Mèo Anh lông ngắn mắt hai màu: Sự thật thú vị

Giống mèo Anh lông ngắn mắt hai màu luôn thu hút sự chú ý bởi vẻ ngoài độc đáo và bí ẩn. Đặc điểm đôi mắt kỳ ảo này có phổ biến ở mèo Anh lông ngắn không và nguyên nhân là gì? Bài viết này sẽ giúp bạn giải mã hiện tượng mắt hai màu ở giống mèo Anh lông ngắn, từ góc độ di truyền học đến những ảnh hưởng tiềm ẩn. Chúng tôi cung cấp thông tin chi tiết về cơ chế hình thành, các yếu tố liên quan, và những điều cần biết để hiểu và yêu quý hơn những “hoàng thượng” có đôi mắt đặc biệt này.

Giống mèo Anh lông ngắn: Tổng quan về loài và đặc điểm màu mắt

Mèo Anh lông ngắn (British Shorthair) là một trong những giống mèo cổ xưa nhất của Vương quốc Anh, nổi tiếng với vóc dáng chắc nịch, bộ lông dày đặc như nhung và khuôn mặt tròn đáng yêu. Chúng có tính cách trầm tĩnh, hiền lành, ít khi gây gổ và rất tình cảm với chủ. Sự phổ biến của mèo Anh lông ngắn ngày càng tăng trên toàn thế giới nhờ vẻ ngoài đáng yêu và tính cách dễ chịu.

Màu mắt của mèo Anh lông ngắn rất đa dạng và thường phụ thuộc vào màu lông của chúng. Những màu mắt phổ biến nhất ở giống mèo này bao gồm:

• Màu cam/vàng đồng: Đây là màu mắt kinh điển và phổ biến nhất, thường xuất hiện ở mèo Anh lông ngắn có màu lông xanh (blue), lilac, fawn, red, cream, black, chocolate, cinnamon, và các biến thể tortie, torbie, tabby của các màu này.
• Màu xanh lá cây: Thường thấy ở mèo Anh lông ngắn có màu lông silver tabby hoặc shaded.
• Màu xanh dương: Màu mắt xanh dương ở mèo thường liên quan đến gen lông trắng hoặc gen đốm trắng. Ở mèo Anh lông ngắn, mắt xanh dương thường xuất hiện ở các cá thể có lông trắng hoặc đốm trắng đáng kể.
• Màu dị sắc tố mống mắt (Heterochromia) – Mắt hai màu: Đây là hiện tượng một con mèo có hai màu mắt khác nhau. Ở mèo Anh lông ngắn, mắt hai màu có thể xảy ra nhưng không phổ biến như ở một số giống mèo khác.

Để hiểu về giống mèo Anh lông ngắn và các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn của chúng, bao gồm cả những ảnh hưởng liên quan đến gen màu lông và màu mắt, bạn có thể tìm hiểu thêm thông tin đáng tin cậy tại MochiCat.vn.

Dị sắc tố mống mắt (Heterochromia) là gì?

Dị sắc tố mống mắt, hay còn gọi là mắt hai màu, là một đặc điểm di truyền khiến mống mắt (phần có màu của mắt) có màu sắc khác nhau. Hiện tượng này có thể xảy ra ở nhiều loài động vật có vú, bao gồm cả con người và mèo.

Có hai loại dị sắc tố mống mắt chính:

• Hoàn toàn (Complete Heterochromia): Mỗi mắt có một màu hoàn toàn khác biệt. Ví dụ, một mắt màu xanh dương và mắt còn lại màu cam. Đây là dạng mắt hai màu mà người ta thường nghĩ đến nhất.
• Một phần (Partial or Sectoral Heterochromia): Mống mắt của một mắt có từ hai màu trở lên. Ví dụ, một mắt có màu xanh dương ở một phần và màu vàng ở phần còn lại, hoặc có một đốm màu khác trong mống mắt.

Màu sắc của mắt được quyết định bởi lượng và loại melanin (sắc tố) trong mống mắt. Mắt xanh dương có lượng melanin rất ít, trong khi mắt màu cam/vàng/nâu có lượng melanin nhiều hơn. Dị sắc tố mống mắt xảy ra khi có sự phân bố không đồng đều của melanin giữa hai mắt, hoặc trong cùng một mắt.

Cơ chế di truyền hiện tượng mắt hai màu ở mèo

Hiện tượng mắt hai màu ở mèo chủ yếu liên quan đến các gen ảnh hưởng đến sự phân bố sắc tố melanin trong cơ thể. Các gen quan trọng nhất liên quan đến dị sắc tố mống mắt là gen quy định màu lông trắng (White) và gen quy định đốm trắng (White Spotting).

Gen trắng trội (ký hiệu là W) là một gen át chế, có khả năng “ngăn chặn” sự biểu hiện của tất cả các màu lông khác khi nó có mặt ở trạng thái trội (WW hoặc Ww). Mèo mang gen W trội thường có lông toàn thân màu trắng. Gen W này cũng ảnh hưởng đến sự di chuyển của các tế bào tạo sắc tố (melanocytes) trong giai đoạn phát triển phôi thai. Khi sự di chuyển này không hoàn chỉnh, melanocytes có thể không đến được mắt hoặc tai ở một hoặc cả hai bên cơ thể. Nếu melanocytes không đến được mắt, mắt đó sẽ có màu xanh dương (do thiếu sắc tố). Nếu chúng chỉ đến được một mắt, mắt kia sẽ có màu được quy định bởi các gen màu khác (ví dụ: vàng, cam, xanh lá). Đây là lý do tại sao mèo trắng thường có mắt xanh dương hoặc mắt hai màu.

Gen đốm trắng (ký hiệu là S) hoạt động khác một chút. Nó tạo ra các mảng lông trắng trên cơ thể mèo có màu khác. Mức độ đốm trắng phụ thuộc vào số lượng gen S (Ss hoặc SS) và các yếu tố đa gen khác. Giống như gen W, gen S cũng ảnh hưởng đến sự phân bố melanocytes. Mảng đốm trắng trên cơ thể là những vùng mà melanocytes không đến được. Tương tự, nếu vùng mắt nằm trong khu vực bị ảnh hưởng bởi gen đốm trắng, mắt đó có thể không nhận đủ melanocytes và có màu xanh dương. Mèo có đốm trắng, đặc biệt là đốm trắng trên đầu hoặc quanh mắt, có khả năng cao hơn mắc dị sắc tố mống mắt, với mắt xanh dương thường xuất hiện ở phía có mảng trắng.

Tại sao mắt hai màu lại hiếm ở Mèo Anh lông ngắn?

Mắt hai màu có thể xuất hiện ở mèo Anh lông ngắn, nhưng nó không phải là đặc điểm phổ biến hay được công nhận rộng rãi trong tiêu chuẩn giống của hầu hết các hiệp hội mèo lớn (trừ các trường hợp có lông trắng hoặc đốm trắng). Lý do chính khiến dị sắc tố mống mắt không phổ biến ở mèo Anh lông ngắn là vì màu mắt đặc trưng của giống này, đặc biệt là mèo Anh lông ngắn màu xanh dương (British Shorthair Blue), là màu cam hoặc vàng đồng. Màu mắt này được quy định bởi các gen màu khác, không liên quan trực tiếp đến gen trắng hoặc gen đốm trắng ở mức độ biểu hiện gây ra mắt xanh dương và dị sắc tố.

Mèo Anh lông ngắn có nhiều màu lông khác nhau, bao gồm cả màu trắng và các màu có đốm trắng (như Bicolor, Van, Harlequin). Chỉ những cá thể mèo Anh lông ngắn mang gen trắng (W) hoặc gen đốm trắng (S) mới có khả năng biểu hiện màu mắt xanh dương và, do đó, có khả năng mắc dị sắc tố mống mắt. Tỷ lệ mèo Anh lông ngắn có màu trắng hoặc đốm trắng đáng kể không cao bằng các màu truyền thống như xanh dương, xám, hoặc tabby.

Ngoài ra, tiêu chuẩn giống của mèo Anh lông ngắn thường quy định màu mắt cụ thể cho từng màu lông để duy trì đặc điểm thuần chủng. Ví dụ, mèo Anh lông ngắn màu xanh dương (phổ biến nhất) bắt buộc phải có màu mắt cam/vàng đồng đậm. Việc một cá thể mèo Anh lông ngắn màu xanh dương truyền thống lại có mắt hai màu (ví dụ một cam, một xanh) là cực kỳ hiếm và không phù hợp với tiêu chuẩn giống. Dị sắc tố mống mắt ở mèo Anh lông ngắn chủ yếu xuất hiện ở những cá thể có màu lông trắng hoặc có lượng đốm trắng lớn, nơi gen W hoặc S có thể ảnh hưởng đến màu mắt.

Mèo Anh lông ngắn mắt hai màu: Liên kết với sức khỏe (Đặc biệt là điếc)

Một câu hỏi phổ biến khi nói về mèo mắt xanh dương hoặc mắt hai màu, đặc biệt là mèo trắng, là liệu chúng có bị điếc hay không. Liên kết giữa màu lông trắng, mắt xanh dương và điếc là có thật, nhưng cần hiểu rõ cơ chế để tránh hiểu lầm.

Bản thân hiện tượng dị sắc tố mống mắt (mắt hai màu) không trực tiếp gây ra điếc. Vấn đề nằm ở các gen gây ra màu lông trắng (gen W hoặc S) và màu mắt xanh dương. Như đã giải thích ở trên, gen W và gen S ảnh hưởng đến sự di chuyển của melanocytes trong giai đoạn phát triển. Các tế bào tạo sắc tố này không chỉ chịu trách nhiệm về màu lông và màu mắt, mà còn đóng vai trò quan trọng trong sự phát triển bình thường của tai trong (cụ thể là dải mạch máu trong ốc tai, nơi chuyển đổi sóng âm thanh thành tín hiệu thần kinh).

Nếu gen trắng hoặc gen đốm trắng ngăn cản melanocytes đến tai trong ở một bên, tai đó có thể bị điếc. Nếu ngăn cản ở cả hai bên, mèo sẽ bị điếc hoàn toàn. Mèo trắng với mắt xanh dương có nguy cơ bị điếc cao hơn đáng kể so với mèo có màu lông khác và mắt màu khác. Ước tính khoảng 60-80% mèo trắng có một hoặc hai mắt xanh dương có thể bị điếc ở một hoặc cả hai tai.

Đối với mèo Anh lông ngắn mắt hai màu:

• Nếu mắt xanh dương nằm ở phía có mảng lông trắng lớn (do gen S) hoặc cá thể đó là mèo trắng (do gen W), nguy cơ điếc ở tai cùng phía với mắt xanh dương là đáng kể.
• Mèo Anh lông ngắn mắt hai màu có một mắt màu cam/vàng/xanh lá và một mắt xanh dương. Mắt xanh dương cho thấy sự thiếu sắc tố do ảnh hưởng của gen trắng hoặc đốm trắng. Do đó, tai cùng phía với mắt xanh dương có nguy cơ bị điếc. Mắt màu còn lại (cam/vàng/xanh lá) cho thấy sự có mặt của sắc tố, và tai cùng phía đó ít có nguy cơ bị điếc.

Điều quan trọng cần nhấn mạnh là không phải tất cả mèo trắng mắt xanh dương hay mắt hai màu đều bị điếc. Nguy cơ chỉ là cao hơn. Việc kiểm tra thính giác cho mèo con, đặc biệt là những cá thể có liên quan đến gen trắng hoặc đốm trắng, là rất quan trọng để phát hiện sớm tình trạng điếc.

Kiểm tra và Chăm sóc Mèo Anh lông ngắn Mắt Hai Màu có nguy cơ điếc

Nếu bạn sở hữu một chú mèo Anh lông ngắn mắt hai màu hoặc mắt xanh dương (đặc biệt nếu có lông trắng), việc kiểm tra thính giác sớm là rất cần thiết. Phương pháp kiểm tra tiêu chuẩn vàng là BAER (Brainstem Auditory Evoked Response) test. Đây là một xét nghiệm không xâm lấn, đo lường hoạt động điện của não bộ để phản ứng với âm thanh. Xét nghiệm này có thể thực hiện trên mèo con từ khoảng 5-6 tuần tuổi.

Nếu mèo được chẩn đoán bị điếc (một phần hoặc hoàn toàn), điều đó không có nghĩa là chúng không thể có một cuộc sống hạnh phúc và trọn vẹn. Mèo là loài vật có khả năng thích nghi tuyệt vời. Mèo bị điếc hoàn toàn có thể sống khỏe mạnh hoàn toàn trong môi trường trong nhà. Chủ nuôi cần lưu ý một số điều sau:

• An toàn trong nhà: Mèo điếc nên được nuôi hoàn toàn trong nhà để tránh các nguy hiểm bên ngoài mà chúng không thể nghe thấy (ô tô, động vật ăn thịt, người lạ).
• Giao tiếp: Sử dụng tín hiệu bằng tay, đèn laser (cẩn thận để không chiếu thẳng vào mắt) hoặc rung động (như dậm chân nhẹ khi đến gần) để giao tiếp và thu hút sự chú ý của mèo.
• Tiếp cận từ phía trước: Luôn tiếp cận mèo từ phía trước hoặc chạm nhẹ nhàng để tránh làm chúng giật mình.
• Nhận biết môi trường: Đảm bảo mèo có thể cảm nhận rung động trên sàn nhà và có thể nhìn thấy bạn hoặc các thành viên khác trong gia đình.
• Giáo dục: Cung cấp đồ chơi kích thích các giác quan khác như thị giác và khứu giác.

Đối với những chú mèo Anh lông ngắn mắt hai màu không bị điếc, việc chăm sóc không khác nhiều so với mèo Anh lông ngắn thông thường. Chúng cần chế độ dinh dưỡng cân bằng, chải lông thường xuyên (dù lông ngắn nhưng dày), tập thể dục vừa đủ và khám sức khỏe định kỳ. Màu mắt độc đáo chỉ là một đặc điểm ngoại hình, không ảnh hưởng đến nhu cầu cơ bản của chúng.

Mắt hai màu ở Mèo Anh lông ngắn: Vẻ đẹp độc đáo và những hiểu lầm

Mặc dù không phải là đặc điểm phổ biến theo tiêu chuẩn giống truyền thống, một chú mèo Anh lông ngắn mắt hai màu vẫn sở hữu vẻ đẹp ngoại hình vô cùng cuốn hút và độc đáo. Sự đối lập màu sắc ở đôi mắt tạo nên nét huyền bí và đặc biệt, khiến chúng nổi bật giữa những cá thể cùng giống.

Tuy nhiên, vẻ đẹp này đôi khi đi kèm với những hiểu lầm:

• Hiểu lầm 1: Mèo mắt hai màu là một giống riêng biệt. Sai. Mắt hai màu là một đặc điểm di truyền có thể xuất hiện ở nhiều giống mèo khác nhau và cả mèo nhà (mèo không có phả hệ). Nó không phải là tên của một giống mèo. Mèo Anh lông ngắn mắt hai màu đơn giản là một cá thể mèo Anh lông ngắn tình cờ mang gen biểu hiện dị sắc tố mống mắt.
• Hiểu lầm 2: Mèo mắt hai màu chắc chắn bị điếc. Sai. Như đã phân tích, nguy cơ điếc tồn tại ở mèo có mắt xanh dương (liên quan đến gen trắng/đốm trắng), đặc biệt là tai cùng phía với mắt xanh dương. Mèo mắt hai màu có nguy cơ điếc ở một tai, nhưng không phải tất cả đều bị, và chúng không bị điếc chỉ vì có hai màu mắt khác nhau. Gen gây ra cả hai hiện tượng mới là nguyên nhân gốc rễ.
• Hiểu lầm 3: Mèo mắt hai màu có sức khỏe kém hơn. Sai. Nếu không có tình trạng điếc đi kèm, mèo mắt hai màu hoàn toàn khỏe mạnh như những cá thể cùng giống. Bản thân đặc điểm mắt hai màu không ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tổng thể hay tuổi thọ của mèo.
• Hiểu lầm 4: Mèo mắt hai màu là “lỗi gen” hoặc “đột biến”. Đúng về mặt di truyền học, đó là kết quả của biểu hiện gen không đồng đều. Nhưng nó không phải là “lỗi” theo nghĩa tiêu cực gây hại cho mèo (trừ nguy cơ điếc liên quan). Nó chỉ đơn giản là một biến thể tự nhiên về màu sắc.

Việc hiểu đúng về giống mèo Anh lông ngắn mắt hai màu giúp chúng ta trân trọng vẻ đẹp độc đáo của chúng một cách có trách nhiệm, đồng thời chú trọng đến việc kiểm tra sức khỏe (đặc biệt là thính giác) nếu cần thiết.

Tìm kiếm Mèo Anh lông ngắn Mắt Hai Màu: Lời khuyên

Nếu bạn yêu thích vẻ đẹp của những chú mèo Anh lông ngắn mắt hai màu và muốn tìm một “hoàng thượng” như vậy, hãy chuẩn bị tinh thần rằng chúng khá hiếm. Việc tìm kiếm trực tiếp một bé mèo Anh lông ngắn có đặc điểm này có thể mất thời gian.

Một số lời khuyên khi tìm mua hoặc nhận nuôi:

• Ưu tiên Sức khỏe và Tính cách: Dù vẻ ngoài độc đáo rất hấp dẫn, hãy luôn ưu tiên sức khỏe, tính cách và nguồn gốc rõ ràng khi chọn mèo. Một chú mèo khỏe mạnh, được xã hội hóa tốt mới là điều quan trọng nhất để có một người bạn đồng hành tuyệt vời.
• Tìm hiểu về người nhân giống: Nếu tìm mua từ trại giống, hãy tìm những người nhân giống uy tín, có kiến thức về giống mèo Anh lông ngắn và quan tâm đến sức khỏe của đàn mèo con. Họ thường thực hiện các xét nghiệm cần thiết (bao gồm cả BAER test cho những cá thể có nguy cơ) và sẵn sàng cung cấp thông tin về phả hệ, sức khỏe của bố mẹ mèo con. Người nhân giống có trách nhiệm không chỉ tập trung vào việc tạo ra những cá thể có màu mắt hiếm mà còn đảm bảo tuân thủ tiêu chuẩn giống về sức khỏe và tính cách.
• Hỏi rõ về màu lông và màu mắt: Khi liên hệ với người nhân giống, hãy hỏi cụ thể về các lứa mèo con có màu lông trắng hoặc có đốm trắng đáng kể, vì đây là những cá thể có khả năng biểu hiện mắt xanh dương hoặc mắt hai màu. Hỏi xem họ có kiểm tra thính giác cho những bé mèo này không.
• Cẩn trọng với quảng cáo “mèo mắt hai màu độc nhất”: Hãy cẩn giác với những người bán quảng cáo quá mức về sự hiếm có hoặc “độc đáo” của mèo mắt hai màu mà không cung cấp thông tin rõ ràng về sức khỏe, nguồn gốc hoặc không quan tâm đến việc kiểm tra thính giác. Đây có thể là dấu hiệu của người bán thiếu trách nhiệm hoặc trại nhân giống không chuyên nghiệp.
• Xem xét nhận nuôi: Thỉnh thoảng, bạn có thể gặp những chú mèo Anh lông ngắn (hoặc mèo lai) có mắt hai màu tại các trung tâm cứu hộ hoặc trại nhận nuôi. Đây là một lựa chọn tuyệt vời để cho một chú mèo có vẻ ngoài đặc biệt một mái ấm yêu thương.

Hãy nhớ rằng, vẻ đẹp của giống mèo Anh lông ngắn không chỉ nằm ở màu mắt, mà còn ở tính cách đáng yêu, thân hình bụ bẫm và bộ lông mềm mại đặc trưng của chúng. Một chú mèo Anh lông ngắn mắt hai màu là một món quà đặc biệt của tự nhiên, mang đến vẻ đẹp độc đáo kết hợp với tính cách tuyệt vời của giống loài.

Lịch sử và sự phát triển của màu mắt ở Mèo Anh lông ngắn

Màu mắt là một trong những đặc điểm quan trọng được chú ý trong quá trình phát triển và chuẩn hóa giống mèo Anh lông ngắn. Ban đầu, giống mèo này có nhiều màu lông và màu mắt khác nhau, nhưng sau khi gần như tuyệt chủng trong Chiến tranh Thế giới thứ nhất và thứ hai, giống được phục hồi bằng cách lai tạo với các giống khác như Ba Tư, Russian Blue, và French Chartreux. Quá trình này không chỉ giúp tăng số lượng cá thể mà còn ảnh hưởng đến sự đa dạng về màu lông và màu mắt.

Đối với màu mắt cam/vàng đồng đặc trưng của mèo Anh lông ngắn màu xanh dương (Blue British Shorthair), đây là kết quả của việc chọn lọc nhân giống qua nhiều thế hệ. Màu xanh dương của lông được quy định bởi gen pha loãng của màu đen, và các nhà nhân giống đã nỗ lực để kết hợp màu lông này với màu mắt cam đậm, tạo nên sự tương phản ấn tượng và trở thành biểu tượng của giống mèo Anh lông ngắn. Các màu mắt khác như xanh lá (ở silver tabby) và xanh dương (ở mèo trắng/đốm trắng) cũng được công nhận trong tiêu chuẩn giống cho từng biến thể màu lông cụ thể.

Tuy nhiên, dị sắc tố mống mắt (mắt hai màu), mặc dù có thể xảy ra do sự hiện diện của gen trắng hoặc đốm trắng, lại không phải là đặc điểm được mong muốn trong nhân giống mèo Anh lông ngắn theo tiêu chuẩn của hầu hết các câu lạc bộ mèo chính. Điều này là do nó không đại diện cho màu mắt điển hình của giống và thường liên quan đến các màu lông không truyền thống hoặc ít phổ biến hơn ở mèo Anh lông ngắn. Do đó, những cá thể mèo Anh lông ngắn mắt hai màu thường là kết quả của sự biểu hiện gen tự nhiên hơn là mục tiêu nhân giống có chủ đích để tạo ra đặc điểm này.

Hiểu rõ về lịch sử phát triển giống và cách màu mắt được hình thành và quy định giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện hơn về giống mèo Anh lông ngắn nói chung và sự xuất hiện của hiện tượng mắt hai màu nói riêng.

Kết luận

Giống mèo Anh lông ngắn mắt hai màu là một ví dụ về sự đa dạng và kỳ diệu của di truyền học ở loài mèo. Hiện tượng mắt hai màu có thể xảy ra ở mèo Anh lông ngắn, thường liên quan đến gen màu lông trắng hoặc đốm trắng, mặc dù nó không phải là đặc điểm phổ biến hoặc được ưu tiên trong tiêu chuẩn giống truyền thống. Dị sắc tố mống mắt tạo nên vẻ ngoài độc đáo và thu hút, nhưng điều quan trọng là cần hiểu rõ cơ chế di truyền và nguy cơ điếc có thể đi kèm ở những cá thể có liên kết gen màu trắng và mắt xanh dương. Bằng cách tìm hiểu thông tin chính xác và thực hiện các biện pháp chăm sóc phù hợp (như kiểm tra thính giác), chúng ta hoàn toàn có thể mang đến một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc cho những chú mèo Anh lông ngắn mắt hai màu đặc biệt này, trân trọng vẻ đẹp và tính cách tuyệt vời mà chúng mang lại.