Chó bị chảy nước mũi là một tình trạng phổ biến mà nhiều chủ nuôi chó cưng có thể gặp phải. Dù đôi khi chỉ là dấu hiệu của một phản ứng bình thường với môi trường, nhưng trong nhiều trường hợp, đây lại là tín hiệu cảnh báo về những vấn đề sức khỏe tiềm ẩn, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm nguyên nhân và triệu chứng đi kèm là chìa khóa để áp dụng phương pháp điều trị kịp thời, giúp thú cưng của bạn nhanh chóng phục hồi và duy trì sức khỏe tốt. Bài viết này của Mochi Cat sẽ cung cấp cái nhìn toàn diện về các nguyên nhân khiến chó bị sổ mũi, những dấu hiệu đi kèm cần chú ý và các phương pháp xử lý hiệu quả, từ chăm sóc tại nhà đến khi nào cần thăm khám bác sĩ thú y.
Hiểu Rõ Về Hiện Tượng Chó Bị Chảy Nước Mũi
Chảy nước mũi ở chó, hay còn gọi là sổ mũi, là hiện tượng chất lỏng tiết ra từ lỗ mũi của chó. Chất lỏng này có thể trong suốt, màu trắng đục, vàng, xanh lá cây hoặc thậm chí có lẫn máu, tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra. Mũi chó đóng vai trò quan trọng trong việc lọc không khí, làm ấm và làm ẩm không khí trước khi nó đi vào phổi. Bất kỳ sự kích thích, viêm nhiễm hoặc vật cản nào trong đường hô hấp trên đều có thể dẫn đến tình trạng chó bị chảy nước mũi.
Thông thường, một chút dịch mũi trong và lỏng có thể là bình thường, đặc biệt khi chó vận động nhiều, hào hứng hoặc ở trong môi trường lạnh. Tuy nhiên, nếu dịch mũi xuất hiện liên tục, có sự thay đổi về màu sắc, độ đặc, hoặc kèm theo các triệu chứng khác như hắt hơi, ho, khò khè, chán ăn, thì đó là lúc chủ nuôi cần đặc biệt chú ý.
Nguyên Nhân Phổ Biến Khiến Chó Bị Chảy Nước Mũi
Có rất nhiều yếu tố có thể khiến chó bị chảy nước mũi, từ những tác động môi trường đơn giản đến các bệnh lý phức tạp cần sự can thiệp của thú y. Việc phân biệt các nguyên nhân này là rất quan trọng để có hướng xử lý đúng đắn.
1. Dị ứng Môi trường Hoặc Thực phẩm
Dị ứng là một trong những nguyên nhân hàng đầu khiến chó bị chảy nước mũi. Giống như con người, chó cũng có thể phản ứng dị ứng với nhiều tác nhân trong môi trường hoặc trong khẩu phần ăn.
- Dị ứng môi trường: Các tác nhân phổ biến bao gồm phấn hoa, bụi, nấm mốc, khói thuốc lá, hóa chất tẩy rửa, nước hoa, hoặc thậm chí là lông của các động vật khác. Khi tiếp xúc với các dị nguyên này, hệ miễn dịch của chó sẽ phản ứng quá mức, gây ra viêm mũi và tăng tiết dịch. Triệu chứng thường thấy là dịch mũi trong, lỏng, kèm theo hắt hơi liên tục, ngứa mắt, gãi nhiều và có thể có các vấn đề về da.
- Dị ứng thực phẩm: Một số thành phần trong thức ăn, đặc biệt là protein như thịt gà, bò, sữa hoặc gluten, có thể gây phản ứng dị ứng ở chó. Ngoài chảy nước mũi, chó còn có thể bị các triệu chứng tiêu hóa như nôn mửa, tiêu chảy, hoặc các vấn đề về da. Việc xác định dị nguyên thực phẩm thường đòi hỏi chế độ ăn kiêng loại bỏ nghiêm ngặt dưới sự hướng dẫn của bác sĩ thú y.
2. Dị Vật Lạc Vào Mũi Chó
Khi chó vui đùa, chạy nhảy, hoặc ngửi ngửi trong bụi cây, các dị vật nhỏ như hạt cỏ, mảnh lá khô, côn trùng, hạt bụi, hoặc thậm chí là một mảnh đồ chơi nhỏ có thể vô tình bị hút vào mũi. Sự hiện diện của dị vật sẽ gây kích ứng mạnh mẽ niêm mạc mũi, dẫn đến chó bị khịt mũi liên tục, hắt hơi dữ dội và chảy nước mũi không ngừng ở một bên mũi (bên có dị vật). Chó cũng có thể cố gắng dụi mũi vào vật cứng hoặc dùng chân cào mũi để loại bỏ vật cản. Nếu dị vật không được loại bỏ kịp thời, nó có thể gây nhiễm trùng thứ phát.
chó poodle bị sổ mũi
3. Nhiễm Trùng Đường Hô Hấp Trên
Nhiễm trùng đường hô hấp trên là một trong những nguyên nhân phổ biến và nghiêm trọng hơn khiến chó bị sổ mũi thở khò khè. Các tác nhân gây bệnh có thể là virus, vi khuẩn hoặc nấm.
- Cảm lạnh hoặc cúm: Tương tự như con người, chó cũng có thể bị cảm lạnh hoặc cúm, đặc biệt khi thời tiết thay đổi đột ngột hoặc khi tiếp xúc với môi trường lạnh, ẩm ướt. Triệu chứng thường bao gồm chảy nước mũi trong hoặc hơi đục, hắt hơi, ho nhẹ, và đôi khi là sốt nhẹ, lờ đờ.
- Ho cũi chó (Kennel Cough): Đây là một bệnh nhiễm trùng đường hô hấp rất dễ lây lan, thường do vi khuẩn Bordetella bronchiseptica hoặc virus gây ra. Triệu chứng đặc trưng là ho khan, nghe giống tiếng ngỗng kêu, kèm theo chó bị chảy nước mũi, hắt hơi, và có thể sốt. Bệnh lây lan nhanh chóng ở những nơi tập trung nhiều chó như trại nuôi, khu huấn luyện.
- Nhiễm khuẩn hoặc nấm mũi: Các loại vi khuẩn như Staphylococcus, Streptococcus hoặc nấm như Aspergillus có thể gây nhiễm trùng nghiêm trọng trong khoang mũi. Nhiễm trùng này thường dẫn đến dịch mũi đặc, có màu vàng hoặc xanh, có mùi hôi khó chịu, kèm theo sưng vùng mặt, đau khi chạm vào mũi và đôi khi là chảy máu cam. Đây là tình trạng cần được thú y can thiệp kịp thời.
4. Vấn Đề Về Cấu Trúc Giải Phẫu Hoặc Di Truyền
Một số giống chó có cấu trúc mặt và mũi đặc biệt, làm tăng nguy cơ gặp các vấn đề về hô hấp và chó bị chảy nước mũi mãn tính.
- Giống chó mặt phẳng (Brachycephalic Breeds): Các giống chó như Pug, Bulldog (Anh, Pháp), Boxer, Shih Tzu, Pekingese có khoang mũi ngắn và đường thở hẹp bẩm sinh. Cấu trúc này khiến chúng dễ bị khó thở, khịt mũi thường xuyên và chảy nước mũi, đặc biệt khi vận động mạnh, căng thẳng hoặc ở trong môi trường nóng ẩm. Đây là một vấn đề di truyền và không thể khắc phục triệt để. Chủ nuôi cần chú ý giữ cho chúng ở nơi có nhiệt độ ổn định, tránh hoạt động quá sức.
- Polyp hoặc khối u trong mũi: Mặc dù hiếm gặp hơn, nhưng sự phát triển của polyp (khối u lành tính) hoặc khối u ác tính trong khoang mũi có thể gây tắc nghẽn đường thở, dẫn đến chó bị khịt mũi liên tục, chảy nước mũi, và đôi khi có lẫn máu. Các khối u thường gặp ở chó già và có thể gây đau, biến dạng khuôn mặt nếu phát triển lớn.
5. Nhiễm Ký Sinh Trùng Ve Mũi
Ve mũi (Pneumonyssoides caninum) là một loại ký sinh trùng nhỏ sống trong khoang mũi và các xoang của chó. Sự hiện diện của ve mũi gây kích ứng niêm mạc, dẫn đến chảy nước mũi trong hoặc hơi nhầy, hắt hơi từng cơn, chó bị khịt mũi liên tục, và thường xuyên dụi mũi vào vật cứng hoặc dùng chân cào mũi do ngứa. Ve mũi dễ lây lan giữa các chú chó qua tiếp xúc trực tiếp hoặc gián tiếp.
6. Các Bệnh Toàn Thân Nghiêm Trọng
Trong một số trường hợp, chó bị chảy nước mũi có thể là một phần của các bệnh lý toàn thân nghiêm trọng hơn:
- Bệnh răng miệng: Nhiễm trùng răng hoặc áp xe chân răng, đặc biệt ở hàm trên, có thể lan rộng và ảnh hưởng đến xoang mũi, gây ra dịch mũi một bên có mùi hôi.
- Rối loạn đông máu: Các bệnh lý gây rối loạn đông máu hoặc chấn thương có thể dẫn đến chảy máu cam (chảy nước mũi có máu).
- Các bệnh truyền nhiễm khác: Một số bệnh truyền nhiễm nguy hiểm như Care (Distemper) có thể gây ra nhiều triệu chứng, bao gồm dịch mũi và mắt đặc, viêm phổi.
Chó Bị Chảy Nước Mũi Xanh Kèm Đổ Ghèn: Dấu Hiệu Cảnh Báo Nguy Hiểm
Nếu bạn phát hiện chó bị chảy nước mũi xanh kèm đổ ghèn, đây là một dấu hiệu cực kỳ đáng lo ngại và không thể xem nhẹ. Dịch mũi có màu vàng hoặc xanh lá cây thường cho thấy có sự hiện diện của mủ, tức là một tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn hoặc nấm. Ghèn ở mắt cùng màu hoặc có mủ cũng là bằng chứng cho thấy nhiễm trùng đã lan đến mắt hoặc chó đang bị nhiễm trùng đường hô hấp trên và viêm kết mạc cùng lúc.
Các tình trạng có thể gây ra triệu chứng này bao gồm:
- Nhiễm trùng vi khuẩn hoặc nấm nặng: Như đã đề cập, vi khuẩn và nấm có thể gây viêm mũi xoang mủ.
- Các bệnh truyền nhiễm hiếm gặp nhưng nguy hiểm:
- Nhiễm khuẩn Cocardia (Nocardiosis): Gây nhiễm trùng hệ hô hấp, có thể lan ra các cơ quan khác.
- Toxoplasma (Toxoplasmosis): Một bệnh ký sinh trùng có thể ảnh hưởng đến nhiều hệ cơ quan, bao gồm cả hô hấp.
- Cryptococcus (Cryptococcosis): Nhiễm nấm toàn thân có thể gây tổn thương mũi, xoang, hệ thần kinh.
- Histoplasma (Histoplasmosis): Một bệnh nấm có thể ảnh hưởng đến phổi và các cơ quan khác.
- Viêm phổi: Nhiễm trùng đường hô hấp trên không được điều trị có thể lan xuống phổi, gây viêm phổi, khiến chó thở khò khè, ho nặng, sốt cao, lờ đờ và chán ăn.
- Các biến chứng toàn thân: Tình trạng nhiễm trùng nặng có thể dẫn đến sốt, tiêu chảy, sưng phù, suy kiệt và thậm chí nguy hiểm đến tính mạng nếu không được điều trị kịp thời.
Khi chó bị chảy nước mũi xanh kèm đổ ghèn, tuyệt đối không nên tự ý điều trị tại nhà. Hãy đưa thú cưng đến ngay phòng khám thú y để được thăm khám kỹ lưỡng, chẩn đoán chính xác nguyên nhân và có phác đồ điều trị phù hợp. Bác sĩ có thể cần thực hiện các xét nghiệm như cấy dịch mũi, xét nghiệm máu, chụp X-quang hoặc nội soi để xác định tác nhân gây bệnh và mức độ nghiêm trọng.
Chó Bị Khịt Mũi Liên Tục Phải Làm Sao? Các Biện Pháp Xử Lý Ban Đầu
Khi phát hiện chó bị khịt mũi liên tục hoặc có dấu hiệu chảy nước mũi, việc đầu tiên là chủ nuôi cần giữ bình tĩnh và quan sát kỹ các triệu chứng đi kèm. Tùy thuộc vào nguyên nhân nghi ngờ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp xử lý ban đầu tại nhà hoặc chuẩn bị cho chuyến thăm khám thú y.
1. Quan sát Kỹ Lưỡng Triệu Chứng
Trước khi hành động, hãy ghi lại các thông tin sau:
- Màu sắc và độ đặc của dịch mũi: Trong, lỏng, trắng đục, vàng, xanh, hay có máu?
- Tần suất và mức độ: Chảy liên tục hay từng đợt? Dịch ít hay nhiều?
- Triệu chứng đi kèm: Hắt hơi, ho, thở khò khè, chán ăn, lờ đờ, sốt, sưng mặt, gãi mũi, mắt có ghèn?
- Ảnh hưởng đến hành vi: Chó có còn chơi đùa không? Có vẻ đau đớn không?
- Thời gian xuất hiện: Tình trạng này đã kéo dài bao lâu?
2. Kiểm Tra Mũi Để Tìm Dị Vật
Nếu nghi ngờ chó bị khịt mũi liên tục do dị vật, hãy nhẹ nhàng kiểm tra lỗ mũi của chó.
- Sử dụng đèn pin để soi vào lỗ mũi.
- Nếu thấy dị vật nhỏ, có thể thử dùng nhíp đầu tròn hoặc tay sạch để nhẹ nhàng gắp ra. Tuy nhiên, nếu dị vật ở sâu, chó không hợp tác hoặc có dấu hiệu đau đớn, tuyệt đối không cố gắng lấy ra vì có thể đẩy dị vật vào sâu hơn hoặc làm tổn thương niêm mạc mũi. Trong trường hợp này, cần đưa chó đến thú y.
3. Đảm Bảo Môi Trường Sống Sạch Sẽ và Thoáng Mát
- Tránh các tác nhân gây dị ứng: Hạn chế chó tiếp xúc với bụi bẩn, phấn hoa, khói thuốc lá, hóa chất tẩy rửa mạnh. Vệ sinh nhà cửa thường xuyên, sử dụng máy lọc không khí nếu cần.
- Giữ ấm cho chó: Đặc biệt vào mùa đông hoặc những ngày thời tiết lạnh, ẩm. Đảm bảo chó có chỗ nằm ấm áp, tránh gió lùa. Sử dụng chăn hoặc áo giữ nhiệt cho chó nếu cần thiết.
4. Nâng Cao Sức Đề Kháng
Cung cấp cho chó một chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, giàu vitamin và khoáng chất để tăng cường hệ miễn dịch. Bổ sung vitamin C hoặc các chất hỗ trợ miễn dịch khác theo khuyến nghị của bác sĩ thú y.
Cách Điều Trị Chó Bị Sổ Mũi Thở Khò Khè Tại Nhà và Khi Nào Cần Thú Y
Đối với các trường hợp chó bị sổ mũi thở khò khè do cảm lạnh thông thường hoặc dị ứng nhẹ, bạn có thể áp dụng một số biện pháp chăm sóc tại nhà để giảm nhẹ triệu chứng và giúp chó cảm thấy thoải mái hơn. Tuy nhiên, việc nhận biết khi nào cần sự can thiệp của bác sĩ thú y là cực kỳ quan trọng để tránh các biến chứng nghiêm trọng.
1. Biện Pháp Chăm Sóc Tại Nhà (Dành cho các trường hợp nhẹ)
- Giữ ấm cơ thể: Đây là yếu tố tiên quyết. Đảm bảo chó nằm ở nơi khô ráo, ấm áp, tránh xa gió lùa và nhiệt độ thấp. Có thể dùng chăn ấm hoặc đệm sưởi chuyên dụng cho thú cưng.
- Duy trì độ ẩm không khí: Sử dụng máy xông hơi hoặc máy tạo độ ẩm trong không gian sống của chó. Hơi nước ấm giúp làm loãng dịch mũi, giảm tắc nghẽn và làm dịu niêm mạc đường hô hấp, giúp chó thở dễ dàng hơn. Bạn cũng có thể đưa chó vào phòng tắm khi bạn đang tắm nước nóng để hơi nước làm ẩm đường thở của chúng trong khoảng 5-10 phút.
- Vệ sinh mũi thường xuyên: Dùng nước muối sinh lý (0.9% NaCl) nhỏ mũi hoặc lau sạch dịch mũi chảy ra bằng khăn mềm ẩm. Việc này giúp loại bỏ chất nhầy, bụi bẩn và dị vật nhẹ, giữ cho lỗ mũi thông thoáng. Mochi Cat khuyến nghị bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ thú y về cách nhỏ mũi an toàn và hiệu quả cho chó.
- Chế độ dinh dưỡng tăng cường: Cung cấp thức ăn mềm, dễ tiêu hóa và giàu dưỡng chất để tăng cường sức đề kháng. Có thể trộn thêm một chút nước ấm vào thức ăn khô để dễ ăn hơn. Đảm bảo chó uống đủ nước để tránh mất nước, đặc biệt khi có sốt.
- Tránh thức ăn lạnh: Trong thời gian chó bị cảm lạnh hoặc sổ mũi, tránh cho chúng ăn thức ăn lạnh hoặc uống nước lạnh trực tiếp từ tủ lạnh.
- Giảm thiểu căng thẳng: Đảm bảo chó có đủ thời gian nghỉ ngơi, tạo môi trường yên tĩnh và an toàn để chúng có thể hồi phục.
- Tắm và sấy khô đúng cách: Nếu cần tắm cho chó, hãy dùng nước ấm và đảm bảo sấy khô hoàn toàn lông chó ngay sau đó để tránh tình trạng chó bị cảm lạnh trở nên nặng hơn.
2. Khi Nào Cần Đưa Chó Đến Bác Sĩ Thú Y
Việc đưa chó đến bác sĩ thú y là bắt buộc nếu bạn nhận thấy bất kỳ dấu hiệu nào sau đây:
- Dịch mũi có màu lạ: Chảy nước mũi màu vàng, xanh lá cây, có mủ hoặc lẫn máu.
- Kèm theo các triệu chứng nghiêm trọng: Sốt cao, ho dữ dội, khó thở, thở hổn hển, lờ đờ, chán ăn, sụt cân, nôn mửa, tiêu chảy, sưng mặt hoặc đau khi chạm vào vùng mũi.
- Chảy nước mũi chỉ một bên: Đây có thể là dấu hiệu của dị vật hoặc khối u.
- Tình trạng không cải thiện: Các triệu chứng không giảm nhẹ sau vài ngày chăm sóc tại nhà hoặc có xu hướng nặng hơn.
- Chó con hoặc chó già: Các đối tượng này có hệ miễn dịch yếu hơn và dễ bị biến chứng nghiêm trọng hơn.
- Nghi ngờ các bệnh truyền nhiễm: Nếu chó tiếp xúc với các chó bệnh khác hoặc có các triệu chứng của ho cũi chó, Care.
Tại phòng khám thú y, bác sĩ sẽ thăm khám tổng thể, có thể thực hiện các xét nghiệm cần thiết như xét nghiệm máu, cấy dịch mũi, chụp X-quang, nội soi mũi để chẩn đoán chính xác nguyên nhân. Dựa trên kết quả chẩn đoán, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc phù hợp, có thể bao gồm:
- Kháng sinh: Để điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn (ví dụ: Penicillin, Doxycycline, Sulfadimezin).
- Thuốc kháng nấm: Nếu nguyên nhân là do nấm.
- Thuốc kháng viêm: Để giảm sưng và viêm.
- Thuốc chống dị ứng (Antihistamine): Đối với các trường hợp dị ứng nặng.
- Thuốc long đờm hoặc giảm ho: Để hỗ trợ đường hô hấp.
- Thuốc nhỏ mũi chuyên dụng: Để làm sạch và giảm viêm tại chỗ.
- Phẫu thuật: Trong trường hợp có dị vật không thể lấy ra bằng nội soi, polyp hoặc khối u.
Việc tuân thủ đúng phác đồ điều trị của bác sĩ thú y là yếu tố then chốt để đảm bảo chó bị chảy nước mũi được chữa trị dứt điểm và phục hồi sức khỏe nhanh chóng. Đừng ngần ngại liên hệ với chuyên gia thú y khi bạn có bất kỳ lo lắng nào về sức khỏe của thú cưng.
Chó bị chảy nước mũi là một dấu hiệu sức khỏe cần được chủ nuôi quan tâm đúng mức. Từ những nguyên nhân đơn giản như dị ứng hay cảm lạnh thông thường đến các bệnh lý nghiêm trọng hơn như nhiễm trùng hay khối u, việc nhận biết và hành động kịp thời sẽ quyết định đến quá trình phục hồi của thú cưng. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những thông tin hữu ích để hiểu rõ hơn về tình trạng này và biết cách chăm sóc tốt nhất cho người bạn bốn chân của mình.
Ngày Cập Nhật: Tháng 10 1, 2025 by Trần Thanh Tâm Ni
