Chó Pug, với vẻ ngoài đáng yêu, khuôn mặt nhăn và tính cách thân thiện, đã trở thành một trong những giống chó được yêu thích nhất trên toàn thế giới. Tuy nhiên, việc cách chăm sóc chó Pug đúng cách đòi hỏi sự hiểu biết về những đặc điểm riêng của giống chó này, từ thể chất đến tính khí. Từ khi còn là một chú Pug con mới chào đời cho đến khi trưởng thành, mỗi giai đoạn phát triển đều có những yêu cầu chăm sóc đặc biệt để đảm bảo chúng luôn khỏe mạnh và hạnh phúc. Bài viết này của Mochi Cat sẽ cung cấp một hướng dẫn toàn diện, chi tiết về mọi khía cạnh trong việc nuôi dưỡng và chăm sóc chó Pug, giúp bạn trở thành một người bạn đồng hành tuyệt vời cho người bạn bốn chân của mình.
Tưng Bừng Khai Trương
Giảm 50% Các Sản Phẩm Cho Chó Mèo Tại Đây
Giai Đoạn Chó Pug Con (0-8 Tuần Tuổi): Nền Tảng Sức Khỏe Ban Đầu
Giai đoạn đầu đời là cực kỳ quan trọng đối với sự phát triển của chó Pug con. Trong những tuần đầu tiên, chúng hoàn toàn phụ thuộc vào chó mẹ và sự hỗ trợ từ chủ nuôi.
Chăm sóc Pug con mới sinh (0-7 ngày tuổi): Những điều cần lưu ý
Khi những chú Pug con vừa “lọt lòng”, bản năng tự nhiên của chó mẹ sẽ đóng vai trò chính. Chó mẹ sẽ tự sinh con, tự cắn rốn, liếm láp và cho con bú mớm. Do đó, trong những ngày đầu tiên, sự can thiệp của con người nên được hạn chế tối đa để không làm ảnh hưởng đến quá trình tự nhiên này.
Bạn cần lưu ý một số vấn đề quan trọng khi chăm sóc Pug con mới đẻ trong giai đoạn này:
- Tránh tác động quá nhiều: Không nên tự ý tác động mạnh đến chó Pug con. Chó mẹ thường khá “dữ dằn” để bảo vệ đàn con của mình. Nếu muốn vuốt ve hoặc chăm sóc, hãy làm hết sức nhẹ nhàng, thận trọng và chỉ thực hiện các động tác vuốt ve khi chó mẹ cảm thấy an toàn.
- Để dây rốn khô tự nhiên: Tuyệt đối không tự ý cắt dây rốn cho những chú Pug con. Đây là nơi chứa các mạch máu co ngót và việc cắt không đúng cách có thể gây xuất huyết cực kỳ nguy hiểm. Cách tốt nhất là để dây rốn của chúng khô tự nhiên, sau đó chúng sẽ tự co ngót lại rồi rụng đi.
- Vệ sinh ổ đẻ sạch sẽ: Không nhất thiết phải sử dụng thuốc chống nhiễm trùng vào dây rốn. Thay vào đó, chúng ta chỉ cần vệ sinh ổ đẻ thật tốt trước khi chó Pug mẹ sinh là hoàn toàn có thể yên tâm chó Pug con sẽ không bị nhiễm trùng. Từ ngày thứ 3 sau sinh, hãy thường xuyên vệ sinh và thay tấm lót ổ để đảm bảo những chú chó Pug không bị mắc bệnh hay nhiễm trùng. Tuy nhiên, bạn cũng cần chú ý chỉ thực hiện việc này khi chó mẹ ra ngoài hoặc đi vệ sinh để tránh làm xáo trộn không gian của chúng.
- Hạn chế di chuyển: Hạn chế việc di chuyển chó con trong khoảng 5 ngày sau sinh để chó mẹ cảm thấy an toàn và yên tâm chăm sóc con.
- Kiểm tra thân nhiệt: Hãy thường xuyên sờ nhẹ vào bụng của chó con để kiểm tra thân nhiệt cho các bé. Nếu chó con nằm im không nhúc nhích, cựa quậy quá mức thì bạn hoàn toàn có thể yên tâm.
Chó Pug mẹ đang chăm sóc đàn Pug con mới đẻ, hình ảnh minh họa cách chăm sóc chó Pug con
Đảm bảo môi trường sống lý tưởng cho Pug con
Sau khi sinh, những chú Pug con phải chịu sự thay đổi từ môi trường trong bụng mẹ ra bên ngoài, do đó bạn cần đặc biệt chú ý đến môi trường sống của chúng.
- Giữ thân nhiệt Pug ổn định: Khi mới sinh, chó Pug con có thân nhiệt tương đối thấp, dao động khoảng 34.5 đến 36 độ C trong 1 đến 2 tuần đầu. Đây cũng là khoảng thời gian mà các bé thường dễ chết yểu do không kịp thích nghi với môi trường bên ngoài, với tỷ lệ có thể lên tới 50%. Ở nhiệt độ bình thường, chó Pug mẹ sẽ bao bọc chó Pug con mới đẻ để giữ ấm. Tuy nhiên, nếu thời tiết quá lạnh và nhiệt độ xuống quá thấp, chúng ta cần tác động bằng cách bổ sung lò sưởi hoặc đèn sưởi để giữ thân nhiệt các bé ổn định. Nhiệt độ lý tưởng cho ổ chó con trong tuần đầu là khoảng 30-32°C, sau đó giảm dần xuống 26-28°C vào tuần thứ hai.
- Giữ cho môi trường sạch sẽ: Cần đặc biệt chú ý môi trường sống của chó Pug con trong khoảng thời gian đầu vì lúc này sức đề kháng của các bé khá yếu. Vì vậy, ổ cần phải thật sạch sẽ, định kỳ hàng tuần hãy vệ sinh và thay lót ổ. Cần làm sạch ngay nếu Pug đi vệ sinh hoặc chó mẹ làm rơi vãi thức ăn trong ổ. Để tránh chó con hoảng sợ hay lây nhiễm các bệnh do virus, cần cách ly ổ nằm của Pug con với người lạ hoặc vật nuôi khác.
Chú chó Pug con nhỏ đang ngủ yên bình, minh họa tầm quan trọng của việc giữ nhiệt độ ổn định khi chăm sóc Pug
Chế độ dinh dưỡng quan trọng trong những tuần đầu
Dinh dưỡng là yếu tố then chốt quyết định sự sống còn và phát triển của Pug con.
- Nguồn sữa mẹ: Trong sữa mẹ có chứa rất nhiều kháng thể để giúp cho Pug con chống đỡ được các loại bệnh tật, do đó bạn cần cho chó Pug con bú sữa mẹ ngay. Sữa non, được tiết ra trong 24-48 giờ đầu sau sinh, đặc biệt quan trọng vì nó chứa một lượng lớn kháng thể bảo vệ. Trường hợp chó Pug mẹ quá vụng về không biết cách cho Pug con bú thì bạn có thể giúp đỡ các bé bằng cách đặt chúng vào núm vú của mẹ. Hãy ưu tiên cho Pug con sinh sau cùng hoặc yếu nhất được bú sữa mẹ trước vì đó là bé có sức khỏe yếu nhất trong đàn. Trong khoảng thời gian sau thì chó Pug vẫn cần được tiếp tục bú sữa mẹ với khoảng thời gian từ 3 tới 4 tuần.
- Bổ sung sữa ngoài: Trong 3-4 tuần đầu sau sinh, chó Pug con chỉ cần bú mỗi sữa mẹ là đủ và chúng ta chỉ cần tập trung dinh dưỡng cho Pug mẹ. Tuy nhiên, nếu như Pug mẹ sinh quá nhiều con trong một lứa hoặc sữa mẹ không đủ, thì khả năng các bạn Pug con sẽ bị thiếu sữa. Vì thế, bạn cần bổ sung thêm sữa ngoài chuyên dụng dành cho chó con, không dùng sữa bò hoặc sữa tươi của người. Hãy dùng sữa ấm và tập cho Pug con tự liếm từ bát hoặc dùng bình sữa có núm vú phù hợp. Tần suất cho ăn có thể là 2-3 giờ một lần trong những ngày đầu.
- Giai đoạn tập ăn dặm: Khi Pug con được khoảng 3-4 tuần tuổi, chúng bắt đầu có thể tập ăn dặm. Bạn có thể bắt đầu bằng cháo sữa ấm nấu loãng, hoặc thức ăn hạt dành cho chó con được ngâm mềm với sữa chuyên dụng hoặc nước ấm. Dần dần tăng độ đặc của thức ăn và giảm số lượng sữa. Mục tiêu là để dạ dày của chúng làm quen với thức ăn rắn và cung cấp thêm năng lượng cho sự phát triển nhanh chóng. Hãy cho Pug con ăn tới khi các bé được 120 ngày tuổi để đảm bảo sự phát triển toàn diện.
Một chó Pug con đang bú sữa hoặc ngậm núm vú, nhấn mạnh vai trò của sữa mẹ trong cách chăm sóc chó Pug con
Chăm Sóc Chó Pug Non (2-6 Tháng Tuổi): Giai Đoạn Phát Triển Nhanh
Sau giai đoạn bú mẹ hoàn toàn, Pug con bước vào thời kỳ phát triển nhanh chóng về thể chất và hình thành tính cách. Việc chăm sóc trong giai đoạn này cần đặc biệt chú trọng đến dinh dưỡng, huấn luyện và phòng bệnh.
Dinh dưỡng phù hợp cho Pug non
- Chuyển đổi thức ăn: Từ 2 tháng tuổi trở đi, Pug con có thể hoàn toàn chuyển sang ăn thức ăn hạt dành riêng cho chó con (puppy food) hoặc thức ăn ướt. Hãy lựa chọn các loại thức ăn chất lượng cao, có đầy đủ dinh dưỡng, được các bác sĩ thú y khuyến nghị. Quá trình chuyển đổi nên diễn ra từ từ trong khoảng 7-10 ngày để tránh gây rối loạn tiêu hóa. Bắt đầu bằng cách trộn một lượng nhỏ thức ăn mới vào thức ăn cũ và tăng dần tỷ lệ thức ăn mới mỗi ngày.
- Số bữa ăn và lượng thức ăn: Trong giai đoạn này, Pug con cần được ăn 3-4 bữa mỗi ngày. Lượng thức ăn sẽ phụ thuộc vào cân nặng, mức độ hoạt động và loại thức ăn cụ thể. Luôn tham khảo hướng dẫn trên bao bì sản phẩm hoặc tư vấn từ bác sĩ thú y. Chia nhỏ bữa ăn giúp hệ tiêu hóa của Pug con dễ hấp thụ hơn và duy trì năng lượng ổn định.
- Bổ sung canxi, vitamin (nếu cần): Với Pug con, việc bổ sung canxi và vitamin nên được thực hiện dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ thú y. Thức ăn hạt chất lượng cao thường đã cung cấp đủ dưỡng chất. Bổ sung quá liều có thể gây hại cho sự phát triển xương.
- Nước uống sạch: Luôn đảm bảo Pug con có đủ nước sạch để uống. Nước là yếu tố thiết yếu cho mọi chức năng cơ thể.
Chủ nhân đang cho chó Pug con bú sữa bình, hình ảnh về việc bổ sung dinh dưỡng đúng cách khi chăm sóc chó Pug
Huấn luyện và xã hội hóa sớm
Giai đoạn Pug non là thời điểm lý tưởng để huấn luyện và xã hội hóa chúng, giúp hình thành một chú chó Pug ngoan ngoãn và thân thiện.
- Huấn luyện đi vệ sinh đúng chỗ: Bắt đầu dạy Pug con đi vệ sinh ở khu vực đã định sẵn (khay vệ sinh hoặc ngoài trời) ngay từ khi về nhà. Khen thưởng khi chúng làm đúng và kiên nhẫn khi chúng mắc lỗi.
- Huấn luyện các lệnh cơ bản: Dạy các lệnh cơ bản như “ngồi”, “nằm”, “đứng yên” bằng phương pháp huấn luyện tích cực (sử dụng thưởng và lời khen). Pug là giống chó thông minh nhưng đôi khi bướng bỉnh, nên cần sự kiên nhẫn và nhất quán.
- Xã hội hóa: Cho Pug con tiếp xúc dần với nhiều người, vật nuôi khác và các môi trường khác nhau một cách tích cực. Điều này giúp chúng tự tin hơn, ít sợ hãi hoặc hung dữ khi trưởng thành. Đảm bảo các tương tác này đều an toàn và vui vẻ.
Chăm sóc sức khỏe và phòng bệnh
Phòng bệnh hơn chữa bệnh là nguyên tắc vàng trong việc cách chăm sóc chó Pug non.
- Lịch tiêm phòng và tẩy giun: Tuân thủ nghiêm ngặt lịch tiêm phòng các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Care, Parvo, Viêm gan truyền nhiễm, Ho cũi chó, và dại. Tẩy giun định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y, thường là mỗi 2 tuần cho đến 3 tháng tuổi, sau đó mỗi tháng một lần cho đến 6 tháng tuổi.
- Nhận biết dấu hiệu bệnh thường gặp: Chủ động quan sát các dấu hiệu bất thường như biếng ăn, nôn mửa, tiêu chảy, ho, sốt, chảy nước mắt/mũi, hoặc thay đổi hành vi. Nếu nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào, hãy đưa Pug con đến bác sĩ thú y ngay lập tức. Pug con có sức đề kháng yếu và bệnh có thể diễn biến rất nhanh.
Chăm Sóc Chó Pug Trưởng Thành (Từ 6 Tháng Tuổi Trở Lên): Duy Trì Sức Khỏe
Khi Pug đạt đến giai đoạn trưởng thành, việc chăm sóc tập trung vào việc duy trì sức khỏe, kiểm soát cân nặng và phòng ngừa các bệnh lý liên quan đến giống chó này.
Chế độ ăn uống cân bằng cho Pug trưởng thành
- Kiểm soát cân nặng: Pug là giống chó dễ bị béo phì do bản tính lười vận động và thói quen ăn uống không kiểm soát. Béo phì có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh tim mạch, tiểu đường, và các vấn đề về hô hấp, khớp. Do đó, kiểm soát cân nặng là ưu tiên hàng đầu trong việc cách chăm sóc chó Pug trưởng thành.
- Lựa chọn thức ăn hạt chất lượng cao: Sử dụng thức ăn hạt dành riêng cho chó Pug trưởng thành hoặc chó nhỏ để đảm bảo cung cấp đủ dinh dưỡng mà không gây thừa calo. Ưu tiên các loại thức ăn có thành phần tự nhiên, ít chất độn và chất bảo quản.
- Tránh thức ăn thừa của người: Tuyệt đối không cho Pug ăn thức ăn của người, đặc biệt là các loại thực phẩm nhiều dầu mỡ, đường, muối, hoặc các loại thức ăn độc hại như sô cô la, hành, tỏi, nho, bơ.
- Số bữa ăn: Pug trưởng thành thường chỉ cần ăn 2 bữa mỗi ngày. Chia khẩu phần ăn thành hai lần sáng và tối. Luôn tuân thủ liều lượng khuyến nghị của nhà sản xuất hoặc bác sĩ thú y.
Vận động và giải trí phù hợp
Pug không phải là giống chó ưa vận động cường độ cao, nhưng việc tập thể dục đều đặn là cần thiết để duy trì vóc dáng và tinh thần khỏe mạnh.
- Vận động nhẹ nhàng: Đi dạo nhẹ nhàng 15-20 phút mỗi ngày, 1-2 lần, là đủ cho Pug. Chúng thích chơi đùa trong nhà với đồ chơi hoặc các thành viên trong gia đình.
- Tránh vận động quá sức trong thời tiết nóng: Do cấu trúc mũi ngắn (brachycephalic), Pug rất dễ bị sốc nhiệt và khó thở khi vận động quá sức, đặc biệt trong thời tiết nóng hoặc ẩm ướt. Nên dắt chúng đi dạo vào sáng sớm hoặc chiều tối khi trời mát mẻ. Luôn mang theo nước và quan sát kỹ các dấu hiệu khó thở.
- Kích thích tinh thần: Cung cấp đồ chơi phù hợp và dành thời gian chơi đùa cùng Pug để kích thích tinh thần và tránh buồn chán.
Vệ sinh cá nhân và ngoại hình
Vệ sinh là một phần quan trọng của cách chăm sóc chó Pug giúp ngăn ngừa các vấn đề về da và sức khỏe.
- Tắm rửa đúng cách: Tắm cho Pug khoảng 2-3 tuần một lần hoặc khi chúng bị bẩn. Sử dụng dầu gội chuyên dụng cho chó, không dùng sản phẩm của người. Đảm bảo làm khô hoàn toàn các nếp nhăn và vùng da kẽ.
- Chăm sóc nếp nhăn trên mặt: Nếp nhăn đặc trưng của Pug là nơi dễ tích tụ bụi bẩn, ẩm ướt và vi khuẩn, dẫn đến viêm da. Hàng ngày, dùng bông gòn hoặc khăn ẩm mềm lau sạch các nếp nhăn, sau đó dùng khăn khô hoặc bông gòn khô làm khô hoàn toàn. Có thể sử dụng một ít bột phấn rôm em bé hoặc kem dưỡng đặc biệt cho nếp nhăn chó nếu cần, dưới sự chỉ dẫn của bác sĩ thú y.
- Vệ sinh tai, mắt, răng miệng:
- Tai: Kiểm tra tai Pug hàng tuần và làm sạch bằng dung dịch vệ sinh tai chuyên dụng cho chó. Tai Pug dễ bị nhiễm trùng do cấu trúc tai cụp.
- Mắt: Mắt Pug dễ bị khô hoặc viêm do lồi. Lau sạch ghèn mắt hàng ngày bằng khăn ẩm mềm.
- Răng miệng: Đánh răng cho Pug ít nhất 2-3 lần mỗi tuần bằng kem đánh răng chuyên dụng cho chó để ngăn ngừa mảng bám và bệnh về nướu. Ngoài ra, có thể cho chúng gặm xương gặm chuyên dụng để làm sạch răng.
- Cắt móng: Cắt móng cho Pug 2-4 tuần một lần hoặc khi móng bắt đầu dài. Cẩn thận không cắt vào phần tĩnh mạch để tránh chảy máu.
Chăm sóc sức khỏe định kỳ và phòng ngừa bệnh
Kiểm tra sức khỏe định kỳ là cách tốt nhất để phát hiện sớm và điều trị các vấn đề sức khỏe của Pug.
- Kiểm tra sức khỏe định kỳ tại thú y: Đưa Pug đến bác sĩ thú y kiểm tra sức khỏe tổng quát ít nhất mỗi năm một lần. Điều này bao gồm kiểm tra răng miệng, tim phổi, da lông và các xét nghiệm cần thiết.
- Các bệnh thường gặp ở Pug: Pug dễ mắc một số bệnh đặc trưng của giống.
- Hô hấp: Hội chứng hô hấp brachycephalic (mõm ngắn) gây khó thở.
- Mắt: Khô mắt, loét giác mạc, lồi mắt.
- Da: Viêm da ở nếp nhăn.
- Khớp: Loạn sản xương hông, trật khớp gối.
- Béo phì: Dẫn đến các vấn đề tim mạch, tiểu đường.
- Phòng chống ve rận, giun sán: Sử dụng các sản phẩm phòng ve rận, bọ chét và tẩy giun định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ thú y.
Đàn chó Pug con mới sinh nằm an toàn trong ổ, thể hiện sự cần thiết của môi trường sạch sẽ khi chăm sóc chó Pug
Các Vấn Đề Đặc Thù Của Giống Chó Pug Cần Quan Tâm
Hiểu rõ các vấn đề sức khỏe đặc trưng của giống Pug giúp chủ nuôi chủ động phòng ngừa và xử lý kịp thời.
Hệ hô hấp Brachycephalic (mõm ngắn)
Pug thuộc nhóm chó brachycephalic (mõm ngắn), nghĩa là chúng có cấu trúc xương sọ đặc biệt với mũi và đường hô hấp ngắn hơn so với các giống chó khác. Điều này khiến chúng dễ gặp các vấn đề về hô hấp.
- Dấu hiệu khó thở: Pug có thể thở khò khè, thở hổn hển quá mức, ngáy to khi ngủ, hoặc có biểu hiện khó chịu khi vận động. Trong trường hợp nghiêm trọng, chúng có thể có lưỡi xanh xao hoặc ngất xỉu.
- Cách xử lý và phòng tránh:
- Tránh để Pug vận động quá sức, đặc biệt trong môi trường nóng ẩm.
- Luôn đảm bảo Pug có đủ nước mát.
- Sử dụng dây dắt ngực thay vì vòng cổ để tránh áp lực lên đường hô hấp.
- Tham khảo ý kiến bác sĩ thú y về các giải pháp phẫu thuật nếu vấn đề hô hấp quá nghiêm trọng.
Bệnh về mắt
Mắt lồi đặc trưng của Pug khiến chúng dễ bị tổn thương và mắc các bệnh về mắt.
- Các bệnh thường gặp: Lồi mắt, khô mắt (do mí mắt không thể che phủ hoàn toàn nhãn cầu), loét giác mạc (do va chạm hoặc khô mắt), và các vấn đề về lông mi mọc ngược.
- Vệ sinh và chăm sóc:
- Vệ sinh mắt hàng ngày bằng khăn ẩm mềm hoặc dung dịch rửa mắt chuyên dụng.
- Tránh để bụi bẩn, lông hoặc hóa chất dính vào mắt.
- Nếu Pug có dấu hiệu dụi mắt, chảy nước mắt nhiều, hoặc mắt đỏ, hãy đưa chúng đi khám bác sĩ thú y ngay.
Bệnh về da và nếp nhăn
Nếp nhăn sâu trên mặt và cơ thể của Pug là nơi lý tưởng cho vi khuẩn và nấm phát triển nếu không được vệ sinh đúng cách.
- Nguyên nhân: Ẩm ướt, thức ăn thừa, bụi bẩn tích tụ trong các nếp nhăn tạo điều kiện cho viêm da (intertrigo).
- Phòng ngừa và điều trị:
- Vệ sinh và làm khô các nếp nhăn hàng ngày như đã hướng dẫn ở trên.
- Nếu có dấu hiệu viêm da (đỏ, ngứa, có mùi hôi, rụng lông), cần đưa Pug đến bác sĩ thú y để được chẩn đoán và điều trị bằng thuốc bôi hoặc thuốc uống phù hợp.
Các vấn đề về xương khớp
Pug có xu hướng mắc một số bệnh về xương khớp, đặc biệt là khi chúng già đi hoặc bị béo phì.
- Các bệnh thường gặp: Loạn sản xương hông (hip dysplasia), trật khớp gối (luxating patella).
- Phòng ngừa và hỗ trợ:
- Duy trì cân nặng lý tưởng để giảm áp lực lên khớp.
- Cung cấp chế độ dinh dưỡng cân bằng.
- Bác sĩ thú y có thể đề xuất bổ sung glucosamine và chondroitin để hỗ trợ sức khỏe khớp.
- Tránh các hoạt động nhảy cao hoặc chạy nhanh gây tác động mạnh đến khớp.
Việc cách chăm sóc chó Pug đòi hỏi sự kiên nhẫn, tình yêu thương và kiến thức chuyên môn. Từ việc đảm bảo môi trường sống sạch sẽ, chế độ dinh dưỡng khoa học, lịch tiêm phòng đầy đủ, đến việc hiểu rõ các đặc điểm sức khỏe riêng của giống Pug, mỗi yếu tố đều đóng góp vào một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc cho người bạn bốn chân của bạn. Hy vọng những chia sẻ chi tiết từ Mochi Cat sẽ giúp bạn tự tin hơn trong hành trình chăm sóc Pug yêu quý. Hãy nhớ rằng, một chú Pug được chăm sóc tốt không chỉ khỏe mạnh về thể chất mà còn vui vẻ, thân thiện và gắn bó với gia đình.