Bị chó cắn là một sự cố không mong muốn nhưng khá phổ biến, tiềm ẩn nhiều rủi ro sức khỏe nghiêm trọng nếu không được xử lý đúng cách. Từ những vết trầy xước nhẹ cho đến tổn thương sâu, nguy cơ nhiễm trùng, uốn ván hay đáng lo ngại nhất là bệnh dại luôn hiện hữu. Việc nắm vững cách sơ cứu khi bị chó cắn kịp thời và chính xác không chỉ giúp giảm thiểu đau đớn mà còn là yếu tố then chốt để bảo vệ tính mạng và sức khỏe. Bài viết này sẽ cung cấp một cái nhìn toàn diện về các bước sơ cứu cần thiết, các biến chứng có thể xảy ra và biện pháp phòng ngừa hiệu quả.
Tầm Quan Trọng Của Việc Sơ Cứu Khi Bị Chó Cắn Đúng Cách
Vết cắn của chó, dù lớn hay nhỏ, đều mang theo những mối lo ngại về sức khỏe. Không chỉ là tổn thương vật lý, mà còn là nguy cơ từ các vi khuẩn trong khoang miệng của chó, đặc biệt là nguy cơ lây truyền bệnh dại – một căn bệnh có tỷ lệ tử vong gần như 100% nếu không được điều trị dự phòng kịp thời.
Mức Độ Nghiêm Trọng Của Vết Cắn Chó
Mức độ nghiêm trọng của vết cắn chó phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Lực cắn, kích thước và giống chó, vị trí vết thương, và tình trạng sức khỏe của người bị cắn đều đóng vai trò quan trọng. Một vết cắn có thể chỉ là một vết trầy nhẹ, nhưng cũng có thể gây ra vết rách sâu, tổn thương cơ, dây thần kinh, mạch máu, thậm chí là gãy xương. Các vết cắn ở vùng mặt, cổ, hoặc gần các khớp thường có nguy cơ cao hơn và cần được chú ý đặc biệt.
Tại Sao Cần Sơ Cứu Nhanh Chóng?
Thời gian là yếu tố vàng khi bị chó cắn. Sơ cứu nhanh chóng và đúng kỹ thuật giúp loại bỏ mầm bệnh, giảm thiểu nguy cơ nhiễm trùng tại chỗ. Quan trọng hơn, việc xử lý vết thương ngay lập tức có thể làm chậm quá trình lây lan của virus dại, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tiêm phòng và điều trị dự phòng sau đó. Một quy trình sơ cứu hiệu quả có thể là ranh giới giữa an toàn và những biến chứng nguy hiểm.
Các Bước Sơ Cứu Khi Bị Chó Cắn Ngay Lập Tức Tại Hiện Trường
Khi bị chó cắn, việc giữ bình tĩnh và hành động nhanh chóng là vô cùng quan trọng. Các bước sơ cứu ban đầu sẽ quyết định phần lớn mức độ an toàn cho người bị thương.
Đảm Bảo An Toàn Cá Nhân
Điều đầu tiên và quan trọng nhất là phải nhanh chóng rời khỏi khu vực nguy hiểm, tránh xa con chó đã cắn. Đừng cố gắng đối đầu hoặc trừng phạt con vật vì điều đó có thể khiến nó tiếp tục tấn công. Nếu có người khác ở gần, hãy tìm kiếm sự giúp đỡ. Sau khi đã thoát khỏi tình huống nguy hiểm, việc tập trung vào vết thương sẽ dễ dàng hơn.
Đánh Giá Tình Trạng Chó Gây Cắn
Việc xác định thông tin về con chó gây cắn là bước không thể thiếu sau khi đã đảm bảo an toàn. Điều này ảnh hưởng trực tiếp đến phác đồ điều trị và dự phòng sau này.
Xác định tình trạng tiêm phòng dại của chó
Cố gắng hỏi người chủ của con chó về lịch sử tiêm phòng dại của nó. Yêu cầu xem sổ tiêm phòng hoặc bất kỳ giấy tờ nào chứng minh con chó đã được tiêm vắc-xin dại đầy đủ và còn hiệu lực. Nếu không có chủ nhân xuất hiện, hãy hỏi những người chứng kiến xung quanh để tìm thông tin. Việc này giúp đánh giá nguy cơ lây bệnh dại và quyết định có cần tiêm phòng dại hay không.
Cách sơ cứu khi bị chó cắn cần xác định tình trạng tiêm phòng dại của chó
Nhận biết dấu hiệu chó có khả năng mắc bệnh dại
Nếu không có thông tin về tiêm phòng, hãy cố gắng quan sát hành vi của con chó. Các dấu hiệu nghi ngờ chó mắc bệnh dại bao gồm: thay đổi hành vi bất thường (hung dữ đột ngột hoặc trở nên trầm lặng quá mức), chảy dãi nhiều, sủa khàn, sợ nước, ăn uống bất thường (ăn những vật lạ), hoặc có biểu hiện liệt. Việc báo cáo những thông tin này cho nhân viên y tế sẽ rất hữu ích.
Hướng Dẫn Chi Tiết Cách Sơ Cứu Vết Thương Do Chó Cắn Theo Từng Loại
Sau khi đã đảm bảo an toàn và thu thập thông tin ban đầu, việc xử lý vết thương là bước quan trọng nhất. Mỗi loại vết thương sẽ có cách xử lý hơi khác nhau.
Nguyên Tắc Sơ Cứu Chung Cho Mọi Vết Cắn
Dù là vết cắn nhỏ hay lớn, nguyên tắc chung là phải làm sạch vết thương càng sớm càng tốt. Sử dụng xà phòng và nước sạch (ưu tiên nước ấm) để rửa vết thương dưới vòi nước chảy mạnh trong ít nhất 10-15 phút. Mục đích là loại bỏ vi khuẩn, virus và các tạp chất có thể xâm nhập. Sau đó, sát trùng bằng dung dịch Povidone-Iodine hoặc cồn y tế 70%. Tuyệt đối không: tự ý áp dụng các bài thuốc dân gian, đắp lá cây, hoặc chà xát quá mạnh vào vết thương.
Sơ Cứu Vết Cắn Không Rách Da (Vết trầy xước, bầm tím nhẹ)
Ngay cả những vết cắn không làm rách da cũng cần được xử lý cẩn thận. Rửa sạch vùng bị cắn bằng xà phòng và nước ấm. Sau đó, dùng dung dịch sát khuẩn để làm sạch. Dùng băng vải sạch hoặc gạc vô trùng để bao phủ vùng tổn thương, giúp bảo vệ vết thương khỏi bụi bẩn và vi khuẩn. Mặc dù vết thương có vẻ nhẹ, việc đến cơ sở y tế gần nhất để được kiểm tra và tư vấn là điều cần thiết để loại trừ mọi rủi ro tiềm ẩn, đặc biệt là nguy cơ bệnh dại.
Sơ Cứu Vết Cắn Rách Da Hoặc Chảy Máu Nhẹ
Đối với những vết cắn gây rách da hoặc chảy máu nhẹ, quy trình sơ cứu cần được thực hiện kỹ lưỡng hơn. Rửa sạch vết thương dưới vòi nước chảy mạnh với xà phòng trong ít nhất 15 phút. Điều này giúp đẩy các tác nhân gây bệnh ra ngoài. Sau đó, có thể dùng một miếng gạc sạch hoặc khăn sạch áp nhẹ lên vết thương để cầm máu nếu cần. Không nên băng bó quá chặt hoặc khâu vết thương ngay lập tức, vì điều này có thể giữ vi khuẩn lại bên trong và tăng nguy cơ nhiễm trùng. Sát trùng vết thương bằng dung dịch y tế chuyên dụng rồi băng lại bằng gạc vô trùng.
Sơ Cứu Vết Cắn Sâu, Chảy Máu Nhiều Hoặc Tổn Thương Nghiêm Trọng
Những vết cắn sâu, chảy máu nhiều, hoặc có dấu hiệu tổn thương nặng hơn như gãy xương, đứt mạch máu/dây thần kinh đòi hỏi phải sơ cứu nhanh chóng và tìm kiếm sự trợ giúp y tế khẩn cấp. Rửa vết thương thật kỹ dưới vòi nước chảy với xà phòng. Áp lực trực tiếp lên vết thương bằng miếng vải sạch hoặc gạc vô trùng để cầm máu. Nâng cao chi bị thương (nếu có thể) cao hơn tim để giảm chảy máu. Ngay lập tức gọi cấp cứu hoặc đưa người bị nạn đến bệnh viện gần nhất. Trong trường hợp này, việc sơ cứu chỉ mang tính tạm thời để duy trì sự sống và ngăn ngừa biến chứng trong khi chờ sự can thiệp của y tế.
Khi Nào Cần Đến Bệnh Viện Ngay Lập Tức Sau Khi Bị Chó Cắn?
Mặc dù việc sơ cứu tại nhà là rất quan trọng, nhưng trong nhiều trường hợp, việc đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị chuyên sâu là điều bắt buộc.
Dấu Hiệu Vết Thương Nghiêm Trọng
Bạn cần đến bệnh viện ngay lập tức nếu vết cắn sâu, rộng, nằm ở những vùng nguy hiểm như mặt, cổ, khớp, hoặc bộ phận sinh dục. Vết thương không ngừng chảy máu, có dấu hiệu tổn thương xương, khớp, cơ, dây thần kinh hoặc mạch máu cũng cần được cấp cứu khẩn cấp. Những vết cắn gây mất mô hoặc có dị vật trong vết thương cũng là chỉ định để đến bệnh viện ngay.
Dấu Hiệu Nhiễm Trùng Sớm
Vết cắn là cửa ngõ lý tưởng cho vi khuẩn xâm nhập. Hãy chú ý đến các dấu hiệu nhiễm trùng sớm như sưng đỏ, nóng rát, đau nhức tăng lên, có mủ hoặc dịch tiết bất thường từ vết thương. Sốt, ớn lạnh, hoặc nổi hạch bạch huyết gần vùng bị cắn cũng là những dấu hiệu cảnh báo cần được can thiệp y tế.
Đến trung tâm y tế gần nhất ngay khi bị chó cắn
Đối Tượng Nguy Cơ Cao
Một số đối tượng có nguy cơ cao hơn khi bị chó cắn và cần được thăm khám y tế sớm. Đó là trẻ em, người già, người có hệ miễn dịch yếu (do bệnh tiểu đường, HIV/AIDS, đang dùng thuốc ức chế miễn dịch), hoặc người chưa tiêm phòng uốn ván đầy đủ. Nguy cơ lây nhiễm bệnh dại cũng cao hơn nếu con chó là chó lạ, chó hoang, hoặc chó có biểu hiện bất thường không rõ lịch sử tiêm phòng.
Các Biến Chứng Nguy Hiểm Có Thể Xảy Ra Khi Bị Chó Cắn
Bên cạnh những tổn thương ban đầu, vết cắn của chó còn có thể dẫn đến hàng loạt biến chứng nghiêm trọng, đe dọa trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng.
Bệnh Dại – Mối Đe Dọa Tử Vong
Bệnh dại là biến chứng nguy hiểm nhất do chó cắn, gây ra bởi virus dại tấn công hệ thần kinh trung ương. Khi các triệu chứng lâm sàng xuất hiện, bệnh dại gần như 100% gây tử vong.
Cơ chế lây truyền và triệu chứng bệnh dại
Virus dại lây truyền qua nước bọt của động vật bị nhiễm bệnh vào cơ thể người thông qua vết cắn hoặc vết trầy xước trên da. Thời gian ủ bệnh thường từ 1 đến 3 tháng nhưng có thể thay đổi từ vài ngày đến vài năm. Các triệu chứng ban đầu có thể không đặc hiệu như sốt, đau đầu, mệt mỏi. Sau đó, bệnh tiến triển với các biểu hiện thần kinh như lo âu, sợ hãi, kích động, co thắt cơ, sợ nước, sợ gió, ảo giác. Giai đoạn cuối là liệt và tử vong do suy hô hấp.
Tầm quan trọng của tiêm vắc xin dại
Tiêm vắc xin dại sau phơi nhiễm là phương pháp duy nhất để cứu sống người bị cắn nếu nghi ngờ chó mang virus dại. Quyết định tiêm phòng cần được đưa ra nhanh chóng dựa trên đánh giá của bác sĩ về tình trạng vết thương và lịch sử của con chó. Tiêm huyết thanh kháng dại (SAR) cũng có thể được chỉ định trong trường hợp vết thương nặng.
Bệnh Uốn Ván
Uốn ván là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra, thường có trong đất và phân động vật. Khi vi khuẩn xâm nhập vào vết thương sâu, yếm khí (không có oxy), chúng sẽ phát triển và sản sinh độc tố tấn công hệ thần kinh, gây co cứng cơ và co giật. Mặc dù vắc xin uốn ván đã phổ biến ở trẻ em, người lớn vẫn có nguy cơ mắc bệnh nếu không tiêm nhắc lại định kỳ.
Nhiễm Trùng Vi Khuẩn Khác
Miệng chó chứa rất nhiều loại vi khuẩn, bao gồm Pasteurella multocida, Staphylococcus aureus, Streptococcus, và Capnocytophaga canimorsus. Khi vết cắn xuyên qua da, các vi khuẩn này có thể xâm nhập, gây nhiễm trùng tại chỗ hoặc lan rộng vào máu (nhiễm trùng huyết), gây nguy hiểm tính mạng. Đặc biệt, người có hệ miễn dịch yếu hoặc mắc bệnh tiểu đường có nguy cơ cao hơn.
Tổn Thương Cấu Trúc Cơ Thể (Thần kinh, cơ, xương, mạch máu)
Vết cắn sâu không chỉ gây rách da mà còn có thể làm tổn thương các cấu trúc bên dưới như dây thần kinh, gân, cơ và mạch máu. Điều này có thể dẫn đến mất chức năng vận động, cảm giác, chảy máu nghiêm trọng hoặc thậm chí là hoại tử mô nếu không được điều trị kịp thời. Vết cắn từ chó lớn, đặc biệt là ở chi, có thể gây gãy xương.
Sẹo Vĩnh Viễn Và Ảnh Hưởng Tâm Lý
Mặc dù không đe dọa tính mạng, sẹo do vết cắn có thể ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ và tâm lý của người bị nạn, đặc biệt nếu vết sẹo nằm ở những vị trí dễ thấy như mặt. Các trường hợp sẹo lồi, sẹo co rút có thể cần đến phẫu thuật thẩm mỹ để cải thiện. Ngoài ra, trải nghiệm bị chó cắn có thể gây ra chấn thương tâm lý, sợ hãi chó (cynophobia) hoặc rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD), đặc biệt ở trẻ em.
Quy Trình Thăm Khám Và Điều Trị Tại Bệnh Viện Sau Khi Bị Chó Cắn
Sau khi sơ cứu ban đầu, việc đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị chuyên sâu là bước không thể thiếu để đảm bảo an toàn tối đa.
Đánh Giá Vết Thương Và Tình Trạng Sức Khỏe
Tại bệnh viện, bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng vết thương để đánh giá mức độ sâu, rộng, có tổn thương các cấu trúc bên trong hay không. Bác sĩ cũng sẽ hỏi về lịch sử tiêm phòng của người bệnh (uốn ván, dại), tình trạng sức khỏe tổng quát, và thông tin về con chó đã cắn.
Xử Lý Y Tế Chuyên Sâu
Việc xử lý vết thương tại bệnh viện bao gồm:
- Làm sạch sâu: Vết thương có thể được rửa lại bằng dung dịch sát khuẩn chuyên dụng.
- Cắt lọc (nếu cần): Loại bỏ mô hoại tử hoặc mô bầm dập để ngăn ngừa nhiễm trùng.
- Khâu vết thương (nếu phù hợp): Vết thương do chó cắn thường không được khâu kín ngay lập tức để tránh giữ vi khuẩn bên trong. Tuy nhiên, một số trường hợp vết thương ở mặt hoặc rất lớn có thể được khâu trì hoãn hoặc khâu một phần.
- Dẫn lưu (nếu có mủ): Đặt ống dẫn lưu để thoát dịch và mủ ra ngoài.
Chỉ Định Tiêm Phòng Dại Và Uốn Ván
Đây là quyết định quan trọng nhất và phải dựa trên đánh giá y tế.
Tiêu chí tiêm phòng dại
Bác sĩ sẽ xem xét:
- Tình trạng chó cắn: Chó dại, chó nghi dại (chó lạ, chó hoang, chó có biểu hiện bất thường, không rõ lịch sử tiêm phòng), chó nhà không tiêm phòng.
- Mức độ nghiêm trọng của vết cắn: Vết cắn sâu, chảy máu, nhiều vết cắn, vết cắn ở vùng giàu dây thần kinh (đầu, mặt, cổ, đầu ngón tay/chân, bộ phận sinh dục).
- Khoảng thời gian từ lúc bị cắn: Cần tiêm càng sớm càng tốt.
- Lịch sử tiêm phòng dại trước đó của người bệnh.
- Vắc xin dại và/hoặc huyết thanh kháng dại (SAR) có thể được chỉ định.
Tiêu chí tiêm phòng uốn ván
Nếu người bệnh chưa tiêm phòng uốn ván đầy đủ hoặc không rõ lịch sử tiêm phòng, bác sĩ sẽ chỉ định tiêm vắc xin uốn ván và/hoặc globulin miễn dịch uốn ván (TIG). Vết thương do chó cắn thường là vết thương bẩn, có nguy cơ cao mắc uốn ván.
Kê Đơn Thuốc Và Hướng Dẫn Chăm Sóc
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc kháng sinh để phòng ngừa nhiễm trùng, thuốc giảm đau và thuốc chống viêm nếu cần. Người bệnh cũng sẽ được hướng dẫn chi tiết về cách chăm sóc vết thương tại nhà, các dấu hiệu cần tái khám và lịch tiêm phòng tiếp theo (nếu có).
Chăm Sóc Vết Thương Do Chó Cắn Tại Nhà Sau Khi Sơ Cứu Và Điều Trị Y Tế
Sau khi đã được sơ cứu và thăm khám tại bệnh viện, việc chăm sóc vết thương đúng cách tại nhà đóng vai trò then chốt trong quá trình hồi phục và ngăn ngừa biến chứng.
Vệ Sinh Vết Thương Hàng Ngày
Duy trì vệ sinh vết thương là ưu tiên hàng đầu. Rửa vết thương nhẹ nhàng bằng nước muối sinh lý (0.9% NaCl) hoặc dung dịch sát khuẩn được bác sĩ chỉ định. Tránh chà xát mạnh gây tổn thương thêm. Vệ sinh ít nhất 1-2 lần mỗi ngày, hoặc theo hướng dẫn cụ thể của y tá/bác sĩ.
Thay Băng Đúng Cách
Thay băng vết thương thường xuyên (hàng ngày hoặc theo chỉ định) để giữ vết thương sạch sẽ và khô ráo. Luôn rửa tay thật sạch bằng xà phòng và nước hoặc sát khuẩn bằng cồn trước khi chạm vào vết thương. Sử dụng gạc vô trùng và băng dính y tế để băng vết thương. Đảm bảo băng không quá chặt gây cản trở lưu thông máu nhưng đủ chắc để bảo vệ vết thương.
Theo Dõi Dấu Hiệu Nhiễm Trùng
Liên tục theo dõi vết thương để phát hiện sớm các dấu hiệu nhiễm trùng. Bao gồm: sưng đỏ tăng lên, đau nhức dữ dội hơn, cảm giác nóng xung quanh vết thương, có mủ hoặc dịch tiết màu vàng/xanh, hoặc mùi hôi khó chịu. Ngoài ra, sốt, ớn lạnh, hoặc cảm thấy mệt mỏi toàn thân cũng là những dấu hiệu cảnh báo. Nếu xuất hiện bất kỳ dấu hiệu nào, hãy liên hệ ngay với bác sĩ.
Chế Độ Dinh Dưỡng Và Nghỉ Ngơi
Một chế độ dinh dưỡng đầy đủ và nghỉ ngơi hợp lý sẽ hỗ trợ quá trình lành vết thương. Bổ sung các thực phẩm giàu protein, vitamin C và kẽm để tăng cường hệ miễn dịch và thúc đẩy tái tạo tế bào. Tránh các hoạt động gắng sức có thể làm vết thương bị bung hoặc chậm lành. Ngủ đủ giấc giúp cơ thể phục hồi tốt hơn.
Biện Pháp Phòng Ngừa Chó Cắn Hiệu Quả
Phòng ngừa luôn tốt hơn chữa bệnh. Việc áp dụng các biện pháp phòng ngừa giúp giảm thiểu đáng kể nguy cơ bị chó cắn cho bản thân và cộng đồng.
Đối Với Chủ Nuôi
Chủ nuôi có vai trò quan trọng nhất trong việc phòng ngừa chó cắn.
Tiêm phòng đầy đủ cho thú cưng
Đảm bảo chó được tiêm phòng dại và các loại vắc xin cần thiết khác định kỳ theo khuyến cáo của bác sĩ thú y. Điều này không chỉ bảo vệ sức khỏe của chó mà còn là lá chắn quan trọng bảo vệ cộng đồng khỏi bệnh dại.
Huấn luyện và xã hội hóa chó
Huấn luyện chó từ nhỏ về các lệnh cơ bản như “ngồi”, “ở yên”, “đến đây” giúp chủ kiểm soát hành vi của chó tốt hơn. Xã hội hóa chó bằng cách cho chúng tiếp xúc với nhiều người, vật nuôi và môi trường khác nhau một cách tích cực, giúp chó trở nên thân thiện và ít hung dữ hơn. Để đảm bảo thú cưng của bạn luôn khỏe mạnh và ngoan ngoãn, hãy tìm hiểu thêm các kiến thức chăm sóc thú cưng tại Mochi Cat.
Giữ chó trong tầm kiểm soát
Luôn dắt chó bằng dây xích và rọ mõm (nếu cần thiết, đặc biệt ở nơi công cộng hoặc với chó có tiền sử hung dữ). Không để chó chạy rông hoặc không có người giám sát. Đảm bảo hàng rào sân vườn chắc chắn để chó không thể thoát ra ngoài.
Đối Với Cộng Đồng
Mỗi cá nhân trong cộng đồng cũng cần có ý thức và kỹ năng để phòng tránh chó cắn.
Cách xử lý khi gặp chó lạ hoặc chó hung dữ
Nếu gặp một con chó lạ hoặc có biểu hiện hung dữ, hãy giữ bình tĩnh. Không nhìn thẳng vào mắt chó, điều này có thể bị coi là hành động thách thức. Từ từ lùi lại và tránh các cử động đột ngột. Nếu chó bắt đầu đuổi theo, không nên chạy mà hãy cố gắng đứng yên, cuộn tròn người lại như một quả bóng, hai tay che đầu và cổ để bảo vệ các vùng cơ thể quan trọng.
Không hoảng sợ hoặc chạy trốn khi chó đuổi theo
Dạy trẻ em cách tương tác an toàn với chó
Giáo dục trẻ em về cách tiếp cận và tương tác an toàn với chó. Dạy trẻ không chọc ghẹo chó, không làm phiền chó khi đang ăn hoặc ngủ, không cố gắng vuốt ve chó lạ mà không hỏi ý kiến chủ. Luôn giám sát trẻ nhỏ khi chúng ở gần chó.
Báo cáo chó đi lạc hoặc có biểu hiện hung hăng
Nếu phát hiện chó đi lạc hoặc có biểu hiện hung hăng trong khu vực công cộng, hãy báo ngay cho cơ quan kiểm soát động vật hoặc chính quyền địa phương để họ có biện pháp xử lý kịp thời, đảm bảo an toàn cho cộng đồng.
Những Câu Hỏi Thường Gặp Về Chó Cắn (FAQ)
Bị chó nhà cắn có cần tiêm phòng không?
Kể cả khi bị chó nhà cắn, việc tiêm phòng dại vẫn cần được xem xét nghiêm túc, đặc biệt nếu chó chưa được tiêm phòng đầy đủ hoặc lịch sử tiêm phòng không rõ ràng. Ngay cả chó nhà được tiêm phòng cũng có thể mang virus dại nếu chúng tiếp xúc với động vật dại khác. Tốt nhất là đưa chó đến cơ sở thú y để theo dõi và tham khảo ý kiến bác sĩ y tế để quyết định.
Vết cắn nhỏ, không chảy máu có nguy hiểm không?
Vết cắn nhỏ hoặc chỉ là vết trầy xước không chảy máu vẫn tiềm ẩn nguy cơ. Virus dại có thể lây qua nước bọt tiếp xúc với vết thương hở dù rất nhỏ. Ngoài ra, các vi khuẩn khác vẫn có thể xâm nhập gây nhiễm trùng. Do đó, mọi vết cắn, dù nhỏ, đều cần được sơ cứu kỹ lưỡng và theo dõi. Việc thăm khám y tế là cần thiết để đánh giá nguy cơ.
Nên sử dụng cồn hay oxy già để rửa vết thương?
Sau khi rửa sạch bằng xà phòng và nước, có thể sử dụng cồn 70 độ hoặc Povidone-Iodine để sát trùng. Oxy già (hydrogen peroxide) có thể gây tổn thương mô và làm chậm quá trình lành vết thương, do đó không được khuyến khích sử dụng thường xuyên hoặc cho vết thương sâu. Luôn ưu tiên rửa sạch với nước và xà phòng, sau đó là dung dịch sát khuẩn phù hợp theo lời khuyên của bác sĩ.
Sau bao lâu thì vết cắn có thể coi là an toàn?
Đối với nguy cơ bệnh dại, nếu con chó được theo dõi trong vòng 10-14 ngày kể từ ngày cắn và vẫn khỏe mạnh bình thường, không có dấu hiệu dại, thì nguy cơ lây dại từ con chó đó được coi là rất thấp. Tuy nhiên, đối với các biến chứng khác như nhiễm trùng hoặc uốn ván, việc theo dõi vết thương cần kéo dài cho đến khi vết thương lành hoàn toàn và không còn bất kỳ dấu hiệu bất thường nào.
Việc nắm vững cách sơ cứu khi bị chó cắn là kiến thức thiết yếu để bảo vệ bản thân và những người xung quanh. Từ việc nhanh chóng rời khỏi tình huống nguy hiểm, xác định tình trạng chó cắn, cho đến các bước làm sạch vết thương chuẩn y tế, mỗi hành động đều quan trọng. Đừng quên rằng, sau khi sơ cứu, việc đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị chuyên sâu, đặc biệt là tiêm phòng dại và uốn ván, là yếu tố quyết định để ngăn ngừa những biến chứng nghiêm trọng. Đồng thời, việc chủ động phòng ngừa, từ trách nhiệm của chủ nuôi đến ý thức cộng đồng, sẽ tạo nên một môi trường an toàn hơn cho tất cả mọi người.
Ngày Cập Nhật: Tháng 10 1, 2025 by Trần Thanh Tâm Ni
