- Nâu đen (đen và vàng nhạt/nâu vàng): Là sự kết hợp giữa màu đen chủ đạo với các mảng lông màu vàng nhạt hoặc nâu vàng ở mõm, chân, và phía trên mắt (gọi là đốm tan). Đây là màu lông cổ điển và rất đặc trưng của ngao Tây Tạng, mang lại vẻ đẹp mạnh mẽ và huyền bí.
- Nâu (vàng đỏ/đỏ): Màu lông này có thể dao động từ màu vàng đỏ nhạt đến màu đỏ sẫm rực rỡ. Những chú chó ngao Tây Tạng màu đỏ thường rất nổi bật và được xem là hiếm hơn, mang lại cảm giác quyền quý và mạnh mẽ.
- Đỏ cam: Là một biến thể của màu nâu đỏ, nhưng có sắc thái cam tươi hơn, tạo nên vẻ ngoài ấm áp và rực rỡ.
- Xám đá (xám và vàng nhạt/xám bạc): Màu xám có thể từ xám đậm đến xám bạc, thường đi kèm với các đốm màu vàng nhạt hoặc bạc ở các vị trí tương tự như màu nâu đen. Màu này mang lại vẻ ngoài thanh lịch và khác biệt.
- Xanh lam (xanh than/xanh xám): Đây là một màu hiếm và rất được săn đón, thực chất là một biến thể của màu xám nhưng có sắc thái xanh lam hoặc xanh than rõ rệt hơn. Chó ngao Tây Tạng màu xanh lam thường có vẻ đẹp độc đáo và bí ẩn.
Một số cá thể có thể có các mảng lông trắng nhỏ ở ngực hoặc chân, nhưng không nên quá lớn. Màu sắc lông của ngao Tây Tạng không chỉ là yếu tố thẩm mỹ mà còn ảnh hưởng đến giá trị và độ hiếm của chúng trên thị trường, đặc biệt là các màu hiếm như xanh lam hoặc đỏ tuyền.
Tính Cách Đặc Trưng Của Chó Ngao Tây Tạng
Chó ngao Tây Tạng, với lịch sử gắn bó với cuộc sống du mục và vai trò canh gác, sở hữu một bộ tính cách độc đáo, kết hợp giữa sự thông minh, lòng trung thành và bản năng bảo vệ mạnh mẽ. Hiểu rõ tính cách là chìa khóa để nuôi chó ngao Tây Tạng thành công và xây dựng mối quan hệ bền chặt với chúng.
Trung thành tuyệt đối: Đây là một trong những đặc điểm nổi bật nhất của ngao Tây Tạng. Chúng chỉ nghe lời và gắn bó duy nhất với một chủ nhân đã nuôi lớn chúng từ bé. Khi trưởng thành, rất khó để thuần phục và chuyển đổi chủ. Ngao Tây Tạng trở thành một người giám hộ trung thành của gia đình, nghiêm túc nghe theo mệnh lệnh để hoàn thành công việc. Lịch sử đã ghi nhận những câu chuyện về sự dũng cảm của chúng, ví dụ như trận chiến kinh hoàng giữa ngao Tây Tạng chiến đấu giết chết 37 con sói để bảo vệ chủ nhân của mình.
Lì lợm và hung dữ (đối với người lạ/kẻ thù): Với bản năng bảo vệ lãnh thổ và chủ nhân cực kỳ cao, ngao Tây Tạng không thân thiện với người lạ. Chúng sẵn sàng lao vào chiến đấu bất kể kẻ thù mạnh đến đâu, không hề ngần ngại, và sẽ chiến đấu đến chết nếu chúng nhận thấy mối nguy hiểm đang cận kề với chủ nhân. Điều này đòi hỏi chủ nuôi phải có kinh nghiệm và khả năng kiểm soát tốt, đặc biệt khi có khách đến nhà.
Ương bướng và nghịch ngợm (nếu không được huấn luyện): Với bản tính độc lập, quen thuộc với lối sống hoang dã, ngao Tây Tạng khá khó bảo và thích làm theo ý mình. Nếu không được dạy dỗ kỹ càng từ nhỏ, chúng có thể quậy phá đồ đạc trong nhà, cắn xé và thích đào bới sân đất. Vì vậy, chúng không thích hợp để nuôi nhốt trong căn hộ chung cư như những thú cưng khác mà cần không gian rộng rãi và sự huấn luyện kiên định.
Cảnh giác nhanh nhạy: Ngao Tây Tạng có thính giác và khứu giác cực kỳ nhạy bén. Chỉ cần có tiếng động nhẹ, chúng rất thính và có thể sủa inh ỏi rất lâu để cảnh báo. Mặc dù có thân hình to lớn, chúng khá nhanh nhẹn, luôn lùng sục những thứ mà chúng cho là nguy hiểm để đảm bảo sự an toàn tuyệt đối cho gia đình. Đây là một trong những lý do khiến chúng trở thành chó canh gác tuyệt vời.
Tình cảm và thân thiện (với gia đình): Mặc dù rất hung dữ và thiện chiến với người lạ, giống chó ngao Tây Tạng lại rất thích quây quần cùng chủ, chúng biết thể hiện cảm xúc, thích chơi đùa và không hay buồn rầu. Sự gắn bó này tạo nên một mối quan hệ đặc biệt sâu sắc giữa ngao Tây Tạng và chủ nhân của chúng.
Lý Do Nên Chọn Nuôi Chó Ngao Tây Tạng
Quyết định nuôi chó ngao Tây Tạng là một lựa chọn quan trọng, đòi hỏi sự cân nhắc kỹ lưỡng về khả năng và cam kết. Tuy nhiên, những lợi ích mà giống chó này mang lại thực sự đáng giá, từ khả năng bảo vệ đến tình cảm mà chúng dành cho gia đình.
- Khả năng trông giữ nhà cửa, tài sản cực tốt: Với bản năng cảnh giác cao độ và thính giác nhạy bén, ngao Tây Tạng là chú chó trông nhà rất tốt. Chúng có khả năng phát hiện mọi sự rình rập xung quanh và sẽ sủa để cảnh báo bất kỳ tiếng động lạ nào, ngay cả vào ban đêm. Sự hiện diện của một chú ngao Tây Tạng to lớn và uy nghi đã đủ để răn đe kẻ gian, mang lại sự an tâm tuyệt đối cho chủ nhà.
- Biểu tượng của sức mạnh và địa vị: Được mệnh danh là “Chúa tể thảo nguyên” với khả năng sánh ngang với các loài thú dữ hoang dã như sư tử, hổ, báo, ngao Tây Tạng không chỉ được nuôi để trông nhà mà còn thể hiện sức mạnh, uy nghi và địa vị của chủ nhân. Chúng có vẻ ngoài lôi cuốn, mạnh mẽ, thu hút mọi ánh nhìn và tạo ra một ấn tượng đặc biệt. Đối với nhiều người, sở hữu một chú ngao Tây Tạng thuần chủng là một niềm tự hào lớn.
Một chú chó Ngao Tây Tạng trưởng thành đứng oai vệ, biểu tượng của sức mạnh và lý do nên nuôi chó ngao Tây Tạng
- Tình cảm và thân thiện với gia đình: Mặc dù mang vẻ ngoài hung dữ, ngao Tây Tạng lại rất tình cảm, thích quây quần bên chủ và gia đình. Chúng biết thể hiện cảm xúc, thích chơi đùa và thường không hay buồn rầu. Lòng trung thành tuyệt đối và tình yêu thương không điều kiện mà chúng dành cho chủ nhân là điều khiến nhiều người sẵn sàng đối mặt với những thách thức khi nuôi chó ngao Tây Tạng. Chúng là người bạn đồng hành tuyệt vời, mang lại niềm vui và sự ấm áp cho mọi thành viên trong nhà.
- Sự độc đáo và hiếm có: Ngao Tây Tạng là một giống chó quý hiếm, không phải ai cũng có cơ hội sở hữu. Việc nuôi chó ngao Tây Tạng mang đến một trải nghiệm độc đáo, khác biệt so với việc nuôi các giống chó phổ biến khác. Chúng là minh chứng sống cho lịch sử tự nhiên và là một phần của di sản văn hóa Tây Tạng.
Tuy nhiên, việc nuôi chó ngao Tây Tạng cũng đòi hỏi một sự chuẩn bị kỹ lưỡng về không gian sống (rộng rãi, thoáng mát), chế độ dinh dưỡng đặc biệt, và một cam kết về thời gian để huấn luyện và chăm sóc chúng. Sự hiểu biết và tình yêu thương đủ lớn sẽ giúp bạn vượt qua mọi thử thách để có một người bạn tuyệt vời.
Cách Nuôi Dưỡng Chó Ngao Tây Tạng Đúng Cách
Việc nuôi chó ngao Tây Tạng đòi hỏi một chế độ dinh dưỡng khoa học và chăm sóc kỹ lưỡng để đảm bảo chúng phát triển khỏe mạnh và duy trì thể trạng tốt nhất. Vì kích thước lớn và bộ gen cổ xưa, nhu cầu của chúng có phần đặc biệt hơn các giống chó thông thường.
Chế Độ Dinh Dưỡng Cho Ngao Tây Tạng
Dinh dưỡng là yếu tố then chốt trong quá trình phát triển của ngao Tây Tạng. Chế độ ăn cần được điều chỉnh theo từng giai đoạn phát triển:
- Chó con (2-3 tháng tuổi): Cần được cho ăn 4 bữa/ngày. Thức ăn chính bao gồm thức ăn hạt khô dành cho chó con, kết hợp với thịt nạc băm nhỏ (gà, bò, lợn) đã được nấu chín. Đảm bảo thức ăn mềm, dễ tiêu hóa để hệ tiêu hóa non nớt của chúng không bị ảnh hưởng.
- Chó non (3-6 tháng tuổi): Nên ăn 3 bữa/ngày. Tăng cường lượng thức ăn giàu protein và canxi từ thịt (bò, gà, lợn), nội tạng động vật (gan heo, cổ gà), trứng (trứng gà, trứng vịt lộn), và rau củ các loại. Mục tiêu là hỗ trợ phát triển khung xương và chiều cao tối ưu. Thức ăn vẫn nên được nấu chín và cắt nhỏ vừa phải.
- Chó choai (6 tháng – 1 tuổi): Giảm xuống 2 bữa/ngày. Bắt đầu tập cho ngao Tây Tạng ăn đồ tươi sống (nếu bạn muốn áp dụng chế độ BARF) hoặc thức ăn nấu chín nhưng để nguyên khối lớn để kích thích chúng nhai và cắn xé, gia tăng lực cắn và hỗ trợ phát triển hàm răng. Cân đối tỷ lệ giữa thịt, xương (xương sụn mềm), rau củ và tinh bột.
- Chó trưởng thành (trên 1 tuổi): Duy trì 1-2 bữa/ngày. Giảm lượng cơm (tinh bột) và tăng cường bổ sung thịt bò tươi, thịt lợn tươi, xương ống lớn (xương bò, xương heo đã qua xử lý để không bị vỡ vụn sắc nhọn), thức ăn hạt khô cao cấp, trứng vịt lộn, sữa tươi không đường. Đảm bảo sự phát triển về thể trạng và duy trì năng lượng dồi dào cho ngao Tây Tạng.
Chế độ ăn của chó Ngao Tây Tạng, bao gồm thịt và rau củ, rất quan trọng trong quá trình nuôi chó ngao Tây Tạng
Lưu ý quan trọng khi cho ăn:
- Không nên để chúng vận động mạnh ngay sau khi ăn. Cần nghỉ ngơi nhẹ nhàng ít nhất 30 phút để ổn định dạ dày, tiêu hóa bớt thức ăn. Vận động mạnh có thể gây đầy bụng, khó tiêu, thậm chí xoắn ruột ở chó lớn.
- Những thực phẩm nên kiêng:
- Tránh cho ăn quá nhiều tinh bột, chất béo, cá tanh (có thể gây thiếu vitamin B1) và đồ ôi thiu.
- Tuyệt đối không cho ăn các loại thức ăn cay nóng, đồ ăn mặn, socola, hành tây, tỏi, nho, quả bơ và các loại đồ uống có cồn.
- Không cho ăn các loại xương gia cầm như gà, vịt vì xương chúng nhỏ, dễ đâm vào khoang miệng hoặc gây thủng dạ dày.
- Khi còn nhỏ (dưới 6 tháng tuổi), không cho ăn thịt sống vội vàng vì có thể làm hại hệ tiêu hóa, dễ bị các bệnh tiêu chảy và nhiễm ký sinh trùng.
- Cũng không nên cho chó con dưới 6 tháng tuổi ăn xương cứng vì có thể làm hỏng răng sữa.
Chăm Sóc Sức Khỏe Và Vệ Sinh Cho Ngao Tây Tạng
Để nuôi chó ngao Tây Tạng khỏe mạnh, việc chăm sóc vệ sinh và sức khỏe định kỳ là vô cùng cần thiết.
Vận động: Ngao Tây Tạng cần một số hoạt động thể chất đều đặn để giữ dáng, kích thích trí não và duy trì sức khỏe tốt. Vận động hàng ngày giúp chúng chống lại sự buồn chán, vốn có thể dẫn đến hành vi phá hoại như đào bới, cắn xé đồ đạc.
- Cường độ: Luyện tập các bài tập hoặc chạy nhảy phụ thuộc vào mức độ sức khỏe và độ tuổi. Nếu đã trên 1 tuổi, lúc này bản năng hoang dã bộc lộ rõ dần, chúng không chịu ngồi yên mà cần phải chạy nhảy. Nên cho chúng đi dạo và chạy nhảy ít nhất 1-2 tiếng mỗi ngày ở không gian rộng rãi, thoáng đãng.
- An toàn: Luôn chú ý kiểm soát phạm vi hoạt động của chúng và nên đeo rọ mõm khi đưa ra nơi công cộng để đảm bảo an toàn cho mọi người xung quanh và cả chú chó của bạn.
Môi trường sống: Bộ lông dày của ngao Tây Tạng khiến chúng không thích hợp với cuộc sống trong khí hậu nóng ẩm kéo dài.
- Nhiệt độ: Nên bố trí nơi ở thoáng mát, nhiệt độ lý tưởng dưới 33 độ C, tránh nắng nóng liên tục. Nếu thời tiết quá nóng, cần có biện pháp làm mát như quạt, điều hòa hoặc bể bơi nhỏ để chúng giải nhiệt.
- Nước uống: Bổ sung nước uống sạch thường xuyên, luôn đảm bảo có đủ nước trong bát.
Chăm sóc bộ lông: Chó ngao Tây Tạng thường rụng ít lông, nhưng có thể rụng nhiều hơn theo mùa, tùy thuộc vào khí hậu nơi nó sinh sống.
- Chải lông: Chải lông từ một đến ba lần một tuần bằng bàn chải kim loại chuyên dụng để loại bỏ lông xơ rụng, giúp lớp lông tơ bên trong không bị vón cục.
- Cắt tỉa: Vào mùa hè, nên cắt tỉa bớt lông cho ngắn, đặc biệt ở vùng bụng và chân, để tăng độ thông thoáng, giúp chúng không bị nóng và giảm nguy cơ viêm da.
Vệ sinh cơ thể: Vì có bộ lông dày, chúng thường tích tụ bụi bẩn, ve, rận.
- Tắm: Nên tắm định kỳ (tùy thuộc vào mức độ bẩn và hoạt động) từ 1 đến 2 tuần một lần để giữ bộ lông luôn sạch mượt, loại bỏ bọ và nấm vi khuẩn trên da.
- Sấy khô: Sau khi tắm, dùng máy sấy công suất lớn sấy thật khô bộ lông, đặc biệt là lớp lông tơ bên trong, để tránh các bệnh về da do ẩm ướt. Chải lông mượt theo nếp để không bị rối.
- Vệ sinh tai, chân: Dùng bông vệ sinh lỗ tai và kẽ chân móng để loại bỏ chất bẩn và ký sinh trùng.
Chải răng và cắt móng:
- Chải răng: Chải răng cho chó ngao Tây Tạng hàng ngày hoặc ít nhất 3 lần/tuần bằng kem đánh răng chuyên dụng để loại bỏ mảng bám, thức ăn thừa ở kẽ răng và tránh tích tụ vôi răng, vi khuẩn gây hại.
- Cắt móng: Cắt tỉa móng chân một hoặc hai lần một tháng. Nếu bạn có thể nghe thấy tiếng móng quệt trên sàn nhà khi chúng đi lại thì móng đã quá dài. Móng quá dài có thể gây khó chịu khi di chuyển, xước da, xước sàn nhà và đâm thủng các đồ vật.
Lưu ý: Nên thực hiện công việc chăm sóc ngao Tây Tạng thường xuyên từ lúc còn nhỏ để chúng quen dần, khi lớn sẽ không vùng vẫy khó chịu khi bạn chăm sóc chúng. Sự kiên nhẫn và huấn luyện từ sớm sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc chăm sóc định kỳ sau này.
Chó Ngao Tây Tạng với bộ lông dày cần chăm sóc kỹ lưỡng, một phần không thể thiếu khi nuôi chó ngao Tây Tạng
Các Loại Bệnh Thường Gặp Ở Chó Ngao Tây Tạng
Khi nuôi chó ngao Tây Tạng, mặc dù chúng nổi tiếng là giống chó khỏe mạnh và có sức đề kháng tốt, nhưng cũng giống như tất cả các giống chó lớn khác, chúng vẫn có thể mắc phải một số loại bệnh di truyền hoặc liên quan đến kích thước cơ thể mà chủ nuôi cần đặc biệt chú ý.
- Chứng Loạn sản Xương Hông (Canine Hip Dysplasia – CHD): Đây là một tình trạng di truyền phổ biến ở các giống chó lớn. Xương đùi không vừa khít hoàn hảo với ổ khớp háng, dẫn đến sự lỏng lẻo và ma sát bất thường. Theo thời gian, điều này gây ra chứng khập khiễng, đau đớn và cuối cùng là viêm khớp mãn tính. Để phòng tránh, cần chọn mua chó con từ các trại giống uy tín có kiểm tra sức khỏe của bố mẹ. Việc duy trì cân nặng hợp lý và chế độ vận động vừa phải cũng giúp giảm thiểu tác động của bệnh.
- Chứng Loạn sản Khuỷu Tay (Elbow Dysplasia): Tương tự như loạn sản xương hông, đây cũng là một tình trạng di truyền thường gặp ở chó lớn. Nguyên nhân được cho là do tốc độ phát triển khác nhau của ba xương tạo nên khớp khuỷu tay của chó, gây ra tình trạng lỏng lẻo khớp. Điều này có thể dẫn đến đau đớn và què quặt. Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng, bác sĩ thú y có thể đề nghị phẫu thuật, quản lý cân nặng hoặc dùng thuốc để kiểm soát cơn đau.
- Bệnh Thần Kinh Mất Năng Lượng Do Di Truyền Ở Chó (Canine Inherited Demyelinative Neuropathy – CIDN): Đây là một tình trạng di truyền hiếm gặp, đặc trưng ở chó ngao Tây Tạng và thường xuất hiện khi chúng được khoảng sáu tuần tuổi. Tình trạng này ảnh hưởng đến hệ thần kinh, gây ra yếu ở chân phía sau và cuối cùng tiến triển thành liệt hoàn toàn. Hiện tại không có phương pháp điều trị nào. Tuy nhiên, việc lai tạo chọn lọc đã làm giảm đáng kể tỷ lệ mắc bệnh CIDN.
- Các vấn đề về mắt: Một số ngao Tây Tạng có thể bị mắc các bệnh về mắt như entropion (mi mắt cuộn vào trong) hoặc ectropion (mi mắt cuộn ra ngoài), gây kích ứng và nhiễm trùng. Cần kiểm tra mắt định kỳ và tham khảo ý kiến bác sĩ thú y nếu phát hiện dấu hiệu bất thường.
- Bệnh giãn dạ dày xoắn ruột (Bloat – GDV): Đây là tình trạng cấp cứu y tế nghiêm trọng và có thể đe dọa tính mạng, thường gặp ở các giống chó lớn, ngực sâu như ngao Tây Tạng. Dạ dày bị đầy hơi và xoắn lại, cắt đứt lưu thông máu. Nguyên nhân chính xác chưa rõ, nhưng các yếu tố nguy cơ bao gồm ăn quá nhanh, ăn một bữa lớn duy nhất trong ngày, vận động mạnh sau khi ăn. Để phòng ngừa, nên chia thành nhiều bữa nhỏ, tránh vận động mạnh sau ăn và sử dụng bát ăn chậm.
Việc kiểm tra sức khỏe định kỳ tại các phòng khám thú y, tiêm phòng đầy đủ và tẩy giun đúng lịch là cực kỳ quan trọng để phát hiện sớm và điều trị kịp thời các vấn đề sức khỏe, đảm bảo chú chó ngao Tây Tạng của bạn luôn trong tình trạng tốt nhất.
Lưu Ý Quan Trọng Khi Mua Chó Ngao Tây Tạng
Quyết định mua và nuôi chó ngao Tây Tạng là một khoản đầu tư lớn cả về tài chính và thời gian. Do đó, việc lựa chọn một chú chó con khỏe mạnh, thuần chủng từ nguồn uy tín là vô cùng quan trọng.
- Tìm kiếm trại giống hoặc người bán uy tín: Nếu bạn mua một chú chó ngao con, hãy tìm kiếm các trại giống có danh tiếng tốt hoặc người bán hàng uy tín lâu năm. Một nhà lai tạo có trách nhiệm sẽ cung cấp đầy đủ những thông tin rõ ràng về sức khỏe, nguồn gốc của cả bố và mẹ của chó con. Họ cũng sẽ sẵn lòng trả lời mọi câu hỏi của bạn và cho phép bạn thăm cơ sở nuôi dưỡng.
- Yêu cầu giấy chứng nhận sức khỏe và gia phả:
- Giấy chứng nhận sức khỏe: Chứng minh rằng chó đã được kiểm tra và hoàn toàn không có các bệnh di truyền phổ biến như loạn sản xương hông, loạn sản khuỷu tay và các vấn đề về tuyến giáp. Đối với chó ngao Tây Tạng, cần đặc biệt lưu ý các giấy chứng nhận chỉnh hình (Orthopedic Foundation for Animals – OFA) cho hông và khuỷu tay.
- Lưu ý tuổi: Vì một số vấn đề về sức khỏe không xuất hiện cho đến khi chó trưởng thành hoàn toàn, nên chó dưới hai tuổi thường không được cấp giấy chứng nhận sức khỏe đầy đủ cho các bệnh di truyền. Hãy hỏi về tiền sử bệnh của bố mẹ và các thế hệ trước.
- Giấy tờ nhập khẩu và gia phả: Đặc biệt đối với những chú chó nhập khẩu từ châu Âu hoặc chính gốc Tây Tạng, cần có giấy tờ nhập khẩu hợp pháp, giấy chứng nhận thuần chủng từ các hiệp hội chó giống quốc tế (ví dụ: FCI) và gia phả rõ ràng của bố mẹ.
- Quan sát chó con và môi trường sống:
- Sức khỏe tổng thể: Quan sát chó con: mắt sáng, mũi ẩm, không có dịch chảy ra từ mắt hay mũi, lông mượt mà không có dấu hiệu bọ chét hay ghẻ. Chó con nên năng động, tò mò và chơi đùa vui vẻ.
- Tính cách: Hãy dành thời gian tương tác với chó con để đánh giá tính cách ban đầu của chúng. Một chú chó con quá nhút nhát hoặc quá hung hăng có thể là dấu hiệu của các vấn đề về hành vi sau này.
- Môi trường nuôi: Đảm bảo khu vực nuôi chó con sạch sẽ, thoáng mát và đủ rộng rãi.
- Tham khảo trước về giống chó: Trước khi mua, bạn hãy tham khảo kỹ lưỡng về tính cách của chúng, cách huấn luyện, chế độ ăn uống, và các yêu cầu chăm sóc đặc biệt. Việc này giúp bạn chuẩn bị tâm lý và kiến thức để trở thành một chủ nuôi có trách nhiệm.
- Không mua chó qua mạng xã hội không rõ nguồn gốc: Tránh mua chó từ những quảng cáo không rõ ràng, không có thông tin chi tiết về người bán hoặc không cung cấp giấy tờ chứng minh nguồn gốc và sức khỏe. Rủi ro mua phải chó bệnh, chó lai hoặc chó có vấn đề về di truyền là rất cao.
Huấn Luyện Chó Ngao Tây Tạng Hiệu Quả
Huấn luyện là một phần không thể thiếu và cực kỳ quan trọng trong việc nuôi chó ngao Tây Tạng, đặc biệt là khi chúng sở hữu bản năng bảo vệ mạnh mẽ và tính cách độc lập. Việc bắt đầu huấn luyện sớm và kiên trì sẽ giúp bạn có một người bạn đồng hành tuyệt vời và một người bảo vệ đáng tin cậy.
- Thời điểm bắt đầu: Bạn nên mua chó ngao Tây Tạng về từ lúc còn nhỏ, khoảng 2 đến 3 tháng tuổi. Đây là giai đoạn vàng để bắt đầu quá trình huấn luyện và xã hội hóa, giúp chúng dễ dàng tiếp thu các bài học và hình thành thói quen tốt. Nếu mua chó lớn, việc huấn luyện sẽ khó khăn hơn rất nhiều do bản tính ương bướng và sự trung thành tuyệt đối với chủ cũ.
- Phương pháp huấn luyện:
- Kiên nhẫn và nhất quán: Ngao Tây Tạng rất thông minh và học hỏi nhanh chóng, nhưng bản tính độc lập và bướng bỉnh của chúng đòi hỏi sự kiên nhẫn tuyệt đối và nhất quán trong mọi mệnh lệnh. Bạn phải là người chủ vững vàng, thể hiện quyền uy một cách nhẹ nhàng nhưng dứt khoát.
- Khen thưởng tích cực: Luôn sử dụng phương pháp khen thưởng tích cực (ví dụ: thức ăn thưởng, lời khen ngợi, vuốt ve) khi chó làm tốt nhiệm vụ. Điều này sẽ củng cố hành vi mong muốn và tạo động lực cho chúng học hỏi. Tránh các hình thức phạt nặng nề vì có thể làm tổn hại đến mối quan hệ giữa bạn và chó.
- Xã hội hóa sớm: Đây là yếu tố then chốt để ngao Tây Tạng phát triển thành một chú chó điềm tĩnh và tự tin. Hãy cho chó con tiếp xúc với nhiều người, chó khác, các loài động vật khác và các môi trường, âm thanh khác nhau từ sớm. Điều này giúp chúng học cách phản ứng một cách phù hợp với các tình huống mới và giảm bớt tính hung hăng với người lạ khi trưởng thành.
- Các bài huấn luyện cơ bản:
- Nghe lời: Dạy các lệnh cơ bản như “Ngồi”, “Nằm”, “Đứng yên”, “Đến đây”, “Không”. Những lệnh này rất quan trọng để kiểm soát chú chó của bạn.
- Đi bộ bằng dây xích: Huấn luyện chúng đi bộ bên cạnh bạn một cách điềm tĩnh, không kéo dây xích, đặc biệt quan trọng với một giống chó to lớn như ngao Tây Tạng.
- Nhả đồ vật: Dạy chúng nhả các vật trong miệng khi được yêu cầu, đề phòng trường hợp chúng nhặt phải vật nguy hiểm.
- Kiểm soát tiếng sủa: Huấn luyện chúng chỉ sủa khi cần thiết, không sủa liên tục khi có tiếng động nhỏ.
- Không gian hoạt động và tinh thần: Thường xuyên chơi đùa cùng chúng mỗi ngày hoặc tạo không gian riêng đủ rộng để chúng hoạt động. Sự buồn chán có thể khiến chúng phá phách đồ đạc. Các trò chơi vận động và đồ chơi giải đố giúp kích thích trí não của ngao Tây Tạng.
- Tìm sự hỗ trợ chuyên nghiệp: Nếu bạn gặp khó khăn trong quá trình huấn luyện, đừng ngần ngại tìm đến các huấn luyện viên chó chuyên nghiệp hoặc các lớp huấn luyện chó. Họ có kinh nghiệm và kỹ thuật để giúp bạn giải quyết các vấn đề hành vi cụ thể.
Giá Chó Ngao Tây Tạng Bao Nhiêu Tiền?
Giá chó ngao Tây Tạng là một trong những yếu tố khiến nhiều người phải cân nhắc kỹ lưỡng khi muốn nuôi chó ngao Tây Tạng, bởi đây là một giống chó quý hiếm và đắt đỏ. Mức giá có thể dao động rất lớn tùy thuộc vào nhiều yếu tố như nguồn gốc, độ thuần chủng, gia phả, tuổi tác, giới tính và ngoại hình.
- Tại Việt Nam:
- Chó con (2-3 tháng tuổi) sinh tại Việt Nam: Thường có giá từ 20 đến 30 triệu đồng. Đây là thời điểm hợp lý để mua về huấn luyện từ sớm. Tuy nhiên, cần kiểm tra kỹ nguồn gốc và sức khỏe của chó bố mẹ.
- Chó trưởng thành (trên 2 tuổi) sinh tại Việt Nam: Có giá cao hơn, dao động từ 30 đến 50 triệu đồng. Chó lớn thường đã được huấn luyện cơ bản và có thể đã có kinh nghiệm sinh sản.
- Chó nhập khẩu từ châu Âu (Ý, Anh, Pháp) hay châu Mỹ: Có chất lượng con giống tốt, độ thuần chủng cao, đầy đủ giấy tờ nhập khẩu, giấy chứng nhận sức khỏe và gia phả rõ ràng của đời bố mẹ. Giá cho một chú chó nhập khẩu từ các thị trường này thường vào khoảng 8.000 – 12.000 USD (tương đương khoảng 190 triệu – 280 triệu đồng hoặc hơn). Những chú chó này thường có gen tốt, ít bệnh tật và ngoại hình chuẩn mực theo tiêu chuẩn quốc tế.
- Chó nhập khẩu chính gốc từ Tây Tạng hoặc Trung Quốc (thuần chủng, hiếm): Đây là những chú chó có giá đắt nhất, có thể lên tới hàng trăm triệu đồng, thậm chí hàng tỷ đồng một con. Những cá thể này thường là những dòng máu cực kỳ thuần chủng, có vẻ đẹp đặc biệt và là mục tiêu của những người muốn sở hữu ngao Tây Tạng độc nhất vô nhị. Giá cao còn phản ánh chi phí vận chuyển, các thủ tục kiểm dịch và độ khan hiếm của chúng.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá:
- Độ thuần chủng và gia phả: Chó có gia phả rõ ràng, bố mẹ có giải thưởng, nguồn gốc thuần chủng sẽ có giá cao hơn.
- Ngoại hình: Một chú chó có ngoại hình đẹp, cân đối, bộ lông chuẩn màu và bờm sư tử ấn tượng sẽ có giá trị cao hơn.
- Giới tính: Chó cái có thể có giá cao hơn một chút nếu có tiềm năng sinh sản tốt.
- Sức khỏe: Chó có giấy tờ chứng nhận sức khỏe đầy đủ, không mắc các bệnh di truyền sẽ có giá cao hơn và đảm bảo hơn cho người nuôi.
- Người bán: Trại giống uy tín, có kinh nghiệm và dịch vụ hậu mãi tốt thường có giá cao hơn nhưng đổi lại là sự an tâm về chất lượng.
Việc đầu tư vào một chú chó ngao Tây Tạng không chỉ là mua một con vật cưng, mà còn là sở hữu một biểu tượng, một người bạn và một thành viên đặc biệt trong gia đình. Do đó, việc nghiên cứu kỹ lưỡng và chuẩn bị tài chính là bước không thể bỏ qua trước khi quyết định nuôi chó ngao Tây Tạng.
Chó ngao Tây Tạng là một giống chó đặc biệt, đòi hỏi sự cam kết và hiểu biết sâu sắc từ phía chủ nuôi. Với vẻ ngoài uy nghi, lòng trung thành tuyệt đối và bản năng bảo vệ mạnh mẽ, chúng có thể trở thành người bạn đồng hành và người giám hộ tuyệt vời cho gia đình bạn. Tuy nhiên, việc nuôi chó ngao Tây Tạng cũng đi kèm với những thách thức về chế độ dinh dưỡng, chăm sóc sức khỏe, huấn luyện và chi phí. Hy vọng với những thông tin chi tiết và toàn diện trong bài viết này, bạn đã có cái nhìn rõ ràng hơn và sẵn sàng cho hành trình đầy ý nghĩa này, đảm bảo chú chó của bạn luôn khỏe mạnh và hạnh phúc.