Chó Quốc Khuyển Nhật Bản, Akita Inu, không chỉ là một giống chó mà còn là biểu tượng sống động của lòng trung thành, sự dũng cảm và niềm tự hào của xứ sở mặt trời mọc. Được tôn vinh là quốc khuyển, Akita Inu đã khắc sâu vào văn hóa và trái tim của người dân Nhật Bản, đặc biệt qua câu chuyện cảm động về Hachiko. Bài viết này của Mochi Cat sẽ đi sâu vào mọi khía cạnh của Akita Inu, từ nguồn gốc lịch sử đến đặc điểm, cách chăm sóc và huấn luyện, giúp bạn hiểu rõ hơn về giống chó tuyệt vời này.
Nguồn Gốc và Lịch Sử Phát Triển của Chó Akita Inu
Akita Inu có một lịch sử phong phú và lâu đời, bắt nguồn từ vùng Akita, phía bắc Nhật Bản, nơi được mệnh danh là quê hương của chó quốc khuyển Nhật Bản. Giống chó này từng được sử dụng để săn gấu, lợn rừng và các loài động vật lớn khác, cũng như làm chó canh gác.
Nguồn gốc và tên gọi
Ban đầu, những chú chó này được gọi là “Akita Matagi” (chó săn Akita), và chỉ những gia đình quý tộc, hoàng gia mới có đặc quyền sở hữu. Chúng được xem là một biểu tượng của sự may mắn, sức khỏe và lòng dũng cảm. Qua nhiều thế kỷ, với sự pha trộn và chọn lọc giống cẩn thận, Akita Matagi đã phát triển thành Akita Inu mà chúng ta biết ngày nay, một giống chó mang vẻ đẹp uy nghi và tính cách kiên định.
Akita Inu: Quốc Khuyển của Nhật Bản
Akita Inu được chính thức công nhận là di sản quốc gia và quốc khuyển Nhật Bản vào năm 1931. Điều này không chỉ nâng cao vị thế của giống chó này mà còn thúc đẩy các nỗ lực bảo tồn và phát triển giống thuần chủng. Akita tượng trưng cho sự kiên cường, trung thành và phẩm chất cao quý, những giá trị mà người Nhật rất trân trọng. Với tầm vóc lớn, bộ lông dày và vẻ mặt uy nghiêm, Akita Inu thực sự là hiện thân của tinh thần Nhật Bản.
Sự phân hóa Akita Inu Nhật Bản và Akita Mỹ
Trong quá trình lịch sử, đặc biệt là sau Thế chiến thứ hai, giống Akita đã có sự phân hóa rõ rệt giữa Akita Inu Nhật Bản và Akita Mỹ. Akita Nhật Bản thường có bộ lông màu đỏ, vện hoặc trắng, kích thước nhỏ hơn một chút và đặc trưng bởi khuôn mặt cáo. Trong khi đó, Akita Mỹ, được lai tạo từ Akita Inu và các giống chó lớn khác như German Shepherd, có kích thước lớn hơn, khung xương mạnh mẽ hơn và có thể có nhiều màu lông khác nhau, bao gồm cả màu đen hoặc mặt nạ đen. Dù có sự khác biệt về ngoại hình, cả hai dòng đều giữ được bản chất trung thành và dũng cảm của giống chó quốc khuyển Nhật Bản nguyên bản.
Huyền thoại Hachiko và lòng trung thành của Akita
Câu chuyện về chú chó Hachiko là minh chứng hùng hồn nhất cho lòng trung thành vô bờ bến của Akita Inu. Hachiko, một chú Akita, đã kiên trì chờ đợi chủ nhân của mình tại ga Shibuya mỗi ngày trong gần 10 năm, ngay cả sau khi chủ nhân đã qua đời. Câu chuyện này đã chạm đến trái tim hàng triệu người trên thế giới, củng cố hình ảnh Akita là biểu tượng của tình yêu và sự tận tụy. Hachiko không chỉ là một chú chó, mà là huyền thoại sống, là niềm tự hào của Akita và toàn thể Nhật Bản.
Đặc Điểm Ngoại Hình Nổi Bật của Akita Inu
Chó quốc khuyển Nhật Bản Akita Inu nổi bật với vẻ ngoài ấn tượng, kết hợp giữa sự mạnh mẽ, uy nghi và một chút nét duyên dáng. Mỗi đặc điểm trên cơ thể Akita đều góp phần tạo nên một tổng thể hài hòa và độc đáo.
Kích thước và cấu trúc cơ thể
Akita Inu là một giống chó cỡ lớn, có thân hình cân đối và vạm vỡ. Chó đực thường cao từ 64-70 cm tính từ vai và nặng khoảng 32-39 kg. Chó cái có kích thước nhỏ hơn một chút, cao từ 58-64 cm và nặng khoảng 27-30 kg. Cơ bắp phát triển tốt, xương chắc khỏe, tạo nên dáng vẻ hiên ngang và oai vệ. Ngực của Akita nở rộng, bụng hơi hóp, tạo đường nét gọn gàng và mạnh mẽ. Tuổi thọ trung bình của Akita Inu dao động từ 10-12 năm, với chế độ chăm sóc tốt có thể kéo dài hơn.
Bộ lông dày dặn và màu sắc đa dạng
Một trong những đặc điểm nổi bật nhất của chó quốc khuyển Nhật Bản Akita là bộ lông kép dày dặn của chúng. Lớp lông ngoài thô và thẳng, có tác dụng bảo vệ chú chó khỏi các yếu tố môi trường khắc nghiệt như mưa, tuyết. Lớp lông trong mềm mại, dày đặc như len, có vai trò cách nhiệt tuyệt vời, giúp Akita giữ ấm trong mùa đông lạnh giá và điều hòa nhiệt độ vào mùa hè. Akita có khả năng rụng lông nhiều, đặc biệt vào mùa thay lông, đòi hỏi chủ nhân phải chải lông thường xuyên.
Màu lông của Akita Inu rất đa dạng, bao gồm đỏ vàng (red fawn), vện (brindle), trắng và sesame (vện đen trên nền lông đỏ). Đặc biệt, các chú Akita có màu lông đỏ vàng hoặc vện với mảng lông trắng “urajiro” ở mặt dưới cơ thể, ngực, cổ và bên trong chân là những màu được ưa chuộng và săn đón nhiều nhất. Bộ lông này không chỉ đẹp mà còn phản ánh khả năng thích nghi của chúng với môi trường tự nhiên.
Đặc điểm khuôn mặt và đôi mắt biểu cảm
Đầu của Akita Inu to tròn, cân đối với cơ thể, phần trán rộng và hơi lõm. Mõm của chúng ngắn và chắc chắn, với lưỡi thường có màu hồng. Đặc biệt, đôi mắt của Akita nhỏ, có hình tam giác và thường có màu đen hoặc nâu sẫm, thể hiện sự thông minh, nhanh nhẹn và đôi khi là một chút bướng bỉnh. Biểu cảm trên khuôn mặt của Akita thường rất nghiêm nghị và cảnh giác, nhưng khi ở bên chủ nhân, chúng có thể trở nên dịu dàng và đầy tình cảm.
Đuôi cuộn tròn đặc trưng
Đuôi của Akita Inu là một trong những đặc điểm nhận dạng quan trọng. Đuôi dài, dày, thường cuộn tròn chặt chẽ trên lưng hoặc sang một bên. Kiểu đuôi này không chỉ tạo nên vẻ đẹp độc đáo mà còn là dấu hiệu của một chú Akita thuần chủng. Độ chặt và số vòng cuộn của đuôi có thể khác nhau ở mỗi cá thể, nhưng nhìn chung, một chiếc đuôi cuộn đẹp là một yếu tố quan trọng trong việc đánh giá Akita.
Tính Cách và Tập Tính của Chó Akita Inu
Tính cách của chó quốc khuyển Nhật Bản Akita Inu là một sự kết hợp độc đáo giữa lòng trung thành kiên định, sự độc lập mạnh mẽ và bản năng bảo vệ mạnh mẽ. Hiểu rõ những đặc điểm này sẽ giúp bạn tương tác và huấn luyện Akita một cách hiệu quả.
Lòng trung thành tuyệt đối và sự độc lập
Akita Inu nổi tiếng với lòng trung thành tuyệt đối dành cho một chủ nhân duy nhất. Chúng sẽ dành trọn tình cảm và sự tận tụy cho người mà chúng coi là lãnh đạo của mình, thường thể hiện qua sự bảo vệ và luôn ở gần. Tuy nhiên, Akita cũng là giống chó rất độc lập. Chúng không quá cần sự nũng nịu hay chú ý liên tục, và đôi khi thích có không gian riêng. Tính cách độc lập này đòi hỏi chủ nhân phải kiên nhẫn và tôn trọng không gian của chú chó.
Bản năng bảo vệ và sự cảnh giác
Với bản chất là chó săn và chó canh gác, Akita Inu có bản năng bảo vệ rất cao đối với gia đình và lãnh thổ của mình. Chúng rất cảnh giác với người lạ và có thể trở nên hung dữ nếu cảm thấy có mối đe dọa. Điều này khiến Akita trở thành một người bảo vệ tuyệt vời, nhưng cũng đòi hỏi quá trình xã hội hóa sớm và huấn luyện đúng cách để chúng biết phân biệt bạn bè và kẻ thù, tránh những hành vi không mong muốn.
Khả năng hòa nhập với gia đình và trẻ nhỏ
Khi được xã hội hóa từ nhỏ và huấn luyện đúng cách, Akita Inu có thể trở thành một thành viên tuyệt vời trong gia đình. Chúng thường rất kiên nhẫn và dịu dàng với trẻ em trong gia đình, đặc biệt là khi được nuôi lớn cùng nhau. Tuy nhiên, do bản năng bảo vệ và kích thước lớn, việc giám sát là cần thiết khi Akita tương tác với trẻ nhỏ, đặc biệt là trẻ lạ, để đảm bảo an toàn cho cả hai.
Mối quan hệ với các vật nuôi khác
Do tính cách độc lập và bản năng săn mồi mạnh mẽ, Akita Inu có thể gặp khó khăn trong việc hòa hợp với các vật nuôi khác, đặc biệt là những con chó cùng giới tính hoặc vật nuôi nhỏ hơn như mèo. Để Akita có thể sống chung hòa thuận với các thú cưng khác, việc xã hội hóa sớm và từ khi còn nhỏ là vô cùng quan trọng. Giới thiệu chúng dần dần và luôn giám sát trong giai đoạn đầu sẽ giúp thiết lập một môi trường sống yên bình.
Trí thông minh và sự bướng bỉnh trong huấn luyện
Akita Inu là giống chó thông minh và có khả năng học hỏi nhanh. Tuy nhiên, chúng cũng nổi tiếng là bướng bỉnh và đôi khi khó bảo. Điều này đòi hỏi chủ nhân phải có kinh nghiệm, kiên nhẫn và nhất quán trong quá trình huấn luyện. Phương pháp huấn luyện tích cực, sử dụng phần thưởng và lời khen ngợi sẽ hiệu quả hơn việc sử dụng hình phạt. Việc huấn luyện Akita cần được bắt đầu từ khi chúng còn nhỏ để hình thành những thói quen tốt và kỷ luật.
Chăm Sóc Sức Khỏe và Dinh Dưỡng cho Chó Akita Inu
Việc chăm sóc sức khỏe và cung cấp dinh dưỡng phù hợp là yếu tố then chốt để đảm bảo chó quốc khuyển Nhật Bản Akita Inu của bạn có một cuộc sống khỏe mạnh và hạnh phúc. Một chế độ chăm sóc toàn diện sẽ giúp chúng phát triển tối ưu và giảm thiểu rủi ro mắc bệnh.
Các vấn đề sức khỏe thường gặp ở Akita Inu
Akita Inu là một giống chó khỏe mạnh, nhưng chúng cũng có thể mắc phải một số vấn đề sức khỏe di truyền hoặc phổ biến ở các giống chó lớn. Việc nhận biết và phòng ngừa sớm có thể giúp giảm thiểu tác động. Một số bệnh thường gặp bao gồm:
- Loạn sản xương hông và khuỷu tay (Hip and Elbow Dysplasia): Là tình trạng xương khớp phát triển bất thường, gây đau đớn và khó khăn khi vận động.
- Suy giáp (Hypothyroidism): Rối loạn hormone tuyến giáp có thể ảnh hưởng đến sự trao đổi chất, gây tăng cân, rụng lông và mệt mỏi.
- Bệnh Von Willebrand (Von Willebrand’s Disease): Rối loạn đông máu di truyền.
- Teo võng mạc tiến triển (Progressive Retinal Atrophy – PRA): Một bệnh về mắt dẫn đến mất thị lực dần dần.
- Bệnh tự miễn về da (Pemphigus foliaceus, VKH-like syndrome): Các bệnh tự miễn tấn công da, mắt hoặc hệ thần kinh.
- Chướng bụng xoắn dạ dày (Bloat/Gastric Torsion): Tình trạng khẩn cấp đe dọa tính mạng, thường xảy ra ở các giống chó ngực sâu.
Việc mua Akita từ các nhà nhân giống uy tín, có giấy tờ chứng minh sức khỏe của chó bố mẹ là rất quan trọng để giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh di truyền này.
Chế độ dinh dưỡng khoa học theo từng giai đoạn
Dinh dưỡng là yếu tố sống còn đối với sự phát triển và sức khỏe của Akita Inu. Chế độ ăn cần được điều chỉnh theo độ tuổi, mức độ hoạt động và tình trạng sức khỏe của từng cá thể.
- Chó con (dưới 1 tuổi): Cần chế độ ăn giàu protein và chất béo để hỗ trợ tăng trưởng nhanh. Nên chia thành 3-4 bữa nhỏ mỗi ngày.
- Chó trưởng thành (1-7 tuổi): Chế độ ăn cân bằng với protein từ thịt bò, gà, heo hoặc cá, kết hợp với tinh bột (cơm, khoai lang, bí đỏ) và rau củ (cải xanh). Hạn chế dầu mỡ và gia vị khi chế biến thức ăn tại nhà. Có thể bổ sung bằng hạt khô chất lượng cao từ các thương hiệu uy tín như Royal Canin, Zenith.
- Chó già (trên 7 tuổi): Cần thức ăn dễ tiêu hóa, ít calo hơn để tránh tăng cân và hỗ trợ sức khỏe khớp.
Luôn đảm bảo Akita của bạn có đủ nước sạch để uống. Tránh cho chó ăn thức ăn thừa của người, đặc biệt là những thực phẩm có thể gây hại như sô cô la, hành, tỏi, xương gà vụn.
Lịch trình tiêm phòng và khám sức khỏe định kỳ
Việc tuân thủ lịch tiêm phòng đầy đủ và đưa Akita đi khám sức khỏe định kỳ là bắt buộc. Tiêm phòng giúp bảo vệ chó khỏi các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Carre (Care), Parvo, Lepto, dại. Khám sức khỏe định kỳ 6-12 tháng một lần giúp phát hiện sớm các vấn đề sức khỏe tiềm ẩn và có hướng điều trị kịp thời, đảm bảo quốc khuyển Nhật Bản của bạn luôn trong trạng thái tốt nhất.
Huấn Luyện và Môi Trường Sống Lý Tưởng cho Akita Inu
Để chó quốc khuyển Nhật Bản Akita Inu phát triển toàn diện cả về thể chất lẫn tinh thần, việc huấn luyện bài bản và cung cấp một môi trường sống phù hợp là vô cùng quan trọng.
Tầm quan trọng của việc xã hội hóa sớm
Do bản chất độc lập và bản năng bảo vệ mạnh mẽ, Akita Inu cần được xã hội hóa từ rất sớm, ngay từ khi còn là chó con. Việc này bao gồm việc cho chó con tiếp xúc với nhiều người khác nhau (người lớn, trẻ em), các loại chó và vật nuôi khác, cũng như các môi trường và âm thanh khác nhau. Xã hội hóa đúng cách sẽ giúp Akita phát triển thành một chú chó tự tin, thân thiện và giảm thiểu nguy cơ hung dữ hoặc nhút nhát quá mức khi trưởng thành.
Phương pháp huấn luyện hiệu quả cho Akita
Huấn luyện Akita đòi hỏi sự kiên nhẫn, kiên định và một phương pháp tích cực. Các phương pháp huấn luyện dựa trên phần thưởng (thức ăn, đồ chơi, lời khen) sẽ hiệu quả hơn nhiều so với hình phạt, vì Akita có thể trở nên bướng bỉnh hoặc kháng cự nếu bị đối xử khắc nghiệt.
- Bắt đầu sớm: Huấn luyện các lệnh cơ bản như “ngồi”, “nằm”, “đến đây” ngay từ khi Akita còn nhỏ.
- Nhất quán: Mọi thành viên trong gia đình cần áp dụng cùng một bộ quy tắc và lệnh huấn luyện.
- Bài tập ngắn và thú vị: Akita dễ chán, vì vậy các buổi huấn luyện nên ngắn gọn (10-15 phút) và vui vẻ để giữ sự hứng thú.
- Tập trung vào sự tôn trọng: Thiết lập vai trò lãnh đạo rõ ràng để Akita tôn trọng và nghe lời bạn.
Yêu cầu về không gian và vận động
Akita Inu là giống chó năng động và ưa vận động. Chúng không phù hợp với cuộc sống trong căn hộ nhỏ hoặc bị nhốt trong chuồng trong thời gian dài. Một ngôi nhà có sân vườn rộng rãi, an toàn là lý tưởng nhất để Akita có không gian chạy nhảy và khám phá. Akita cần ít nhất 30-60 phút vận động mỗi ngày, bao gồm đi dạo dài, chạy bộ hoặc chơi đùa. Thiếu vận động có thể dẫn đến hành vi phá hoại hoặc căng thẳng. Dẫn chó quốc khuyển Nhật Bản đi dạo đều đặn không chỉ giúp giải tỏa năng lượng mà còn là cơ hội để chúng khám phá thế giới bên ngoài.
Chăm sóc lông và vệ sinh cá nhân
Với bộ lông kép dày, Akita Inu cần được chải lông thường xuyên, ít nhất 2-3 lần mỗi tuần, và hàng ngày trong mùa rụng lông (thường là 2 lần/năm). Việc chải lông giúp loại bỏ lông chết, ngăn ngừa rối và giữ cho bộ lông luôn sạch đẹp. Tắm cho Akita không cần quá thường xuyên, khoảng 2-3 tháng một lần hoặc khi chúng thực sự bẩn, để tránh làm khô da và lông.
Ngoài ra, cần chú ý cắt móng chân thường xuyên, vệ sinh tai và răng miệng cho Akita để phòng ngừa các bệnh về răng lợi và nhiễm trùng tai.
Akita Inu trong khí hậu Việt Nam
Với bộ lông dày, Akita Inu khá nhạy cảm với khí hậu nóng ẩm của Việt Nam. Vào mùa hè, cần đảm bảo Akita luôn có không gian mát mẻ, thoáng khí, tránh tiếp xúc trực tiếp với nắng nóng. Bạn có thể cắt tỉa bớt lông vào mùa nóng (nhưng không cạo trụi) để giúp chúng cảm thấy thoải mái hơn và tránh nguy cơ sốc nhiệt. Cung cấp đủ nước và hạn chế hoạt động mạnh vào giữa trưa là điều cần thiết để bảo vệ sức khỏe cho chó quốc khuyển Nhật Bản của bạn.
Giá Chó Akita Inu và Lưu Ý Khi Mua
Việc sở hữu một chú chó quốc khuyển Nhật Bản Akita Inu là mong muốn của nhiều người yêu chó. Tuy nhiên, mức giá và các yếu tố liên quan cần được tìm hiểu kỹ lưỡng trước khi quyết định.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá chó Akita
Giá của một chú Akita Inu có thể dao động đáng kể tùy thuộc vào nhiều yếu tố:
- Nguồn gốc và giấy tờ: Chó có giấy tờ chứng minh nguồn gốc rõ ràng, gia phả, và được nhập khẩu từ các trại chó uy tín ở Nhật Bản hoặc các nước có tiêu chuẩn cao thường có giá cao nhất, từ 30 triệu đồng trở lên, thậm chí có thể lên đến hàng trăm triệu.
- Độ thuần chủng: Chó Akita thuần chủng, đạt tiêu chuẩn về ngoại hình và tính cách của giống, sẽ có giá cao hơn so với chó lai hoặc không rõ nguồn gốc.
- Tuổi và giới tính: Chó con thường đắt hơn chó trưởng thành. Chó cái có khả năng sinh sản cũng có thể có giá cao hơn chó đực.
- Màu lông và ngoại hình: Những chú Akita có màu lông hiếm hoặc ngoại hình đặc biệt đẹp theo tiêu chuẩn giống có thể có giá cao hơn.
- Sức khỏe: Chó con được kiểm tra sức khỏe đầy đủ, tiêm phòng và tẩy giun định kỳ sẽ có giá cao hơn.
- Địa điểm mua: Giá Akita có thể khác nhau giữa các nhà nhân giống, cửa hàng thú cưng và người bán cá nhân.
Tại thị trường Việt Nam, giá một chú Akita Inu thuần chủng, có đầy đủ giấy tờ và nguồn gốc tại các trại uy tín dao động khoảng 15-20 triệu đồng cho một chú chó con. Tuy nhiên, những chú Akita nhập khẩu từ Nhật Bản hoặc châu Âu với phả hệ tốt có thể có giá cao hơn rất nhiều.
Tìm mua Akita Inu thuần chủng uy tín
Để đảm bảo bạn sở hữu một chú Akita Inu khỏe mạnh, thuần chủng và đúng giá trị, hãy tìm đến các nguồn uy tín:
- Nhà nhân giống chuyên nghiệp: Tìm kiếm các nhà nhân giống có kinh nghiệm, được cấp phép và có uy tín trong cộng đồng. Họ thường sẽ cung cấp giấy tờ về nguồn gốc, phả hệ, lịch sử sức khỏe của chó bố mẹ và chó con.
- Trại chó lớn: Các trại chó lớn thường có quy trình chăm sóc và kiểm tra sức khỏe chó con bài bản.
- Hội yêu chó Akita: Tham gia các hội nhóm yêu chó Akita để nhận được lời khuyên và giới thiệu từ những người có kinh nghiệm.
- Tránh mua ở những nơi không rõ nguồn gốc: Tránh mua chó từ những người bán không rõ ràng, chợ đen hoặc các trang mạng không uy tín để tránh mua phải chó bị bệnh hoặc không thuần chủng.
Chuẩn bị trước khi đón Akita về nhà
Trước khi đón chó quốc khuyển Nhật Bản Akita về nhà, bạn cần chuẩn bị kỹ lưỡng:
- Không gian sống: Đảm bảo có đủ không gian rộng rãi, an toàn cho Akita vận động.
- Đồ dùng cần thiết: Chuẩn bị bát ăn, bát nước, vòng cổ, dây xích, giường ngủ, đồ chơi và các vật dụng vệ sinh cá nhân.
- Thức ăn: Hỏi nhà nhân giống về loại thức ăn mà Akita con đang sử dụng để tiếp tục duy trì, tránh thay đổi đột ngột gây rối loạn tiêu hóa.
- Kiến thức: Trang bị kiến thức về cách chăm sóc, huấn luyện và các vấn đề sức khỏe của Akita Inu.
- Tâm lý: Akita là giống chó cần sự kiên nhẫn và cam kết lâu dài. Hãy chắc chắn bạn đã sẵn sàng cho trách nhiệm này.
Chó quốc khuyển Nhật Bản Akita Inu là một giống chó đặc biệt, mang trong mình vẻ đẹp truyền thống và tinh thần kiên cường của đất nước Nhật Bản. Hiểu rõ về chúng không chỉ giúp bạn trở thành một chủ nhân tốt mà còn là cách để tôn vinh một di sản sống.
Ngày Cập Nhật: Tháng 9 22, 2025 by Trần Thanh Tâm Ni
