Hiện tượng chó con mới đẻ kêu nhiều là một trong những mối lo ngại hàng đầu của các chủ nuôi, đặc biệt là những người lần đầu chăm sóc chó mẹ và đàn con. Tiếng kêu liên tục không chỉ gây lo lắng mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo về sức khỏe hoặc sự thoải mái của cún con. Việc hiểu rõ nguyên nhân gốc rễ và áp dụng các biện pháp khắc phục kịp thời, đúng cách là vô cùng quan trọng để đảm bảo sự phát triển khỏe mạnh cho các thành viên nhỏ bé này. Bài viết này sẽ đi sâu phân tích những lý do khiến chó con mới đẻ kêu nhiều và cung cấp các giải pháp tối ưu, giúp bạn tự tin hơn trong hành trình chăm sóc cún cưng.
Nguyên nhân khiến chó con mới đẻ kêu nhiều
Giống như trẻ sơ sinh, những chú chó con mới đẻ kêu nhiều thường là cách chúng giao tiếp để bày tỏ nhu cầu hoặc sự khó chịu. Việc nhận biết và phân biệt các loại tiếng kêu sẽ giúp chủ nuôi đưa ra biện pháp xử lý chính xác. Dưới đây là những nguyên nhân phổ biến nhất:
Do đói bụng
Đói bụng là nguyên nhân bản năng và phổ biến nhất khiến chó con mới đẻ kêu nhiều. Hệ tiêu hóa của cún con còn non yếu, chúng cần được bú sữa mẹ thường xuyên (mỗi 2-3 giờ trong những tuần đầu) để duy trì năng lượng và thân nhiệt. Tiếng kêu đói thường có âm lượng lớn, dai dẳng và có thể kèm theo hành động tìm vú mẹ hoặc di chuyển không ngừng. Nếu chó mẹ không đủ sữa hoặc đàn con quá đông dẫn đến cạnh tranh, một số cún con có thể không được bú đủ, dẫn đến suy yếu và kêu nhiều hơn.
Các dấu hiệu nhận biết chó con đói bao gồm: tiếng kêu the thé, liên tục; miệng há, liếm không khí; bò loanh quanh tìm vú; hoặc nặng hơn là có biểu hiện yếu ớt, ít vận động khi không được bú. Thiếu sữa không chỉ khiến cún con kêu gào mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sự phát triển thể chất và hệ miễn dịch của chúng, gây chậm lớn, giảm sức đề kháng và dễ mắc bệnh.
Thiếu hơi ấm và sự an toàn của chó mẹ
Sự gần gũi với chó mẹ mang lại cảm giác an toàn và hơi ấm cần thiết cho chó con mới đẻ. Chúng không chỉ bú sữa mà còn được mẹ liếm láp, ủ ấm và bảo vệ khỏi các yếu tố bên ngoài. Khi bị tách rời khỏi mẹ, dù chỉ trong thời gian ngắn, chó con có thể cảm thấy cô đơn, lạnh lẽo và bất an, dẫn đến tiếng kêu thảm thiết. Đây là phản ứng bản năng nhằm thu hút sự chú ý của mẹ hoặc người chăm sóc.
Tiếng kêu do thiếu hơi mẹ thường xen kẽ những tiếng rên rỉ nhỏ, ngắt quãng hoặc những tiếng tru nhẹ. Nhiệt độ cơ thể của chó con rất nhạy cảm trong những tuần đầu đời. Nếu môi trường quá lạnh, chúng không thể tự điều hòa thân nhiệt và sẽ kêu nhiều để báo hiệu sự khó chịu. Sự thiếu vắng hơi ấm và sự che chở của mẹ có thể khiến cún con căng thẳng, giảm khả năng hấp thụ dinh dưỡng và ảnh hưởng đến hệ miễn dịch non nớt.
Khó chịu, đau đớn hoặc bệnh tật
Nếu bạn đã đảm bảo chó con được bú no và nằm cạnh mẹ nhưng chúng vẫn kêu nhiều, đó có thể là dấu hiệu của sự khó chịu, đau đớn hoặc vấn đề sức khỏe. Cún con rất dễ bị ảnh hưởng bởi môi trường xung quanh và các tác nhân gây bệnh.
- Nhiệt độ môi trường không phù hợp: Quá nóng hoặc quá lạnh đều gây khó chịu. Chó con không có khả năng điều hòa nhiệt độ tốt như chó trưởng thành. Nếu quá lạnh, chúng sẽ rúc vào nhau và kêu réo. Nếu quá nóng, chúng sẽ tản ra, thở hổn hển và kêu rên.
- Ký sinh trùng: Các loại ký sinh trùng như ve, rận có thể cắn đốt, gây ngứa ngáy và đau đớn. Giun sán trong đường ruột cũng có thể gây khó chịu, đau bụng, chướng hơi và tiêu chảy, khiến cún con quằn quại và kêu khóc.
- Chấn thương hoặc dị tật bẩm sinh: Một số cún con có thể bị chấn thương trong quá trình sinh nở hoặc mắc các dị tật bẩm sinh không nhìn thấy được, gây đau đớn và khó chịu.
- Nhiễm trùng, bệnh lý tiêu hóa: Tiêu chảy, táo bón hoặc các bệnh nhiễm trùng đường hô hấp, viêm da cũng có thể khiến cún con cảm thấy đau đớn và kêu than. Các dấu hiệu khác đi kèm có thể là bỏ bú, phân lỏng, nôn mửa, sốt hoặc da chuyển màu.
Kiểm tra kỹ lưỡng toàn bộ cơ thể cún con, bao gồm bụng, da, tai, chân để tìm bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Căng thẳng hoặc cảm giác bất an
Chó con, đặc biệt là trong giai đoạn sơ sinh, rất nhạy cảm với môi trường xung quanh. Bất kỳ sự thay đổi nào cũng có thể gây căng thẳng và khiến chúng kêu nhiều.
- Môi trường mới hoặc tiếng ồn: Việc di chuyển chuồng, có tiếng ồn lớn, hoặc sự xuất hiện của người lạ, vật nuôi khác có thể khiến cún con cảm thấy bị đe dọa và kêu gào.
- Cạnh tranh giữa các cún con: Trong một đàn đông, sự cạnh tranh để giành vú mẹ hoặc vị trí ấm áp có thể gây ra tiếng kêu khi một cún con bị chen lấn hoặc không giành được phần.
- Bị cô lập: Mặc dù đang ở trong cùng một ổ, đôi khi một cún con có thể bị kẹt hoặc lạc khỏi mẹ và các anh chị em, tạo cảm giác cô lập và dẫn đến tiếng kêu cầu cứu.
Để giảm căng thẳng, hãy cố gắng giữ môi trường sống của chó con ổn định, yên tĩnh và ấm cúng.
Cách khắc phục hiệu quả tình trạng chó con mới đẻ kêu nhiều
Khi đã xác định được nguyên nhân khiến chó con mới đẻ kêu nhiều, việc áp dụng các biện pháp khắc phục phù hợp là rất quan trọng để đảm bảo sức khỏe và sự phát triển của chúng.
Đảm bảo chế độ dinh dưỡng đầy đủ
Việc cung cấp đủ sữa là yếu tố then chốt để cún con không bị đói và giảm tiếng kêu.
- Kiểm tra chó mẹ: Đảm bảo chó mẹ có đủ sữa. Quan sát xem tất cả các cún con đều được bú no hay không. Chó mẹ cần được cung cấp chế độ ăn giàu dinh dưỡng và nước uống đầy đủ để sản xuất sữa.
- Phân lịch cho bú (nếu cần): Nếu đàn con quá đông hoặc chó mẹ ít sữa, bạn có thể cần can thiệp bằng cách phân chia lịch cho bú. Đảm bảo những cún con yếu hơn hoặc bị chèn ép được bú đủ. Bạn có thể giữ những cún con đã bú no trong một lồng ấm riêng trong khi những cún con khác bú.
- Cho bú sữa thay thế: Trong trường hợp chó mẹ mất, bị bệnh hoặc không đủ sữa, bạn cần sử dụng sữa công thức chuyên dụng cho chó con (milk replacer) để bổ sung. Tuyệt đối không dùng sữa bò vì chó con không tiêu hóa được lactose.
- Cách cho bú bình/ống tiêm: Sử dụng bình bú có núm vú nhỏ hoặc ống tiêm không kim để cho cún bú. Giữ cún con nằm sấp khi bú để tránh sặc. Đảm bảo nhiệt độ sữa ấm bằng thân nhiệt (khoảng 37-38°C).
- Lịch trình: Chó con sơ sinh cần bú mỗi 2-3 giờ, kể cả ban đêm. Sau mỗi lần bú, xoa nhẹ bụng và bộ phận sinh dục của cún con bằng bông ẩm để kích thích chúng đi vệ sinh.
- Dấu hiệu đã no: Chó con đã no sẽ ngừng bú, có vẻ thư thái, bụng tròn và thường ngủ thiếp đi.
Tạo môi trường ấm áp và an toàn bên chó mẹ
Hơi ấm và sự gần gũi của chó mẹ là yếu tố không thể thiếu cho sự phát triển của cún con, giúp giảm thiểu tình trạng chó con mới đẻ kêu nhiều.
- Không gian chung: Hãy để chó mẹ và cún con ở cùng nhau trong một không gian yên tĩnh, ấm áp và an toàn. Sự gần gũi này không chỉ cung cấp sữa mà còn mang lại cảm giác an toàn và tình cảm.
- Kiểm soát nhiệt độ: Đảm bảo nhiệt độ chuồng nuôi luôn ổn định, đặc biệt là trong 2 tuần đầu đời.
- Tuần 1: 30-32°C
- Tuần 2: 27-29°C
- Tuần 3: 24-27°C
- Bạn có thể sử dụng đèn sưởi chuyên dụng cho vật nuôi (có điều chỉnh nhiệt độ), hoặc tấm sưởi đặt dưới một phần của ổ đệm để cún con có thể di chuyển ra xa nếu quá nóng. Đặt nhiệt kế trong chuồng để theo dõi.
- Biện pháp thay thế khi chó mẹ vắng mặt: Nếu chó mẹ không thể ở bên, hãy tạo môi trường thay thế:
- Thú nhồi bông ấm: Một chú thú nhồi bông sạch có thể được làm ấm (bằng cách cho vào máy sấy hoặc đặt cạnh chai nước ấm bọc khăn) để cún con có thể rúc vào.
- Chăn có mùi mẹ: Nếu có thể, đặt một chiếc khăn hoặc miếng lót có mùi của chó mẹ vào ổ để cún con cảm thấy quen thuộc và bớt căng thẳng.
- Cung cấp ổ đệm êm ái: Một chiếc ổ đệm mềm mại, sạch sẽ và ấm áp là cần thiết. Tránh những nơi có gió lùa hoặc quá ẩm ướt.
- Giảm thiểu tiếng ồn và sự xáo trộn: Hạn chế người lạ tiếp xúc quá nhiều, tránh tiếng ồn lớn và giữ cho khu vực nuôi chó con yên tĩnh để chúng không bị giật mình hay căng thẳng.
Kiểm tra và xử lý các vấn đề sức khỏe
Nếu các biện pháp trên không hiệu quả và chó con mới đẻ kêu nhiều bất thường, bạn cần kiểm tra kỹ lưỡng và can thiệp y tế khi cần.
- Kiểm tra toàn diện: Nhẹ nhàng kiểm tra cơ thể cún con:
- Nhiệt độ: Sờ vào bụng và tai để cảm nhận nhiệt độ. Nếu quá lạnh hoặc quá nóng, cần điều chỉnh ngay.
- Da và lông: Tìm vết cắn của côn trùng, ve, rận, hoặc các vết thương, viêm nhiễm.
- Bụng: Ấn nhẹ xem có chướng hơi, cứng bất thường không. Bụng căng phồng có thể là dấu hiệu của giun sán hoặc vấn đề tiêu hóa.
- Phân và nước tiểu: Quan sát màu sắc, độ đặc của phân và tần suất đi tiểu. Phân lỏng, có máu hoặc không đi vệ sinh trong thời gian dài là dấu hiệu đáng báo động.
- Miệng, mũi, mắt: Kiểm tra xem có dịch chảy bất thường, màu sắc niêm mạc có hồng hào không.
- Vệ sinh và phòng ngừa ký sinh trùng:
- Giữ chuồng trại sạch sẽ, khô ráo để hạn chế sự phát triển của vi khuẩn và ký sinh trùng.
- Tư vấn bác sĩ thú y về các sản phẩm an toàn để phòng ngừa ve, rận cho chó con sơ sinh (thường không sử dụng thuốc hóa học mạnh).
- Tẩy giun định kỳ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
- Khi nào cần đưa đến bác sĩ thú y: Đừng chần chừ đưa cún con đến bác sĩ nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
- Tiếng kêu rên rỉ liên tục, yếu ớt hoặc đau đớn.
- Bỏ bú hoàn toàn hoặc bú rất ít.
- Tiêu chảy nặng, nôn mửa liên tục.
- Sốt hoặc thân nhiệt quá thấp (dưới 35°C).
- Khó thở, thở gấp.
- Mất phương hướng, co giật, lờ đờ.
- Chảy máu hoặc có vết thương hở.
- Bụng chướng to, cứng và đau khi chạm vào.
- Chó con yếu ớt, không thể đứng dậy hoặc di chuyển.
Xây dựng môi trường sống lý tưởng cho chó con
Một môi trường sống tốt sẽ giúp cún con phát triển khỏe mạnh và hạn chế tối đa việc chó con mới đẻ kêu nhiều.
- Chuồng trại sạch sẽ và khô ráo: Vệ sinh chuồng hàng ngày, thay ga trải hoặc miếng lót thường xuyên. Đảm bảo chuồng luôn khô ráo, tránh ẩm ướt vì đây là môi trường thuận lợi cho vi khuẩn và nấm phát triển.
- Thoáng khí nhưng không gió lùa: Chuồng cần có đủ không khí lưu thông nhưng không được có gió lùa trực tiếp vào cún con, đặc biệt là trong những ngày lạnh.
- Giảm thiểu căng thẳng: Đặt chuồng ở nơi yên tĩnh, tránh xa các hoạt động ồn ào của gia đình. Hạn chế tiếp xúc quá mức từ trẻ nhỏ hoặc người lạ trong những tuần đầu. Chó con cần được ngủ đủ giấc và không bị quấy rầy.
- Đảm bảo an toàn: Kiểm tra kỹ chuồng trại xem có vật sắc nhọn, nguy hiểm nào có thể gây hại cho cún con không.
Những lưu ý quan trọng khác khi chăm sóc chó con mới đẻ
Chăm sóc chó con mới đẻ kêu nhiều đòi hỏi sự kiên nhẫn và chú ý đặc biệt. Ngoài các biện pháp trên, có một số lưu ý quan trọng khác mà chủ nuôi cần ghi nhớ.
Theo dõi sát sao hành vi của chó con
Việc theo dõi sát sao hành vi của từng chú chó con là điều cần thiết. Mỗi cá thể có thể có những nhu cầu và vấn đề khác nhau. Quan sát cách chúng bú, cách chúng tương tác với mẹ và các anh chị em, hay bất kỳ sự thay đổi nhỏ nào trong hành vi đều có thể cung cấp manh mối về tình trạng sức khỏe của chúng. Ghi lại thời gian bú, lượng sữa, tình trạng đi vệ sinh và mọi tiếng kêu bất thường. Việc này sẽ giúp bạn sớm phát hiện các vấn đề và cung cấp thông tin hữu ích cho bác sĩ thú y nếu cần.
Vệ sinh và giữ ấm đúng cách
Ngoài việc giữ chuồng trại sạch sẽ, bạn cũng cần chú ý đến vệ sinh cá nhân cho chó con. Chó mẹ thường liếm láp để kích thích con đi vệ sinh và làm sạch. Nếu chó mẹ không làm điều này, bạn cần hỗ trợ bằng cách dùng bông gòn hoặc khăn mềm ẩm, ấm để xoa nhẹ nhàng vùng bụng và bộ phận sinh dục của cún con sau mỗi lần bú để kích thích chúng bài tiết. Luôn giữ cún con khô ráo và ấm áp, đặc biệt sau khi vệ sinh. Tránh để chó con bị ẩm ướt lâu, điều này có thể dẫn đến hạ thân nhiệt.
Tương tác nhẹ nhàng và đúng cách
Trong những tuần đầu, chó con mới đẻ kêu nhiều có thể do cảm giác cô đơn hoặc thiếu sự an ủi. Hãy tương tác nhẹ nhàng với chúng bằng cách vuốt ve nhẹ nhàng (nếu chó mẹ cho phép và bạn đã vệ sinh tay sạch sẽ), trò chuyện bằng giọng nói nhẹ nhàng. Điều này giúp cún con quen với sự hiện diện của con người và cảm thấy an toàn hơn. Tuy nhiên, tránh bế ẵm quá nhiều hoặc làm phiền chúng khi đang ngủ hay bú, đặc biệt là trong giai đoạn đầu đời.
Chuẩn bị cho việc cai sữa và ăn dặm
Khi chó con đạt khoảng 3-4 tuần tuổi, chúng sẽ bắt đầu thể hiện sự tò mò với thức ăn của chó mẹ và chuẩn bị cho giai đoạn ăn dặm. Việc chuyển đổi từ bú sữa sang ăn dặm cần được thực hiện từ từ và đúng cách. Ban đầu, bạn có thể trộn sữa công thức với một ít thức ăn hạt mềm ngâm nước hoặc pate chuyên dụng cho chó con. Quá trình cai sữa quá đột ngột cũng có thể khiến chó con mới đẻ kêu nhiều vì đói hoặc khó chịu đường ruột.
Tầm quan trọng của việc tẩy giun và tiêm phòng
Giun sán là mối đe dọa lớn đối với sức khỏe của chó con. Chúng có thể lây truyền từ chó mẹ sang con qua nhau thai hoặc sữa. Tẩy giun định kỳ theo lịch trình khuyến nghị của bác sĩ thú y là cực kỳ quan trọng để bảo vệ cún con khỏi các vấn đề tiêu hóa và suy dinh dưỡng. Đồng thời, việc tiêm phòng đầy đủ các loại vắc-xin cần thiết theo đúng độ tuổi sẽ giúp cún con xây dựng hệ miễn dịch vững chắc, phòng ngừa các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm. Hãy liên hệ với bác sĩ thú y để có lịch tẩy giun và tiêm phòng phù hợp nhất.
Khi chăm sóc chó con mới đẻ kêu nhiều, điều quan trọng nhất là sự quan sát tỉ mỉ, kiên nhẫn và kịp thời. Việc hiểu rõ nguyên nhân và áp dụng các biện pháp xử lý phù hợp không chỉ giúp cún con khỏe mạnh mà còn tạo nên mối gắn kết bền chặt giữa bạn và thú cưng. Nếu bạn cần thêm sự hỗ trợ về cách chăm sóc cún cưng hoặc muốn tìm kiếm các sản phẩm chất lượng tốt nhất cho thú cưng của mình, hãy liên hệ với Mochi Cat. Đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm của chúng tôi luôn sẵn sàng trợ giúp bạn.
Ngày Cập Nhật: Tháng 9 27, 2025 by Trần Thanh Tâm Ni
